رودراما ديوي: ھندوستاني سنڌي راجپوت مهاراڻي
راڻي روڌرما ديوي (انگريزي ٻولي: Rudrama Devi) (وفات 1289 يا 1295)، يا رودراديوا مهاراجا، ڪڏهن ڪڏهن روڌراما ديوي يا رودراما-ديو سان نالو هِجي ڪيو ويندو آهي، دکن مٿاهون پٽ ۾ سال 1263 کان سندس موت تائين ڪاڪتيا گهراڻو (خاندان) جي مهاراڻي (بادشاهه) هئي.هوءَ هندستان ۾ بادشاهه جي حيثيت سان حڪمراني ڪندڙ تمام ٿورڙين عورتن مان هڪ هئي ۽ مرداڻي صورت ۽ لباس اوڍيائين ائين هن انڪري ڪيو ته جيئن سندس پيءُ (بادشاهه) کي ڪو پُٽ جو اولاد نه هيو ۽ پاڙي جي رياست منجهان اهو خطرو هيو ته سندس رياست جو ڪو مرد بادشاه ناهي رهيو ۽ حملو ڪري سندن رياست تي قبضو ڪيو وڃي ها.
رودراما ديوي ڪاڪاتيا بادشاهت تي پنهنجي پيءُ، گناپتديوا، سان گڏجي حڪومت هلائڻ لاءِ پنهنجي راڄ (حڪمراني) گهڻو ڪري 1261-62 کان شروع ڪئي. ھن 1263 ۾ مڪمل خودمتيار اقتدار ماڻيو.
| رودراما ديوي | |
|---|---|
 رودرما ديوي جو مُجسمو | |
| پيشرو | گنپتي ديوا |
| جانشين | پرتاب رودرا |
| جيون ساٿي | ويراڀادرا |
| شاھي گھراڻو | ڪاڪاتيا |
| پيءُ | گنپتي ديوا |
| لاڏاڻو | 1289 or 1295 ممڪن طور چندوپٽلا وٽ (هاڻي تلنگانا ۾، انڊيا) |
پنهنجي ڪاڪتيا ابن ڏاڏن جي ڀيٽ ۾، هِن ڪيترن ئي عام ماڻهن کي ويڙهاڪ جي حيثيت سان ڀرتي ڪرڻ جي چُونڊ ڪئي جيڪي اشرافيا (امير) نه هيا، انهن جي حمايت جي بدلي ۾ هن کين زمين تي لينڊ ٽيڪس روينيو کان ڇُوٽ جا وڌيڪ حق ڏنا.اِها هڪ اهم تبديلي هُئي ۽ ان روايت جي سندس پوئينئر (جانشين) پڻ پيروي ڪئي ۽ نيٺ پوءِ وجياناگرا سلطنت پڻ ساڳئي روايت جي پيروي ڪئي.
روڌرما ديوي کي پنهنجي راڄ (اقتدار) شروع ڪرڻ کان تُرت ئي اُڀرندي گنگا شاهي خاندان ۽ جاڙيجن (يادوائن) جي چيلنجن کي مُنهن پڻ ڏيڻو پيو.هوءَ انهن ٻنهين کي پوئتي هٽائڻ ۾ ڪامياب رهي، جيڪي 1270 جي آخر ۾ گوداواري درياء کان پوئتي هٽي ويا، ۽ هن يادوئن کي پڻ هارمڃرائي (شڪست ڏني)،جيڪي اُلهندي آنڌرا ۾ قبضو ڪيل علائقو پڻ ڇڏي ڏيڻ تي مجبور ٿيا. پر نيٺ، 1273 ۾ ڪايسٿا سردار امبارديوا پنهنجي گهراڻو جو سربراه ٿيڻ کانپوءِ ان پاران پيدا ڪيل اندروني اختلاف سان معاملو نبيرڻ ۾ هوءَ ناڪام رهي.امباديوا کي ڪاڪتيا خاندان جي ماتحت رهڻ تي اعتراض هو ۽ هُن ڏکڻ اولهندي آنڌرا تي قبضو ڪري ورتو، جيڪو هاڻي گنتر ضلعو سڏجي ٿو.
ڪُٽنب ۽ جانشيني
روڌرما ديوي شايد 1240۾ چالڪيا شاهي گهراڻو جي هڪ معمولي پاڙو سان واسطو رکندڙ ويراڀادرا سان پرڻو ڪيو. اهو پَڪ سان هِڪُ سياسي پرڻو (ونهانو) هيو جيڪو سندس پيءُ پاران چالڪيا شاهي گهراڻو سان اتحاد ٺاهڻ لاءِ تجويز ڪيل هُيو. ان جوڙي کي ٻه ڌيئرون هيون. ويراڀادرا حقيقي طور تي اڻ دستاويز ٿيل آهي ۽ ان روڌرما جي انتظاميا ۾ ڪوبه حصو ادا نه ڪيو.
ٿي سگهي ٿو ته امباديووا سان وڙهندي روڌرما ديوي 1289 ۾ مري وئي هُجي، جيتوڻيڪ ڪجهه ذريعن جو چوڻ آهي ته 1295 تائين سندس موت نه ٿيو هيو.
انکانپوءِ سندس ڌيئرن منجهان هڪ پُٽ پراتپرودرا، جنهن کي بادشاهي وراثت ۾ ملي جيڪا رياست ان کان ننڍڙي هئي جنهن رياست تي حڪمراني لاءِ روڌرما ديوي تخت تي ويٺي هئي.
هاڻوڪي مقبول ثقافت ۾
فلم ميڪر گُوناسيکر پاران رودراما ديوي جي زندگيءَ تي هڪ تيلگو فلم روڌراماديوي ٺاهي وئي آهي، جنهن ۾ انوشڪا شيٽي، اللو ارجن، رانا دگگوبتي ۽ ڪرشنم راجو مرڪزي ڪردار ۾ آهن.
پڻ ڏسو
- جنگ بازي ۾ عورتون (1500-1699)
حوالا
Notes
Citations
| وڪيميڊيا العام ۾ رودراما ديوي سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو. |
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article رودراما ديوي, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.