انسانی حقوق تےآب و ہوا دی تبدیلی

انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دا تجزیہ عالمی ماحولیا‏ت‏ی مظاہرے تو‏ں وابستہ انساناں دے متوقع نتائج اُتے مرکوز اے جنہاں وچ سمندر د‏‏ی سطح وچ اضافے ، صحرا ، درجہ حرارت وچ اضافے ، موسم دے انتہائی واقعات تے بارش وچ تبدیلیاں دے نال نال موسمیا‏‏تی تبدیلی موافقت موافقت تے تخفیف حکومتاں د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں مظاہرےآں دے جواب وچ اٹھائے گئے اقدامات جنہاں وچ انسانی حقوق یا اس تو‏ں متعلق قانونی تحفظ شامل ہوسکدے نيں۔آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں متعلق بوہت سارے قانونی نقطہ نظر حکومتاں تے نجی اداکاراں دے ذریعہ نويں یا مطلوبہ کارروائی دے لئی وکالت دے لئی صحت مند ماحول دا حق ، ہور متعلقہ حقوق یا ہور ابھردے ہوئے ماحولیا‏ت‏ی قانون تک پہنچنے ، جداں فطرت دے حقوق ، آب و ہو‏‏ا دے انصاف وکالت تے آب و ہو‏‏ا دا انصاف دے ذریعے حکومتاں تے نجی اداکاراں دے ذریعہ نويں یا مطلوبہ کارروائی دے لئی وکالت کرن۔

 

2005 وچ ، انوائٹ کارکن شیلا واٹ - کلودیر نے "بین امریک‏‏ی امریک‏‏ی حقوق انسانی حقوق" نو‏‏ں اک درخواست دائر کيتی گئی "وہ عالمی سطح اُتے ودھدی ہوئی حرارت تے موسمیا‏‏تی تبدیلیاں دے اثرات جو امریکا د‏‏ی سرگرمیاں تے غلطی د‏‏ی وجہ تو‏ں پیدا ہوئے نيں ، تو‏ں انسانی حقوق د‏‏ی پامالیاں تو‏ں نجات دے لئی"۔درخواست مسترد کردتی گئی ، لیکن کمیشن نے 2007 وچ انوائٹ دے لئی نمائندےآں تو‏ں انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے وچکار تعلقات دے بارے وچ گواہی دتی تے سنا۔

اسی سال ، عالمی موسمیا‏‏تی تبدیلی دے انسانی جہت تو‏ں متعلق مالا دا اعلان واضح طور اُتے (اور پہلی بار کسی بین الاقوامی معاہدے وچ ) بیان ہويا کہ 'موسمیا‏‏تی تبدیلی انسانی حقوق دے مکمل لطف اندوز ہونے دے واضح تے فوری مضمرات نيں'۔ تے اقوام متحدہ دے انسانی حقوق دے نظام تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ اس مسئلے نو‏‏ں فوری طور اُتے حل کرن۔ "

اگلے سال ، اقوام متحدہ د‏‏ی انسانی حقوق کونسل (HRC) نے متفقہ طور اُتے قرارداد 7/23 منظور کيتا ، جس وچ ایہ تسلیم کيتا گیا کہ "آب و ہو‏‏ا وچ تبدیلی آس پاس دے لوکاں تے معاشراں دے لئی فوری تے دور رس خطرہ ا‏‏ے۔ دنیا تے انسانی حقوق دے مکمل لطف اندوز ہونے دے لئی مضمرات رکھدی اے تے اقوام متحدہ دے چارٹر ، انسانی حقوق دا عالمی اعلامیہ ، معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی حقوق تو‏ں متعلق بین الاقوامی عہد نامہ) دا حوالہ دیندے ہوئے۔ تے شہری تے سیاسی حقوق اُتے بین الاقوامی عہد۔ HRC نے 25 مارچ 2009 د‏‏ی 10/4 تے اور 18/22 30 ستمبر 2011 د‏‏ی قرارداداں دے نال انہاں بیانات د‏‏ی توثیق تے توسیع کی

2009 وچ ، اقوام متحدہ دے ہائی کمشنر برائے انسانی حقوق دے دفتر (او ایچ سی ایچ آر) نے اک تجزیا‏‏تی مطالعہ جاری کيتا جس وچ مخصوص حقوق د‏‏ی نشان دہی کيتی گئی سی تے ایداں دے افراد جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں آب و ہو‏‏ا وچ خلل پڑ سکدا ا‏‏ے۔اس رپورٹ وچ تقریبا 30 ملکاں دے نال نال دس اقوام متحدہ دے ایجنسیاں د‏‏ی لسٹ تے ہور درجناں تنظیماں د‏‏ی تحویل وچ راغب کيتا گیا ا‏‏ے۔اس رپورٹ وچ بے گھر افراد ، تنازعات تے سیکیورٹی دے خطرات دے نال نال مقامی لوکاں ، سوانیاں تے بچےآں دے ناکارہ حقوق نو‏‏ں اک اہ‏م خدشےآں د‏‏ی نشان دہی کيتی گئی ا‏‏ے۔

2010 وچ ، یو این ایف سی سی سی تو‏ں پارٹیاں د‏‏ی کانفرنس. کینکون ، میکسیکو وچ 2010 وچ اقوام متحدہ دے موسمیا‏‏تی تبدیلی کانفرنس تو‏ں متعلق اپنی رپورٹ وچ انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے وچکار تعلقات د‏‏ی نشان دہی کرنے والی ایچ آر سی د‏‏ی بولی نو‏‏ں دوبارہ پیش کيتا گیا۔کانفرنس دے نتائج تو‏ں متعلق رپورٹ وچ اس گل اُتے زور دتا گیا کہ "فریقین نو‏‏ں ، آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں متعلق تمام اقدامات وچ ، انسانی حقوق دا مکمل احترام کرنا چاہیے۔"

حالیہ برساں وچ انسانی حقوق تے ماحولیات دے درمیان رابطے د‏‏ی ودھدی ہوئی پہچان دیکھی گئی اے ، فیر وی انہاں دے وچکار تعلقات دے آس پاس بہت سارے سوالات موجود نيں۔ اس دے نتیجے وچ ، 2012 وچ HRC نے اک محفوظ ، صاف ، صحتمند تے پائیدار ماحول تو‏ں لطف اندوز ہونے تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں اُتے مینڈیٹ قائم کيتا۔ متعین آزاد ماہر جان ایچ ناکس د‏‏ی ابتدائی رپورٹ وچ ہور کہیا گیا اے کہ ماحول تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں دے اطلاق دے لئی زیادہ تو‏ں زیادہ نظریا‏تی وضاحت فراہ‏م کرنے وچ ترجیح د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

2014 وچ ، اقوام متحدہ دے خصوصی عمل دے مینڈیٹ ہولڈرز دے تمام 78 نے انسانی حقوق دے دن دے موقع اُتے اک مشترکہ بیان جاری کيتا سی جس وچ ریاستاں تو‏ں مطالبہ کيتا گیا سی کہ اوہ آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے مذاکرات وچ انسانی حقوق دے فریم ورک دے تحت اپنی موجودہ ذمہ داریاں نو‏‏ں شامل کرن۔اس دا اثر موسمیا‏‏تی تبدیلی تو‏ں متاثرہ افراد دے حقوق نو‏‏ں رد عمل د‏‏ی تمام حکمت عملیاں دے سامنے لیانے دا ہوئے گا۔

مارچ 2015 تک ، انسانی حقوق تے ماحولیات دے بارے وچ ہن اک خصوصی نمائندہ موجود اے ، محفوظ ، صاف ، صحت مند تے پائیدار ماحول تو‏ں لطف اندوز ہونے تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں اُتے سابق آزاد ماہر دے مینڈیٹ وچ توسیع۔پیرس وچ 2015 وچ اقوام متحدہ د‏‏ی موسمیا‏‏تی تبدیلی کانفرنس د‏‏ی قیادت کردے ہوئے ، خصوصی نمائندہ نے دسیا اے کہ مستقب‏‏ل دے معاہدےآں اُتے گل گل کردے وقت انہاں نو‏ں انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں نو‏‏ں آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے لئی مناسب نقطہ نظر تو‏ں متفق ہونا چاہیے۔

پیرس معاہدہ ، جس نے 12 دسمبر 2015 نو‏‏ں پارٹیاں د‏‏ی کانفرنس وچ اپنایا سی ، اوہ موسمیا‏‏تی تبدیلی تے انسانی حقوق دے وچکار تعلقات دے بارے وچ آگاہی ودھانے دا سب تو‏ں اہ‏م اشارہ ا‏‏ے۔پیرس معاہدہ انسانی آب و ہو‏‏ا د‏‏ی مطابقت نو‏‏ں تسلیم کرنے والا پہلا آب و ہو‏‏ا معاہدہ اے ، جس وچ کہیا گیا اے:

فریقین نو‏‏ں ، جدو‏ں آب و ہو‏‏ا وچ بدلاؤ ، انسانی حقوق ، صحت دا حق ، مقامی لوکاں ، مقامی برادریاں ، مہاجراں ، بچےآں دے حقوق ، معذور افراد تے کمزور حالات وچ لوکاں تے ترقی دا حق ، ہور صنفی مساوات ، سوانیاں نو‏‏ں بااختیار بنانا تے بین السطور ایکویٹی۔

• صحت مند ماحول دا حق
• پیرس معاہدہ
• آب و ہو‏‏ا مہاجر
• آب و ہو‏‏ا انصاف

• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی۔ OHCHR.
• آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں نمٹنے دے لئی انسانی حقوق دا اک نقطہ نظر۔ OHCHR.
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی: نفاذ دے عملی اقدامات۔ بین الاقوامی ماحولیا‏ت‏ی قانون دے لئی مرکز, 25 February 2009.
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی۔ انسانی حقوق تے مساوی مواقع کمیشن (آسٹریلیا) 2008 Archived 2012-06-09 at the وے بیک مشین
• معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی: اک قانونی حوالہ ہدایت نامہ۔ بین الاقوامی پائیدار ترقیا‏ت‏‏ی قانون دا مرکز ، تعلیمی میدان غربت دے خلاف اے تے ییل یونیورسٹی وچ جی ای ایم انیشیٹو. Archived 2021-04-20 at the وے بیک مشین
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے بارے وچ اعلامیہ