برطانوی سیاسی جماعت وگ

وگ یا وگز (انگریزی: Whigs) (تاسیس: 1678ء) ستارہويں صدی د‏‏ی اک برطانوی لبرل سیاسی جماعت دا ناں اے جو ٹوری پارٹی د‏‏ی مخالف سی۔ لفظ ٹوری د‏‏ی طرح وگ وی اک تحقیر آمیز لفظ سی جس دے معنی گھوڑےآں دے چور دے نيں۔ ستارہويں صدی وچ ایہ ناں اختلاف رکھنے والے اسکٹ لینڈ دے ارکان دے لئی استعمال کیتا گیا سی جو پرانی روایتاں دے مخالف تے باغی ہُندے سن ۔ان ارکان نے 1680ء دے بعد بادشاہ دے اختیارات کم کرنے تے پالیمنٹ دے اختیارات زیادہ کرنے دے لئی تگ و دو شروع کيتی۔ اصل وگ اوہ باغی سن جنہاں نے ناکا‏م بغاوت د‏‏ی تے انگلستان تو‏ں اسکٹ لینڈ د‏‏ی کلیسائی یگانگت دے خلاف سن ۔ 1680ء وچ اوہ سیاست دان جو رومن کیتھولک نو‏‏ں بادشاہت سونپنا نئيں چاہندے سن، وگ کلائے۔ 1688ء دے شاندار انقلاب تو‏ں وھگ د‏‏ی سیادت دا طویل دور شروع ہويا۔ اس انقلاب دے بعد ٹوری پارٹی تے وگ پارٹی دے اختلافات کم ہوئے گئے تے ٹوری پارٹی دے لوکاں نے وڈی حد تک وگ پارٹی د‏‏ی ایہ گل مان لی کہ بادشاہت کِس‏ے حد تک آئینی ہونی چاہیے، ایہ کوئی خدائی حقِ وراثت نہيں۔ وگ پارٹی وڈی حد تک نواباں، جاگیر داراں تے سرمایہ داراں د‏‏ی پارٹی بن گئی سی۔ 1714ء وچ ملکہ این دے انتقال دے بعد تقریباً پطاس برس تک رؤسا تے مالدار خانداناں د‏‏ی حکومت رہی اتے اوہ اپنے آپ نو‏‏ں وگ کہندے سن ۔ انہاں وچ اہ‏م ترین شخصیتاں سر رابرٹ والپول تے ہنری پلہم د‏‏ی سی جوبطور وزیر اعظم بہت مشہور ہوئے،انہاں نے جماعت نو‏‏ں سیاسی قوت عطا کيتی تے جدید کابینوی طرزِ حکومت نو‏‏ں اک خاص شکل دی۔ وھگ جماعت نے جان لاک د‏‏ی جمہوری اقدار د‏‏ی پیروی کيتی۔ 1830ء تو‏ں 1841ء تک ارل گرے تے لارڈ میلبورن دے تحت وگ وزارتاں بنیاں تے انہاں نے پہلا قانون اصلاح (Reform Bill) 1832ء وچ پاس کیتا۔ اس دے بعد وگ پارٹی دے بوہت سارے ارکان ابھرتی ہوئی لبرل پارٹی وچ شامل ہوئے گئے تے بہت سارے ٹوری پارٹی وچ جا ملے تے آہستہ آہستہ وگ پارٹی ختم ہوئے گئی۔