Vitas Kevin Gerulaitis (ur.
26 lipca 1954 w Nowym Jorku, zm. 17 września 1994 w Southampton) – amerykański tenisista pochodzenia litewskiego, zwycięzca Australian Open 1977 w grze pojedynczej oraz Wimbledonu 1975 w grze podwójnej, zdobywca Pucharu Davisa.
Państwo | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 26 lipca 1954 |
Data i miejsce śmierci | 17 września 1994 |
Wzrost | 183 cm |
Gra | praworęczny |
Status profesjonalny | 1971 |
Zakończenie kariery | 1986 |
Gra pojedyncza | |
Wygrane turnieje | 26 |
Najwyżej w rankingu | 3 (27 lutego 1978) |
Australian Open | W (1977) |
Roland Garros | F (1980) |
Wimbledon | SF (1977, 1978) |
US Open | F (1979) |
Gra podwójna | |
Wygrane turnieje | 9 |
Najwyżej w rankingu | 43 (20 maja 1985) |
Australian Open | 1R (1983) |
Roland Garros | QF (1980) |
Wimbledon | W (1975) |
US Open | 3R (1972) |
Pochodził z rodziny litewskich emigrantów, wychowywał się w nowojorskiej dzielnicy Queens. Należał do czołówki juniorów amerykańskich (w 1971 klasyfikowany na pozycji nr 6. w rankingu krajowym), był finalistą nieoficjalnych mistrzostw świata juniorów Orange Bowl w 1972. W 1973 rozpoczął rywalizację w gronie seniorów, rok później wygrał pierwszy turniej (w Wiedniu). W 1975 awansował do czołowej piętnastki na świecie, w 1976 był w ćwierćfinale Wimbledonu (po pokonaniu m.in. Arthura Ashe). W 1977 na turnieju wimbledońskim dotarł do półfinału, przegrywając ze Szwedem Borgiem po pięciosetowym meczu, uważanym za jedno z najlepszych spotkań w historii tenisa. Gerulaitis wykazał się w tym meczu dużymi umiejętnościami przy siatce, ostatecznie nie wystarczyło to jednak na Borga (Szwed wygrał 6:4, 3:6, 6:3, 3:6, 8:6), który pozostawał w tym okresie na Wimbledonie niepokonany.
Jedyny tytuł wielkoszlemowy w grze pojedynczej zdobył w 1977 w Australian Open; turniej był wówczas rozgrywany na kortach trawiastych w grudniu, ale prestiż imprezy był wówczas nieco mniejszy niż w końcu XX wieku. W finale Gerulaitis pokonał Brytyjczyka Johna Lloyda (późniejszego męża Chris Evert) 6:3, 7:6, 5:7, 3:6, 6:2. Innym znaczącym osiągnięciem Gerulaitisa był finał turnieju ATP Finals w 1979, kiedy po raz pierwszy w karierze udało mu się pokonać Jimmy'ego Connorsa (po 16 porażkach z rzędu); wygrał w tym turnieju także z Johnem McEnroe, a dopiero w finale uległ Borgowi. W lutym 1978 osiągnął najwyższą pozycję w karierze w rankingu światowym – nr 3, ale udało mu się ją utrzymać na krótko. W odróżnieniu od swoich głównych rywali ze ścisłej czołówki ówczesnego tenisa – Borga, Connorsa, McEnroe – zdarzały mu się częste porażki z potencjalnie słabszymi przeciwnikami. Wygrał łącznie w karierze 26 turniejów, w 30 przegrywał w finałach. Wśród finałowych porażek były także wielkoszlemowe – w 1979 uległ w finale US Open Johnowi McEnroe (5:7, 3:6, 3:6), w 1980 przegrał finał French Open z Borgiem (4:6, 1:6, 2:6).
Osiągał sukcesy także w grze podwójnej. W 1975 wygrał turniej wimbledoński w parze z Sandym Mayerem; Amerykanie przystąpili do rywalizacji jako para nierozstawiona i jako jedyni w historii zdobyli mistrzostwo, nie spotykając się po drodze z żadną parą rozstawioną. Gerulaitis triumfował łącznie w 9 turniejach deblowych, był także w 12 finałach. W maju 1985, krótko przed zakończeniem kariery, zajmował najwyższą pozycję w rankingu deblistów – nr 43. Jego zawodowe zarobki na korcie, zarówno w grze podwójnej jak i pojedynczej, wyniosły niemal trzy miliony dolarów.
Jako reprezentant USA występował w latach 1976–1980 w rozgrywkach Pucharu Davisa (wyłącznie jako singlista). Bilans jego występów wynosił 11 zwycięstw i 3 porażki. Miał znaczący udział w zdobyciu przez USA trofeum w 1979, kiedy w finale pokonał Włochów Panattę i Barazzuttiego; w drodze do finału wygrywał także z Australijczykami Edmondsonem i Alexandrem oraz Argentyńczykiem Clercem.
Gerulaitis był zawodnikiem praworęcznym. Dysponował dobrym wolejem (szczególnie bekhendowym) i refleksem przy siatce; kiedy czuł się optymalnie, potrafił grać w sposób widowiskowy. W gorsze dni wychodził na kort apatyczny i wtedy zazwyczaj zdarzały mu się niespodziewane porażki. Potrafił także zachowywać się na korcie w sposób niekulturalny, bywał karany finansowo za niesportowe zachowanie i kłótnie z sędziami. Anegdotyczne były jego stosunki z Wojciechem Fibakiem – po wygranym ćwierćfinale French Open 1980 odmówił podania ręki Fibakowi i podziękowania za grę, oświadczając, że zrobiłby to jedynie w przypadku porażki; faktycznie gest ten wykonał po miesiącu, kiedy Fibak pokonał go w 1/8 finału turnieju wimbledońskiego.
Amerykanin znany był z zamiłowania do rozrywkowego trybu życia. Długie godziny przed meczami spędzał w dyskotekach, kolekcjonował szybkie samochody. Z drugiej strony udzielał też chętnie lekcji tenisa młodzieży z ubogich dzielnic Nowego Jorku. Karierę sportową zakończył w 1986, ale występował nadal na korcie, chętnie uczestnicząc w pokazówkach (m.in. z Irańczykiem Mansurem Bahramim). W 1985 wspólnie z weteranem Bobbym Riggsem wyzwał czołowe deblistki świata Navrátilovą i Shriver na „wojnę płci”, co zakończyło się porażką duetu męskiego. Gerulaitis występował okazyjnie w grze mieszanej ze starszą siostrą Ruth (ur. 18 listopada 1955), klasyfikowaną w 1980 na 60. miejscu rankingu tenisistek.
Zmarł w wieku 40 lat w tragicznych okolicznościach, wskutek zatrucia tlenkiem węgla.
Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Przeciwnik | Wynik finału |
---|---|---|---|---|---|---|
Zwycięzca | 1. | 31 grudnia 1977 | Australian Open, Melbourne | Trawiasta | John Lloyd | 6:3, 7:6, 5:7, 3:6, 6:2 |
Finalista | 1. | 9 września 1979 | US Open, Nowy Jork | Twarda | John McEnroe | 5:7, 3:6, 3:6 |
Finalista | 2. | 8 czerwca 1980 | French Open, Paryż | Ceglana | Björn Borg | 4:6, 1:6, 2:6 |
Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partner | Przeciwnicy | Wynik finału |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zwycięzca | 1. | 5 lipca 1975 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Sandy Mayer | Colin Dowdeswell Allan Stone | 7:5, 8:6, 6:4 |
This article uses material from the Wikipedia Polski article Vitas Gerulaitis, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.