Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego – dawny ewangelicki kościół Świętego Krzyża (niem.
Крестовоздвиженский собор) przy ul. gen. Pawłowa 2 (ros. ул. генерала Павлова). Administracyjnie świątynia należy do dekanatu Opieki Matki Bożej eparchii kaliningradzkiej.
3920001000 | |||||||||||||||||||||
sobór parafialny | |||||||||||||||||||||
Sobór Krestowozdwiżeński, fasada | |||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||||
Parafia | Podwyższenia Krzyża Pańskiego | ||||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | 14/27 września | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Królewca | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Rosji | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu królewieckiego | |||||||||||||||||||||
54°42′20,6″N 20°31′22,1″E/54,705722 20,522806 | |||||||||||||||||||||
Strona internetowa |
Świątynia znajduje się na wyspie rzecznej, do 1945 zwanej Lomse (obecnie Oktjabrski ostrow – Октябрьский остров), leżącej pomiędzy Starą i Nową Pregołą. O wyspę toczyło spór z Knipawą Stare Miasto Królewiec, które ostatecznie zwyciężyło. Miała służyć wyłącznie celom gospodarczym, jednak w czasach nowożytnych pojawiła się zabudowa mieszkalna. W 1896 wzniesiono nową synagogę.
Budowie kościoła ewangelickiego przeszkodził wybuch I wojny światowej. Został wzniesiony w latach 1930–1933 według projektu Arthura Kicktona z Berlina. Jest modernistyczną budowlą ceglaną, o klinkierowej elewacji, z okrągłą nawą z emporami i z fasadą flankowaną dwiema ośmiobocznymi wieżami od zachodu. W ostrołukowej profilowanej niszy nad głównym wejściem umieszczono wielki krzyż wykonany z kadyńskiej majoliki. Świątynię połączono z domem parafialnym i plebanią.
Podczas II wojny światowej kościół został tylko nieznacznie uszkodzony (spłonął hełm wieży południowej), chociaż otaczająca zabudowa uległa niemal całkowitemu zniszczeniu. Służył jako warsztat samochodowy i fabryka przyborów do rybołówstwa, w tym czasie spłonął dach, a wnętrze uległo przeróbkom i całkowitej dewastacji. Zegar przeniesiono na wieżę dawnego kościoła Świętej Rodziny (Filharmonia). Budowla jest z daleka niewidoczna, gdyż otaczają ją wysokie bloki mieszkalne.
W 1989 przekazano gmach Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu, w 1991 została ustanowiona parafia eparchii smoleńsko-kaliningradzkiej. W latach 1991–1994 trwała odbudowa (proj. architekt Jurij Zabuga), z podziałem na cerkiew górną i pomocniczą dolną, św. Aleksandra Newskiego. W 2000 poświęcono bursztynowy ikonostas.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Królewcu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.