Rezerwy Złota: Część rezerw walutowych utrzymywana przez banki centralne w formie sztabek złota

Banki centralne często deponują swoje rezerwy złota w różnych miejscach. Ma to na celu ograniczenie ryzyka geopolitycznego, którego konsekwencją mogłaby być utrata dostępu do złota lub znaczne zmniejszenie możliwości swobodnego dysponowania jego zasobami zdeponowanymi za granicą.

Ich rolą jest podniesienie wiarygodności finansowej państwa, przekładające się na niższe koszty finansowania na światowych rynkach, niższą zmienność kursu złotego, a także niższe ryzyko nagłego odpływu kapitału. Rezerwy dewizowe mogą być również wykorzystane do wsparcia stabilności sektora bankowego lub rynków finansowych. Złoto jest szczególnym składnikiem rezerw dewizowych. Ze względu na brak bezpośrednich powiązań z polityką gospodarczą jakiegokolwiek państwa oraz praktycznie niezniszczalność traktowane jest jako tzw. bezpieczna przystań (ang. safe haven asset). Oznacza to, że podczas kryzysów finansowych i politycznych jego wartość zazwyczaj rośnie.

Po roku 2008 banki centralne „Zachodu” nagle przestały wyprzedawać rezerwy złota, których pozbywały się przez poprzednie 20 lat, a od 2010 złoto jest coraz częściej kupowane przez banki centralne a jego popularność jako aktywa rezerwowego rośnie jak wynika z danych Światowej Rady Złota(inne języki) cytowanych przez Obserwator Finansowy. W roku 2022 banki centralne dokonały największych zakupów złota od przynajmniej 55 lat, zwiększając swoje rezerwy o 1135,7 ton. Większość tych zakupów nie została oficjalnie zaraportowana przez władze monetarne w statystykach Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

Światowa Rada Złota szacuje, że całe złoto, jakie kiedykolwiek wydobyto, wyniosło łącznie 208 874 ton metrycznych w 2023 roku.

Top 50 według najnowszego rankingu World Gold Council (stan na czerwiec 2023) ze stanami w wybranych latach poprzednich

	Państwo	1970	1980	1990	2000	2010	2015	2020	2022	2023
1	Stany Zjednoczone	9 839,20	8 221,20	8 146,20	8 136,90	8 133,50	8 133,50	8 133,50	8 133,50	8 133,50
2	Niemcy	3 536,60	2 960,50	2 960,50	3 468,60	3 401,00	3 384,20	3 366,50	3 359,10	3 359,10
3	Włochy	2 565,30	2 073,70	2 073,70	2 451,80	2 451,80	2 451,80	2 451,80	2 451,80	2 451,80
4	Francja	3 138,60	2 545,80	2 545,80	3 024,60	2 435,40	2 435,40	2 436,00	2 436,50	2 436,40
5	Rosja	...	...	...	384,40	788,60	1 207,70	2 279,20	2 298,50	2 298,50
6	Chińska Republika Ludowa	...	398,10	395,00	395,00	1 054,10	1 054,10	1 658,10	1 948,30	2 113,40
7	Szwajcaria	2 427,00	2 590,30	2 590,30	2 419,40	1 040,10	1 040,00	1 040,00	1 040,00	1 040,00
8	Japonia	473,20	753,60	753,60	763,50	765,20	765,20	765,20	846,00	846,00
9	Indie	216,30	267,30	332,60	357,80	557,70	557,70	635,00	755,40	795,00
10	Holandia	1 588,20	1 366,70	1 366,70	911,80	612,50	612,50	612,50	612,50	612,50
11	Europejski Bank Centralny	...	...	...	747,40	501,40	504,80	504,80	504,80	504,80
12	Tajwan	72,90	97,80	421,00	421,80	423,60	423,60	422,40	423,60	423,60
13	Kazachstan	...	...	...	57,20	67,30	193,40	386,50	385,30	402,40
14	Turcja	112,90	117,20	127,40	116,30	116,10	514,90	428,70	404,60	394,20
15	Portugalia	801,50	689,60	492,40	606,70	382,50	382,50	382,50	382,50	382,60
16	Uzbekistan	...	...	...	...	...	...	333,70	360,80	362,00
17	Polska	...	23,60	14,70	102,80	102,90	102,90	228,60	228,70	337,00
18	Arabia Saudyjska	105,80	142,00	143,00	143,00	322,90	322,90	323,10	323,10	323,10
19	Wielka Brytania	1 198,10	585,90	589,10	487,50	310,30	310,30	310,30	310,30	310,30
20	Liban	255,50	286,80	286,80	286,80	286,80	286,80	286,80	286,80	286,80
21	Hiszpania	442,60	454,30	485,60	523,40	281,60	281,60	281,60	281,60	281,60
22	Austria	634,20	656,60	634,30	377,50	280,00	280,00	280,00	280,00	280,00
23	Tajlandia	72,80	77,40	77,00	73,60	99,50	152,40	154,00	244,20	244,20
24	Singapur	...	...	...	127,40	127,40	127,40	127,40	153,70	228,90
25	Belgia	1 306,60	1 063,10	940,30	258,10	227,50	227,40	227,40	227,40	227,40
26	Algieria	170,10	173,60	159,90	173,60	173,60	173,60	173,60	173,60	173,60
27	Wenezuela	341,20	356,40	356,40	318,50	365,80	367,60	173,60	161,20	161,20
28	Filipiny	49,80	59,70	89,80	224,80	154,10	195,30	197,90	158,80	155,40
29	Irak	127,50	...	...	...	5,90	89,80	96,30	96,40	133,30
30	Brazylia	40,20	58,30	142,10	65,90	33,60	67,20	67,30	129,70	129,70
31	Egipt	75,70	75,60	75,60	75,60	75,60	75,60	79,30	80,90	125,90
32	Szwecja	177,80	188,80	188,80	185,40	125,70	125,70	125,70	125,70	125,70
33	Południowa Afryka	591,90	377,90	127,20	183,50	124,90	125,20	125,30	125,30	125,30
34	Meksyk	156,40	64,10	28,60	7,80	7,10	122,60	120,00	119,90	119,90
35	Libia	75,80	95,70	112,00	143,80	143,80	116,60	116,60	116,60	116,60
36	Grecja	103,50	119,30	105,80	132,60	111,60	112,50	113,60	114,10	114,10
37	Korea Południowa	3,00	9,30	10,00	13,70	14,40	104,40	104,40	104,40	104,40
38	Rumunia	...	115,50	68,70	104,90	103,70	103,70	103,60	103,60	103,60
39	Bank Rozrachunków Międzynarodowych	250,60	234,60	242,60	199,20	120,00	111,00	102,00	102,00	102,00
40	Węgry	...	64,40	9,30	3,10	3,10	3,10	31,50	94,50	94,50
41	Australia	212,40	246,70	246,70	79,70	79,90	79,90	79,90	79,80	79,80
42	Kuwejt	76,60	79,00	79,00	79,00	79,00	79,00	79,00	79,00	79,00
43	Indonezja	3,50	74,50	96,80	96,50	73,10	78,10	78,60	78,60	78,60
44	Dania	57,40	50,70	51,30	66,60	66,50	66,50	66,50	66,50	66,50
45	Pakistan	48,50	56,60	60,60	65,00	64,40	64,50	64,60	64,60	66,00
46	Argentyna	124,20	136,00	131,70	0,60	54,70	61,70	61,70	61,70	61,70
47	Katar	5,80	14,80	25,90	0,60	12,40	12,40	40,60	57,40	57,40
48	Zjednoczone Emiraty Arabskie	...	...	...	...	...	...	22,50	55,40	55,40
49	Białoruś	...	...	...	1,20	35,30	41,50	48,90	53,40	53,40
50	Kambodża	...	...	...	12,40	12,40	12,40	12,40	50,40	50,40
51	Finlandia	25,70	30,70	62,30	49,00	49,10	49,10	49,10	49,00	49,00
52	Jordania	...		...	...	...	17,10	43,50	43,50	43,50

Rezerwy złota Polski

Rezerwy złota Polski stanowią część rezerw dewizowych obok papierów wartościowych, lokat i gotówki.

Gospodarką rezerw złota (podobnie jak innymi dewizami) zajmuje się Narodowy Bank Polski, zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 2 i art. 52 ust 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim.

Do 2018 roku Polska posiadała 102,97 ton złota, które w większości przechowywane były w Banku Anglii, gdzie znajdowało się od czasu II wojny światowej. Tylko 5% z tego znajdowało się w Polsce. W latach 2018–2019 polskie rezerwy złota zostały zwiększone o 125,7 tony (wzrost o 122%), przy czym w 2018 roku NBP zakupił 25,7 tony. W lipcu 2019 r. Zarząd NBP podjął decyzję o dywersyfikacji miejsc przechowywania złota przez sprowadzenie do kraju części posiadanego zasobu kruszcu. Od września do listopada 2019 r. do Polski przewieziono 100 ton, tj. 3 214 100 uncji trojańskich złota.

W latach 2018–2019 zasoby polskiego złota powiększyły się o blisko 126 ton, dając wówczas wartość rzędu 228,6 ton. Na początku 2022 roku, stan polskiego złota wynosił ponad 230 ton. W lipcu 2023 roku, Narodowy Bank Polski posiadał około 260 ton złota (9,3 mln uncji). Według danych z Trading Economics(inne języki) Polska miała rezerwy złota wynoszące 333,71 ton we wrześniu 2023 roku.