Puchar Narodów Afryki 2012

edycja turnieju o mistrzostwo Afryki w piłce nożnej, która odbyła się na boiskach Gabonu i Gwinei Równikowej.

Puchar Narodów Afryki 2012

Coupe d'Afrique des nations 2012
Copa Africana de Naciones 2012

2010 2013
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator	CAF
Szczegóły turnieju
Gospodarze	Gabon  Gwinea Równikowa
Otwarcie	21 stycznia 2012, Bata
Zamknięcie (finał)	12 lutego 2012, Libreville
Liczba drużyn	16 (z 1 konfederacji)
Liczba aren	4 (w 4 miastach)
I miejsce	Zambia
II miejsce	Wybrzeże Kości Słoniowej
III miejsce	Mali
Statystyki turnieju
Liczba meczów	32
Liczba bramek	76 (2,38 na mecz)
Oglądalność	532 332 (16 635 na mecz)
Król strzelców	Manucho Didier Drogba Pierre-Emerick Aubameyang Cheick Diabaté Houssine Kharja Chris Katongo Emmanuel Mayuka (3 gole)
Najlepszy zawodnik (MVP)	Chris Katongo
Multimedia w Wiki Commons
Strona internetowa

Oficjalną maskotką PNA 2012 był goryl o imieniu Gaguie (nazwa pochodzi od pierwszych sylab państw-organizatorów). Maskotkę przedstawiono 16 września 2011 w Libreville.

Oficjalną piłką mistrzostw był produkt firmy Adidas o nazwie Comoequa. Nazwa została zainspirowana dwoma słowami: rzeką Como, przepływającej przez państwa gospodarzy oraz equator – w języku angielskim termin geograficzny „równik” – przebiegający przez Afrykę, w tym przez oba państwa organizujące turniej

Decyzja o organizacji Pucharu Narodów Afryki 2012 została ogłoszona przez CAF w dniu 29 września 2006. Po raz pierwszy w historii CAF decyzja dotycząca organizacji trzech kolejnych mistrzostw zapadła tego samego dnia. W wyborze gospodarza oferty Mozambiku, Namibii oraz Senegalu zostały odrzucone. W procesie wyłaniania gospodarza udział brały oferty:

•   Angola (→ PNA 2010)
•   Gabon /   Gwinea Równikowa
•   Libia (→ PNA 2013)
•   Nigeria (kandydatura rezerwowa)

Ostatecznie gospodarzem zostały Gabon i Gwinea Równikowa.

W mistrzostwach uczestniczy 16 drużyn. Dwie reprezentacje krajów-organizatorów miały automatycznie zapewniony udział w turnieju. Dalszych 14 ekip wyłoniono w trakcie kwalifikacji.

Kwalifikacje

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012 (kwalifikacje).

Zakwalifikowane drużyny

 

Drużyna	Grupa kwalifikacyjna	Liczba występów dotychczas	Najlepszy wynik	Ostatni występ
Gabon	Gospodarz	4	Ćwierćfinał (1996)	2010
Gwinea Równikowa	Gospodarz	debiutant
Mali	Grupa A	6	2 miejsce (1972)	2010
Gwinea	Grupa B	9	2 miejsce (1976)	2008
Zambia	Grupa C	14	2 miejsce (1974, 1994)	2010
Maroko	Grupa D	13	Mistrzostwo (1976)	2010
Senegal	Grupa E	11	2 miejsce (2002)	2008
Burkina Faso	Grupa F	7	4 miejsce (1998)	2010
Niger	Grupa G	debiutant
Wybrzeże Kości Słoniowej	Grupa H	18	Mistrzostwo (1992)	2010
Ghana	Grupa I	17	Mistrzostwo (1963, 1965, 1978, 1982)	2010
Angola	Grupa J	5	Ćwierćfinał (2008, 2010)	2010
Botswana	Grupa K (1. miejsce)	debiutant
Tunezja	Grupa K (2. miejsce)	14	Mistrzostwo (2004)	2010
Sudan	Najlepsza z 2. miejsca	7	Mistrzostwo (1970)	2008
Libia	Kolejna z 2. miejsca	2	2 miejsce (1982)	2006

Losowanie grup odbyło się 29 października 2011 roku w Sipopo Conference Palace w Malabo (Gwinea Równikowa). Dokonali go prezydenci państw organizujących mistrzostw - Ali Bongo Ondimba - prezydent Gabonu i Teodoro Obiang Nguema - prezydent Gwinei Równikowej. 16 drużyn podzielono na 4 grupy po 4 zespoły. Drużyny gospodarzy zostały przydzielone automatycznie do pierwszego koszyka, a pozostałe 14 drużyn przydzielono na podstawie osiągnięć z ostatnich trzech edycji turnieju według schematu.

Dodatkowo uzyskane punkty były mnożone:

• punkty zdobyte w 2010 roku razy 3.
• punkty zdobyte w 2008 roku razy 2.
• punkty zdobyte w 2006 roku razy 1.

Tym sposobem wyłoniono następujący podział na koszyki:

Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Koszyk 4
Gwinea Równikowa (przydzielony do gr. A)   Gabon (przydzielony do gr. C)   Ghana (22 pkt)   Wybrzeże Kości Słoniowej (17 pkt)	Angola (11 pkt)   Tunezja (9 pkt)   Zambia (9 pkt)   Gwinea (6 pkt)	Mali (5 pkt)   Senegal (5 pkt)   Maroko (3 pkt)   Burkina Faso (3 pkt)	Sudan (2 pkt)   Libia (1 pkt)   Botswana (0 pkt)   Niger (0 pkt)

Na turniej powołano 18 sędziów głównych i 21 sędziów asystentów.

Sędziowie główni

Sędziowie asystenci

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012 (składy).

Źródło:

Grupa A

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012/Grupa A.

Drużyna	Pkt	M	Z	R	P	Br+	Br-	+/-
Zambia	7	3	2	1	0	5	3	+2
Gwinea Równikowa	6	3	2	0	1	3	2	+1
Libia	4	3	1	1	1	4	4	0
Senegal	0	3	0	0	3	3	6	-3

21 stycznia 2012 19:30	Gwinea Równikowa   Balboa   86'	1:0 (0:0) Raport	Libia	Estadio de Bata, Bata Widzów: 37 500 Sędzia:   Doué Noumandiez

21 stycznia 2012 22:00	Senegal   N’Doye   74'	1:2 (0:2) Raport	Zambia   12' Mayuka   21' Kalaba	Estadio de Bata, Bata Widzów: 36 000 Sędzia:   Néant Alioum

25 stycznia 2012 18:15*	Libia   Osman   5', 47'	2:2 (1:1) Raport	Zambia   29' Mayuka   54' C. Katongo	Estadio de Bata, Bata Widzów: 1 500 Sędzia:   Koman Coulibaly

* Spotkanie planowo miało rozpocząć się o godzinie 17:00. Z powodu ulewnego deszczu, rozpoczęcie meczu przesunięto na późniejszą godzinę.

25 stycznia 2012 21:15*	Gwinea Równikowa   Randy   62' Kily   90+4'	2:1 (0:0) Raport	Senegal   90' Sow	Estadio de Bata, Bata Widzów: 35 000 Sędzia:   Khalid Abdel Rahman

* Spotkanie planowo miało rozpocząć się o godzinie 20:00. Z powodu ulewnego deszczu, rozpoczęcie meczu przesunięto na późniejszą godzinę.

29 stycznia 2012 19:00	Gwinea Równikowa	0:1 (0:0)	Zambia   68' C. Katongo	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 44 000 Sędzia:   Mohamed Benouza

29 stycznia 2012 19:00	Libia   Boussefi   5', 84'	2:1 (1:1) Raport	Senegal   11' N’Diaye	Estadio de Bata, Bata Widzów: 10 000 Sędzia:   Rajindraparsad Seechurn

Grupa B

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012/Grupa B.

Drużyna	Pkt	M	Z	R	P	Br+	Br-	+/-
WKS	9	3	3	0	0	5	0	+5
Sudan	4	3	1	1	1	4	4	0
Angola	4	3	1	1	1	4	5	-1
Burkina Faso	0	3	0	0	3	2	6	-4

22 stycznia 2012 17:00	Wybrzeże Kości Słoniowej   Drogba   39'	1:0 (1:0) Raport	Sudan	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 5 000 Sędzia:   Rajindraparsad Seechurn

22 stycznia 2012 20:00	Burkina Faso   A. Traoré   57'	1:2 (0:0) Raport	Angola   47' Mateus   68' Manucho	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 17 000 Sędzia:   Mohamed Benouza

26 stycznia 2012 17:00	Sudan   Bashir   33', 74'	2:2 (1:1) Raport	Angola   5', 50' (k) Manucho	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 2 500 Sędzia:   Ali Lemghaifry

26 stycznia 2012 20:00	Wybrzeże Kości Słoniowej   Kalou   16' B. Koné   82' (sam.)	2:0 (1:0) Raport	Burkina Faso	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 4 000 Sędzia:   Gehad Grisha

30 stycznia 2012 19:00	Sudan   Tahir   33', 80'	2:1 (1:0) Raport	Burkina Faso   90+7' Ouédraogo	Estadio de Bata, Bata Widzów: 132 Sędzia:   Eric Otogo-Castane

30 stycznia 2012 19:00	Wybrzeże Kości Słoniowej   Eboué   33' Bony   66'	2:0 (1:0) Raport	Angola	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 1 500 Sędzia:   Slim Jedidi

Grupa C

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012/Grupa C.

Drużyna	Pkt	M	Z	R	P	Br+	Br-	+/-
Gabon	9	3	3	0	0	6	2	+4
Tunezja	6	3	2	0	1	4	3	+1
Maroko	3	3	1	0	2	4	5	-1
Niger	0	3	0	0	3	1	5	-4

23 stycznia 2012 17:00	Gabon   Aubameyang   30' N'Guéma   45'	2:0 (2:0) Raport	Niger	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 38 000 Sędzia:   Eddy Maillet

23 stycznia 2012 20:00	Maroko   Kharja   86'	1:2 (0:1) Raport	Tunezja   36' Korbi   76' Msakni	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 18 000 Sędzia:   Daniel Bennett

27 stycznia 2012 17:00	Niger   N’Gounou   8'	1:2 (1:1) Raport	Tunezja   3' Msakni   89' Jemâa	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 20 000 Sędzia:   Janny Sikazwe

27 stycznia 2012 20:00	Gabon   Aubameyang   78' Cousin   80' Mbanangoyé   90+7'	3:2 (0:1) Raport	Maroko   25', 90+2' Kharja	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 35 000 Sędzia:   Bakary Gassama

31 stycznia 2012 19:00	Gabon   Aubameyang   65'	1:0 (0:0) Raport	Tunezja	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 22 000 Sędzia:   Doué Noumandiez

31 stycznia 2012 19:00	Niger	0:1 (0:0) Raport	Maroko   79' Belhanda	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 4 000 Sędzia:   Hamada Nampiandraza

Grupa D

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012/Grupa D.

Drużyna	Pkt	M	Z	R	P	Br+	Br-	+/-
Ghana	7	3	2	1	0	4	1	+3
Mali	6	3	2	0	1	3	3	0
Gwinea	4	3	1	1	1	7	3	+4
Botswana	0	3	0	0	3	2	9	-7

24 stycznia 2012 17:00	Ghana   John Mensah   25'	1:0 (1:0) Raport	Botswana	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 5 000 Sędzia:   Badara Diatta

24 stycznia 2012 20:00	Mali   B. Traoré   30'	1:0 (1:0) Raport	Gwinea	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 10 000 Sędzia:   Slim Jedidi

28 stycznia 2012 17:00	Botswana   Selolwane   22' (k)	1:6 (1:4) Raport	Gwinea   13', 27' S. Diallo   42' A.R. Camara   45' Traoré   82' M. Bah   85' Soumah	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 4 000 Sędzia:   Al Ahrach Bouchaib

28 stycznia 2012 20:00	Ghana   Gyan   63' A. Ayew   74'	2:0 (0:0) Raport	Mali	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 7 000 Sędzia:   Djamel Haimoudi

1 lutego 2012 19:00	Botswana   Ngele   50'	1:2 (0:0) Raport	Mali   56' Dembélé   75' S. Keita	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 20 000 Sędzia:   Khalid Abdel Rahman

1 lutego 2012 19:00	Ghana   Agyemang-Badu   28'	1:1 (1:1) Raport	Gwinea   45+2' A.R. Camara	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 5 500 Sędzia:   Daniel Bennett

Osobny artykuł: Puchar Narodów Afryki 2012/Faza pucharowa.

	Ćwierćfinały				Półfinały				Finał
	04.02.12 – Bata, Estadio de Bata
	Zambia	3
					08.02.12 – Bata, Estadio de Bata
	Sudan	0
					Zambia	1
	05.02.12 – Franceville, Stade de Franceville
					Ghana	0
	Ghana (dogr.)	2
									12.02.12 – Libreville, Stade d'Angondjé
	Tunezja	1
									Zambia (kar.)	0 (8)
	05.02.12 – Libreville, Stade d'Angondjé
									WKS	0 (7)
	Gabon	1 (4)
					08.02.12 – Libreville, Stade d'Angondjé
	Mali (kar.)	1 (5)
					Mali	0			Mecz o 3. miejsce
	04.02.12 – Malabo, Nuevo Estadio de Malabo
					WKS	1
	WKS	3							Ghana	0
	Gwinea Równikowa	0							Mali	2
									11.02.12 – Malabo, Nuevo Estadio de Malabo

Ćwierćfinały

4 lutego 2012 17:00	Zambia   Sunzu   15' C. Katongo   66' Chamanga   86'	3:0 (1:0) Raport	Sudan	Estadio de Bata, Bata Widzów: 200 Sędzia:   Bakary Gassama

4 lutego 2012 20:00	Wybrzeże Kości Słoniowej   Drogba   36', 70' Y. Touré   82'	3:0 (1:0) Raport	Gwinea Równikowa	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 12 500 Sędzia:   Eddy Maillet

5 lutego 2012 17:00	Gabon   Mouloungui   55'	1:1 (dogr.) k. 4:5 (0:0), (1:1) Raport	Mali   84' Diabaté	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 30 000 Sędzia:   Djamel Haimoudi
		Rzuty karne
	Poko   Zita   Mouloungui   Aubameyang   Manga		Diabaté   Yatabaré   Kanté   B. Traoré   Keita

5 lutego 2012 20:00	Ghana   Joh. Mensah   10' A. Ayew   102'	2:1 (dogr.) (1:1), (1:1) Raport	Tunezja   42' Khelifa	Stade de Franceville, Franceville Widzów: 8 000 Sędzia:   Néant Alioum

Półfinały

8 lutego 2012 17:00	Zambia   Mayuka   77'	1:0 (0:0) Raport	Ghana	Estadio de Bata, Bata Widzów: 12 000 Sędzia:   Mohamed Benouza

8 lutego 2012 20:00	Mali	0:1 (0:1) Raport	Wybrzeże Kości Słoniowej   45' Gervinho	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 32 000 Sędzia:   Daniel Bennett

Mecz o 3. miejsce

11 lutego 2012 20:00	Ghana	0:2 (0:1)	Mali   23', 80' Diabaté	Nuevo Estadio de Malabo, Malabo Widzów: 15 000 Sędzia:   Gehad Grisha

Finał

12 lutego 2012 20:30*	Zambia	0:0 (dogr.) k. 8:7 (0:0), (0:0) Raport	Wybrzeże Kości Słoniowej	Stade d'Angondjé, Libreville Widzów: 40 000 Sędzia:   Diatta Badara
		Rzuty karne
	C. Katongo   Mayuka   Chansa   F. Katongo   Mweene   Sinkala   Lungu   Kalaba   Sunzu		Tioté   Bony   Bamba   Gradel   Drogba   Tiéné   Ya Konan   K. Touré   Gervinho

* Spotkanie planowo miało rozpocząć się o godzinie 20:00. Organizatorzy rozpoczęcie meczu przesunęli na późniejszą godzinę z powodów „technicznych i logistycznych”.

MISTRZ AFRYKI 2012
  Zambia
 Pierwszy raz

Lp.	Reprezentacja
1.	Zambia
2.	Wybrzeże Kości Słoniowej
3.	Mali
4.	Ghana
5.	Gabon
6.	Tunezja
7.	Gwinea Równikowa
8.	Sudan
9.	Gwinea
10.	Libia
11.	Angola
12	Maroko
13.	Senegal
14.	Burkina Faso
15.	Niger
16.	Botswana

Nagrody

• Zawodnik turnieju:   Chris Katongo
• Król strzelców:   Emmanuel Mayuka
• Zawodnik Fair play:   Jean-Jacques Gosso
• Zespół Fair play:   Wybrzeże Kości Słoniowej

Jedenastka turnieju

Strzelcy

3 gole

2 gole

1 gol

Gole samobójcze

•   Bakary Koné (dla Wybrzeża Kości Słoniowej)