Polski Instytut Sztuki Filmowej

w celu wspierania rozwoju kinematografii. Instytut funkcjonuje na podstawie Ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii, Ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej oraz statutu.

Polski Instytut Sztuki Filmowej

Biurowiec Powiśle Park przy ul. Kruczkowskiego 2 w Warszawie, siedziba PISF
Państwo	Polska
Data utworzenia	2005
Dyrektor	Kamila Dorbach (p.o.)
Adres
ul. Kruczkowskiego 2, 00-412 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy Polski Instytut Sztuki Filmowej
Położenie na mapie Polski Polski Instytut Sztuki Filmowej
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Polski Instytut Sztuki Filmowej
52°13′49,8360″N 21°01′53,4000″E/52,230510 21,031500
Multimedia w Wiki Commons
Strona internetowa

Działalność Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej finansowana jest przede wszystkim z wpłat nadawców telewizyjnych, platform cyfrowych, telewizji kablowych, a także właścicieli kin i dystrybutorów filmów. Instytut mieści się w Warszawie przy ulicy Leona Kruczkowskiego 2.

W 2019 roku dzięki dofinansowaniu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej powstało 40 filmów fabularnych, 42 filmy dokumentalne i 22 filmy animowane. Instytut wspiera też m.in. wszystkie najważniejsze festiwale filmowe odbywające się w Polsce, edukację filmową, rozwój kin i promocję zagraniczną polskiej kinematografii.

 

PISF realizuje zadania z zakresu polityki państwa w dziedzinie kinematografii, w szczególności przez tworzenie warunków do rozwoju polskiej produkcji filmów i koprodukcji filmowej. Inspiruje i wspiera rozwój wszystkich gatunków polskiej twórczości filmowej, przede wszystkim filmów artystycznych, w tym przygotowania, produkcję i rozpowszechnianie filmów. Instytut wspiera też działania mające na celu tworzenie warunków powszechnego dostępu do dorobku polskiej, europejskiej i światowej sztuki filmowej. Wspiera również debiuty filmowe oraz rozwój artystyczny młodych twórców filmowych.

PISF dofinansowuje przedsięwzięcia z zakresu przygotowania projektów filmowych, produkcji, dystrybucji i rozpowszechniania filmów, promocji polskiej twórczości filmowej i upowszechniania kultury filmowej, w tym produkcji filmów podejmowanych przez środowiska polonijne. Instytut świadczy usługi eksperckie organom administracji publicznej, wspiera również utrzymywanie archiwów filmowych. Działa na rzecz rozwoju potencjału polskiego niezależnego przemysłu kinematograficznego, a w szczególności małych i średnich przedsiębiorców działających w kinematografii. Nadaje każdemu filmowi wyświetlanemu w kinie indywidualny identyfikator publikowany na stronie Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej.

PISF angażuje się w programy wspierające debiutantów, m.in. poprzez Studio „Młodzi i Film” im. Andrzeja Munka. Instytut wspiera programy doskonalenia zawodowego prowadzone przez państwowe i prywatne szkoły filmowe, m.in. Szkołę Wajdy i Warszawską Szkołę Filmową.

W 2011 roku PISF uruchomił program cyfryzacji kin, w ramach którego kina należące do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych są sukcesywnie włączane do Sieci Polskich Kin Cyfrowych. W 2011 roku Instytut zainicjował powstanie Koalicji dla Edukacji Filmowej – porozumienia instytucji pracujących w systemie edukacji szkolnej i pozaszkolnej, którego celem jest nadanie edukacji filmowej i audiowizualnej spójnego charakteru i podniesienie jej rangi w systemie nauczania.

Jednym z prowadzonych przez PISF programów edukacyjnych jest uruchomiona w styczniu 2009 roku Filmoteka Szkolna, dzięki któremu polskie szkoły mają dostęp do najważniejszych dzieł polskiej kinematografii podzielonych na 54 lekcje. Od 2016 roku program jest prowadzony przez Filmotekę Narodową przy wsparciu PISF. Kolejnym programem edukacyjnym Instytutu była adresowana do studentów Akademia Polskiego Filmu – dwuletni kurs historii polskiego filmu fabularnego. Od 2016 roku prowadzona przez Filmotekę Narodową przy wsparciu PISF.

W 2013 roku ruszyła kampania społeczna „Skrytykuj” promująca świadomą dyskusję o kinie wśród młodzieży. Ambasadorami kampanii byli m.in. Zofia Wichłacz, Sebastian Fabijański, Joanna Kulig, Eryk Lubos, Mela Koteluk, Marcin Kowalczyk, Arkadiusz Jakubik, Monika Brodka, Michał Oleszczyk, Tomasz Raczek, Andrzej Bukowiecki i Błażej Hrapkowicz. Od 2016 roku kampania prowadzona jest przez Filmotekę Narodową przy wsparciu PISF.

PISF wspiera finansowo wiele wydarzeń, m.in. festiwale filmowe, a wśród nich Festiwal Filmowy w Gdyni, Warszawski Festiwal Filmowy, Nowe Horyzonty we Wrocławiu, Camerimage w Toruniu, Docs Against Gravity Film Festival czy Krakowski Festiwal Filmowy.

Organami Instytutu są: Dyrektor Instytutu oraz Rada Instytutu. Dyrektor PISF odpowiada za całokształt działalności Instytutu. Korzystając z opinii ekspertów oceniających wnioski, podejmuje decyzje o dofinansowaniu przedsięwzięć filmowych przez PISF. Kadencja Dyrektora Instytutu trwa 5 lat. Od 8 grudnia 2017 dyrektorem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej jest Radosław Śmigulski. Po pięciu latach, 14 listopada 2022 r., Radosław Śmigulski został ponownie wybrany na to stanowisko. Jego druga kadencja wygaśnie w grudniu 2027 r.

Dyrektorzy PISF:

• Agnieszka Odorowicz (3.10.2005 – 2.10.2015)
• Magdalena Sroka (3.10.2015 – 9.10.2017)
• Izabela Kiszka-Hoflik (16.10.2017 – 7.12.2017 jako p.o.)
• Radosław Śmigulski (08.12.2017 – 11.04.2024)
• Kamila Dorbach (od 11.04.2024 jako p.o.)

Rada PISF składa się z 11 członków, tworzą ją przedstawiciele twórców, producentów filmowych, związków zawodowych działających w kinematografii, kin, dystrybutorów, nadawców, operatorów telewizji kablowych i platform cyfrowych. Członków Rady Instytutu powołuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego na trzyletnią kadencję. Rada PISF opiniuje m.in. plan działalności, plan finansowy i sprawozdania roczne Instytutu, a także podział środków finansowych na poszczególne dziedziny kinematografii.

Skład Rady Instytutu kadencji 2024-2026:

• Tomasz Wolski
• Jacek Bromski
• Andrzej Jakimowski
• Andrzej Muszyński
• Ilona Łepkowska
• Marlena Gabryszewska
• Mariusz Spisz
• Mariusz Łukomski
• Adam Nowe
• Magdalena Janeczek
• Robert Kaczmarek

Nadzór nad działalnością Instytutu sprawuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie określonym w ustawie, m.in. zatwierdza plan działalności oraz projekt rocznego planu finansowego, a także sprawozdania z działalności oraz finansowe.

Budżet PISF stanowią przede wszystkim wpłaty dokonywane przez nadawców telewizyjnych, platformy cyfrowe, telewizje kablowe, a także właścicieli kin i dystrybutorów filmów. Podmioty te zobowiązane są do przekazywania Polskiemu Instytutowi Sztuki Filmowej wpłat w wysokości 1,5% uzyskanego przychodu.

Źródłem przychodów jest także dotacja podmiotowa z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Środki uzyskiwane przez Instytut służą wspieraniu kinematografii, a wydatkowane są w formie dotacji, poręczeń, pożyczek, stypendiów i nagród. Instrumentem do realizacji przedmiotowego wsparcia są Programy Operacyjne, ogłaszane na poszczególne lata przez Dyrektora PISF.

Podstawowym zadaniem PISF jest udzielanie dofinansowań w ramach Programów Operacyjnych na produkcję filmową, edukację, upowszechnianie kultury filmowej, rozwój kin i promocję zagraniczną polskiej kinematografii. Programy Operacyjne są najważniejszym instrumentem wypełniania zadań ustawowych przez PISF – określają zakres pomocy publicznej, uprawnionych wnioskodawców i rodzaje zadań. W Programach zawarte są również inne informacje, m.in. określające koszty kwalifikowane, kryteria wyboru projektów, wykaz niezbędnych elementów wniosku oraz tryb rozliczenia.

W 2019 r. PISF prowadził 6 Programów Operacyjnych: Produkcja filmowa, Edukacja filmowa, Upowszechnianie kultury filmowej, Promocja polskiego filmu za granicą, Rozwój kin, Nagrody, eksperci, inne.

Dyrektor PISF w 2019 roku podjął decyzje o dofinansowaniu w ramach wszystkich Programów Operacyjnych projektów na łączną kwotę 163 918 655 zł.

 

Zachęty dla filmowców „Cash Rebate” zostały wprowadzone w Polsce w lutym 2019 roku w oparciu o ustawę z dnia 9 listopada 2018 r. o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej i rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

To nowe narzędzie wsparcia produkcji filmowej. Od 19 lutego 2019 r. oferuje zwrot poniesionych w Polsce kosztów produkcji w wysokości maksymalnie 30% polskich wydatków kwalifikowanych. To systemowe rozwiązanie, którego podstawowym zadaniem jest wspieranie produkcji audiowizualnej w Polsce. Środki finansowe pochodzą bezpośrednio z budżetu państwa, a operatorem programu jest Polski Instytut Sztuki Filmowej. Do zadań Instytutu należy przede wszystkim przyznawanie, wypłata i rozliczanie wsparcia finansowego produkcji audiowizualnej w formie refundacji części polskich kosztów kwalifikowalnych.

Polski system zachęt jest otwarty dla produkcji krajowych i międzynarodowych, dla filmów i seriali fabularnych, animowanych i dokumentalnych. Zwrot dostępny jest dla produkcji polskich oraz międzynarodowych koprodukcji i usług świadczonych dla zagranicznych produkcji (tzw. serwisy). Aby projekt mógł uzyskać wsparcie, jego producenci muszą wydać w Polsce określoną przepisami kwotę pieniędzy, współpracować z polskimi twórcami i ekipami filmowymi oraz zrealizować zdjęcia w polskich plenerach lub studiach filmowych. Po spełnieniu wymaganych kryteriów wsparcie przyznawane jest automatycznie, nie ma gremium eksperckiego rozdzielającego środki finansowe. Mechanizm oparty jest o kryteria ekonomiczne i prawne, nie artystyczne.

 

Od 2017 roku PISF realizuje Program Polska Cyfrowa, którego głównym celem jest rekonstrukcja, digitalizacja i udostępnienie materiałów filmowych w postaci filmów pełnometrażowych, dokumentalnych, bajek i animacji, wyprodukowanych przez polskie studia filmowe. Projekt jest realizowany przez Konsorcjum w składzie: PISF jako lider projektu zarządza i koordynuje działaniami partnerów projektu: Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie (od 1 października 2019 r. połączona ze Studiem Filmowym TOR, Studiem Filmowym KADR, Studiem Filmowym ZEBRA i Studiem Miniatur Filmowych) oraz Studiem Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej.

W roku 2018 zrekonstruowano łącznie 23 filmy fabularne, 7 odcinków animacji oraz zdigitalizowano blisko tysiąc odcinków Polskiej Kroniki Filmowej. W roku 2019 zrekonstruowano 73 filmy fabularne, 14 filmów dokumentalnych, 266 odcinków filmów animowanych, 2 animacje pełnometrażowe oraz zdigitalizowano 2403 odcinki Polskiej Kroniki Filmowej.

 

PISF od wielu lat jest zaangażowany w organizację Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, podczas którego od 2008 roku przyznaje Nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej dla osób i instytucji, które wyróżniły się w promocji polskiego kina. Statuetki przyznawane są w 9 kategoriach: Kino, Wydarzenie filmowe, Promocja polskiego filmu za granicą, Krytyka filmowa, Edukacja filmowa, Książka o tematyce filmowej, Dystrybucja polskiego filmu, Dyskusyjny Klub Filmowy, Plakat filmowy.

Nagrody PISF są szczególnym wyróżnieniem w branży filmowej. To jedyne polskie nagrody, wręczane w tylu kategoriach za znaczące osiągnięcia w upowszechnianiu i promocji polskiego kina. Nagrody honorują pracę ludzi i instytucji zajmujących się upowszechnianiem kultury filmowej, promocją polskiego kina oraz ułatwiających dostęp do polskiej twórczości filmowej. Kandydatów do nagrody mogą zgłaszać instytucje kultury, szkoły filmowe, władze samorządowe, instytucje pozarządowe związane z kulturą i inne podmioty działające w sektorze kultury.

Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej powołuje Komisję Oscarową, która wyłania polskiego kandydata do Oscara w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Międzynarodowy. Instytut wspiera również kampanię zwiększającą szansę filmu na dostanie się na skróconą listę oscarową tzw. shortlistę. W ramach promocji polskich kandydatów odbywa się szereg pokazów m.in. dla przedstawicieli członków Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej.

W 2020 r. PISF został uhonorowany Polską Nagrodą Filmową – Orłem, przyznaną przez Polską Akademie Filmową za „niezwykły wkład w polskie kino”.

• Strona internetowa PISF
• Platforma Kultury o PISF (wersja archiwalna)
• Strona kampanii Skrytykuj! (wersja archiwalna)