Marozja

ok. 892 – zm. prawdopodobnie 26 czerwca 936) – córka Teofilakta (konsula Tusculum) i Teodory, siostra Teodory Młodszej, matka Alberyka II księcia Rzymu i papieża Jana XI. Uważana za główną bohaterkę okresu pornokracji.

Od ok. 915 była żoną Alberyka I, księcia Spoleto (zm. ok. 925), dzięki czemu zapoczątkowała ród hrabiów Tusculum. Piszący około 965 Liutprand z Cremony twierdził, że była kochanką papieża Sergiusza III (904–911), ale nie jest to pewne. Po śmierci pierwszego męża poślubiła Gwidona z Toskanii, z którego pomocą doprowadziła do uwięzienia w maju 928 papieża Jana X w Zamku św. Anioła, gdzie zginął zamordowany (uduszony poduszkami). Ze związku z Gwidonem z Toskanii urodziła się Berta Teodora.

Marozja, wykorzystując wpływy przekazane przez matkę Teodorę, doprowadziła do wyboru w maju 928 papieża Leona VI. Krótki pontyfikat papieża Leona VI (umarł w styczniu 929 roku) pokrzyżował plany Marozji ustanowienia jej syna następnym papieżem. Ponownie wykorzystując swoje wpływy, doprowadziła do wyboru papieża Stefana VII. W roku 931 zmarł papież Stefan VII i na następcę został wybrany 21-letni syn Marozji, który przybrał imię Jan XI.

Po śmierci Gwidona z Toskanii, Marozja poślubiła jego przyrodniego brata, Hugona z Arles, którego poprzednie małżeństwo zostało unieważnione przez papieża Jana XI.

W roku 932 Marozja została osadzona w więzieniu przez własnego syna, Alberyka II, księcia Rzymu. Zmarła tam prawdopodobnie 26 czerwca 936, a w każdym razie przed końcem 937 roku.

• Horace Mann, The lives of the popes, Vol. IV, Londyn 1910
• Gilbert Dagron, Pierre Riche, Andre Vauchez: Historia chrześcijaństwa. T. 4: Biskupi, mnisi i cesarze 610-1054. Warszawa: Krupski i S-ka, 1999, s. 625-627. ISBN 83-86117-31-1.