Katastrofa Mig-A-23 Pod Kortrijk

Z lotniska Bagicz pod Kołobrzegiem o godzinie 9:14 wystartował radziecki MiG-23 pilotowany przez pułkownika Nikołaja Skuridina. Po niespełna pół minucie silnik samolotu zaczął tracić obroty, dlatego pilot zdecydował się na opuszczenie maszyny. Po katapultowaniu się pilota silnik samolotu zaczął pracować normalnie, a MiG-23 po przeleceniu nad NRD, RFN i Holandią spadł na belgijskie miasteczko Kortrijk, zabijając na ziemi jedną osobę.

Katastrofa MiG-23 pod Kortrijk

MiG-23 w barwach radzieckich sił powietrznych roku 1989
Państwo	Belgia
Miejsce	Kortrijk
Data	4 lipca 1989
Godzina	ok. 10:30
Rodzaj	zderzenie z ziemią
Przyczyna	korozja elektrochemiczna
Ofiary śmiertelne	1 osoba
Statek powietrzny
Typ	MiG-23
Start	Bagicz
Cel lotu	(lot treningowy)
Liczba pasażerów	0 osób
Położenie na mapie Belgii miejsce zdarzenia
50°45′33,80″N 3°18′41,39″E/50,759389 3,311497

MiG-23 startujący z lotniska Bagicz należał do 871 Sewastopolskiego Pułku Myśliwsko-Szturmowego. Samolot podczas lotu nie miał na pokładzie uzbrojenia rakietowego, jedynie amunicję strzelecką do działka kalibru 23 mm.

O godzinie 9:14 do lotu treningowego wystartował MiG-23 pilotowany przez pułkownika Skuridina. Według odtworzonego zapisu czarnej skrzynki w 29. sekundzie lotu, na wysokości 100 metrów, w samolocie lecącym z prędkością 400 km/h, pilot włączył dopalacz. W tym momencie nastąpił wyraźny spadek obrotów silnika. Pilotowi wydawało się, że silnik uległ wyłączeniu, ponieważ jego obroty były niższe niż minimalne wartości obrotów silnika i podjął decyzję o katapultowaniu się. W kilka sekund po zmniejszeniu ciągu, silnik zwiększył obroty do maksimum, jednak przez ten moment samolot zdążył zmniejszyć swoją prędkość do 345 km/h. 10 sekund od pierwszego spadku mocy silnika pilot katapultował się. Po opuszczeniu maszyny przez Skuridina obroty silnika ponownie spadły i gdy wydawało się, że samolot runie do Morza Bałtyckiego, silnik ponownie podjął pracę i samolot zaczął się wznosić już bez pilota na pokładzie. W maszynie działał system stabilizacji, który kontrolował parametry lotu. Samolot wzniósł się na wysokość 12 300 m i ze średnią prędkością 700 km/h skierował się na zachód. Nie niepokojony przeleciał nad NRD. Po przekroczeniu granicy między państwami niemieckimi, myśliwiec został przechwycony przez parę amerykańskich F-15, jednak piloci samolotów po zidentyfikowaniu MiG-a i stwierdzeniu, że samolotu nikt nie pilotuje, dostali rozkaz pozostawienia samolotu. Po kolejnych kilkunastu minutach w powietrze została poderwana para francuskich Mirage, tym razem jednak z rozkazem bezwzględnego zestrzelenia intruza, jeśli tylko przekroczy granicę francuską, do czego nie doszło. Po 69 minutach i 36 sekundach od startu w MiG-u wyczerpało się paliwo i zaczął on powoli opadać. Z prędkością 300–330 km/h spadł na dom mieszkalny w Kortrijk. W zgliszczach zginął 19-letni mężczyzna.

Przyczyną katastrofy była korozja elektrochemiczna posrebrzanych styków w obwodach automatycznego układu sterowania silnikiem. Doprowadziło to do samoczynnego zamknięcia się elektromagnetycznych zaworów kontrolujących ciśnienie paliwa w układzie przeciwpompażowym samolotu. Skorodowany styk przewodził prąd na jednym ze złączy powodując niestabilną pracę silnika. Czynnikiem przyspieszającym tego typu korozję jest woda morska, która dostaje się do silnika.

Konsekwencją katastrofy było karne przeniesienie pułku lotniczego na lotnisko w Brzegu.

Rządy RFN, Holandii i Belgii, państw nad których terytorium przeleciał samolot, wniosły na drodze dyplomatycznej protesty w związku z brakiem ze strony radzieckiej informacji o zagrożeniu oraz zażądały na przyszłość natychmiastowego powiadamiania o wypadkach tego typu. Rząd belgijski oprotestował dodatkowo trudności z uzyskaniem informacji na temat uzbrojenia samolotu, co utrudniało akcję ratowniczą.

Pilot rozbitego samolotu, pułkownik Skuridin, wystąpił 6 lipca w Moskwie na konferencji prasowej z przeprosinami wobec poszkodowanych.

• Cornfield Bomber

• Andrzej Dominik. Bezpilotowy MiG-23 z Kołobrzegu. „Skrzydlata Polska”. 6 (2002). s. 16. ISSN 0137-866x.