Kachowska Elektrownia Wodna

С. Непорожнього, trb. Kachowśka HES imeni P. C. Neporożnioho) – przepływowa elektrownia wodna na rzece Dniepr w Ukrainie, której położona w mieście Nowa Kachowka zapora tworzy Zbiornik Kachowski.

Kachowska Elektrownia Wodna

Каховська ГЕС імені П. С. Непорожнього

Zapora elektrowni w 2006 roku
Państwo	Ukraina
Obwód	chersoński
Status	nieaktywna
Właściciel	Ukrhidroenerho(inne języki)
Liczba bloków energetycznych	6
Moce
Łączna moc:
- elektryczna brutto	351 MW
Roczna prod. elektr.	0,1489 TWh
Źródła energii
Źródła energii:
- główne	woda
Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy	1950
Włączenie do sieci	1956
Położenie na mapie obwodu chersońskiego Kachowska Elektrownia Wodna
Położenie na mapie Ukrainy Kachowska Elektrownia Wodna
46°46′34″N 33°22′18″E/46,776111 33,371667
Multimedia w Wiki Commons
Strona internetowa

Zapora elektrowni została przerwana 6 czerwca 2023 roku w czasie inwazji Rosji na Ukrainę.

Tama i elektrownia powstały w latach 1950–1956. Między 1951–1952 powstała linia energetyczna 154 kV łącząca przyszłą elektrownię z Krzywym Rogiem. W 1959 roku zakład posiadający ówcześnie nominalną moc 312 MW rozpoczął produkcję energii. W 2000 roku decyzją rządu ukraińskiego została nazwa imieniem Petra Neporożniego, jednego z jej budowniczych.

Zapora ma 30 metrów wysokości i 3273 metrów długości. Jej szczytem poprowadzona jest przeprawa, po której przebiega linia kolejowa i droga M14/P47. W 2021 elektrownia posiadała moc 351 MW. Jest najmniejszą, szóstą i ostatnią elektrownią w kaskadzie elektrowni wodnych na Dnieprze.

Zakład posiada 6 pionowych turbin o łącznej mocy 351 MW. Średnia roczna produkcja energii wynosi 1,489 GWh. Od 1996 roku zespół elektrowni przechodził stopniową modernizację.

Przedsiębiorstwo elektrownia sponsoruje klub piłkarski Enerhija Nowa Kachowka.

 

Kachowska Elektrownia Wodna została zajęta przez wojska rosyjskie 24 lutego 2022 roku na samym początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W październiku 2022 roku pojawiły się obawy, że Rosjanie planują przerwać tamę elektrowni, by powstrzymać kontrofensywę wojsk ukraińskich w tym regionie. Podczas odwrotu z zachodniego brzegu Dniepru w nocy z 10 na 11 listopada 2022 roku wojska Federacji Rosyjskiej wysadziły niektóre elementy elektrowni. 15 listopada 2022 roku szef prorosyjskiej administracji na okupowanej przez Rosję części obwodu chersońskiego Wołodymyr Saldo poinformował, że elektrownia zaprzestała produkcji energii, gdyż nie ma potrzeby, aby dalej ją produkowała.

6 czerwca 2023 roku, w godzinach wczesnoporannych, zapora elektrowni została zniszczona. Niedługo później obie strony konfliktu, ukraińska i rosyjska, wzajemnie oskarżyły się o zniszczenie budowli. W momencie zdarzenia budynki elektrowni wodnej były pod kontrolą rosyjską. Zapis sejsmometryczny opublikowany przez NORSAR(inne języki), norweską organizację monitorująca europejskie sieci sejsmiczne wskazuje na dwa wstrząsy w rejonie tamy o 2:35 i 2:54 czasu lokalnego. Niszczenie zapór wodnych w czasie wojny na mocy artykułu 56 Protokołów dodatkowych Konwencji Genewskich z 1977 roku traktowane jest jako zbrodnia wojenna.

Zniszczenie zapory doprowadziło do niekontrolowanego uwolnienia ogromnych mas wody z utworzonego przez tamę Zbiornika Kachowskiego, a co za tym idzie, do gwałtownego podniesienia się poziomu wody na Dnieprze i zalania położonych nad brzegiem rzeki terenów. Według ukraińskich władz, konieczna będzie ewakuacja ponad 17 tysięcy ludzi mieszkających na zalanych terenach, zaś zagrożonych skutkami powodzi jest ponad 40 tysięcy osób.

•  
  Zapora przed i po zniszczeniu na zdjęciach satelitarnych
•  
  Zniszczenia przy lewym brzegu Dniepru 6 czerwca 2023 roku
•  
  Powódź w obwodzie chersońskim w następstwie zniszczenia zapory 10 czerwca 2023 roku
•  
  Mapa szacowanych zniszczeń, centrum kryzysowe przy Komisji Europejskiej (ERCC)

• Dnieprzańska Elektrownia Wodna

• Historia i dane techniczne Kachowskiej Elektrowni Wodnej na stronie spółki Ukrhidroenerho (ukr.)