Jerzy S. Łątka: Polski pisarz, etnolog, orientalista, dziennikarz

23 kwietnia 1944 w Siemiechowie, pow. tarnowski, zm. 29 października 2022 w Krakowie) – polski pisarz, etnolog, orientalista, dziennikarz, doktor nauk humanistycznych z zakresu historii kultury.

Absolwent I LO im. K. Brodzińskiego w Tarnowie, następnie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1973 do rozwiązania pisma w stanie wojennym pracownik i członek redakcji dwutygodnika „Student”, w latach 1982–1986 członek redakcji periodyku „Zdanie”. Publikował także w „Przekroju”, „Tygodniku Powszechnym” i prasie krakowskiej. Ponadto od 1982 uprawiał wolny zawód twórcy oraz naukowca. W latach 1991–2003 prezes Społecznego Instytutu Historii. Od 1976 członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz członek założyciel Stowarzyszenia Autorów Polskich.

W 1986 przez 8 miesięcy jako stypendysta naukowy Uniwersytetu w Stambule przebywał w Turcji w celu przeprowadzenia kwerendy w tamtejszych archiwach, ponownie w 1989 – dwa miesiące na zaproszenie tegoż uniwersytetu oraz w 1993 – 10 tygodni na zaproszenie Uniwersytetu Bilkent w Ankarze. W 1996 obronił pracę doktorską Adampol Polonezköy 1842-1992. Historyczne i kulturowe uwarunkowania powstania, rozwoju i zaniku polskiej osady napisaną pod kierunkiem prof. Ryszarda Kantora.

Główne naukowe zainteresowanie to procesy cywilizacyjne, w wyniku których dokonała się transformacja Imperium Osmańskiego (Osmania) w powstałą w XX wieku Turcję. Od lat powtarzał: „Dawna Osmania i dzisiejsza Turcja to dwa różne cywilizacyjnie światy. Nie tylko z tego powodu, iż kraj o nazwie Turcja zaistniał dopiero w 1923. Dlatego, iż kosmopolityczną, wielonarodowościową Portę cementował islam i ciągłość dynastii Osmanów, zaś ukształtowana przez paszę Mustafę Kemala (Kemala Atatűrka) Turcja to narodowa, konsekwentnie laicka republika. Wysoką Portę zamieszkiwali Osmańczycy, mężczyźni z tradycyjnymi fezami na głowach i zakwefione kobiety, zaś mieszkańcy Turcji ubrani są w europejski strój. Osmańczycy byli tworem cywilizacji muzułmańskiego Orientu, zaś Turcy są dziećmi kulturowego mariażu tegoż Orientu z Europą i czują się Europejczykami”.

Jerzy Łątka nie posiadał drugiego imienia. Jak napisał we wstępie do swojej książki Pozwany Jerzy S. Łątka, wydanej w 2017 roku, "... Zostałem pozwany nie tyle jako osoba fizyczna, posiadająca gdzieś tam zarejestrowany PESEL, ale jako Jerzy S. Łątka, pisarz, (...). Tymczasem formalnie nie posiadam drugiego imienia, to też w urzędowej korespondencji nie mogę używać jego skrótu. Jerzym S. jestem jedynie jako autor książek. Jako obywatel RP wobec władz, sądów itp., jestem jednoimiennym Łątką."

• Polacy w Turcji – Lublin 1980
• Adampol – polska wieś nad Bosforem – Kraków 1981, wyd. II zmienione i rozszerzone. Kraków 1992
• Oskarżam arcyksięcia Rudolfa – Kraków 1983, wyd. II poszerzone. Katowice 1988
• Carogrodzki pojedynek – Kraków 1985
• Ognie nad Bosforem – Warszawa 1986
• Romantyczny kondotier – Teofil Łapiński. Katowice 1988
• Stambuł był moim domem – Kraków 1991
• Tajemnice haremów – Kraków 1992, wyd. II poprawione Poznań 2015
• Lot ku gorzkiej sławie – Gen. Ludomił Rayski (1892–1976) – Kraków 1993, wyd. II poszerzone. Kraków 1994
• Krwawy apostoł – Feliks Dzierżyński (1877–1926) – Kraków 1993. wyd. II Kraków 1998
• Pasza z Lechistanu – Mustafa Dżelaleddin (Konstanty Borzęcki) – Kraków 1993
• Ojciec Turków – Kemal Atatürk – Kraków 1994
• 150 lat Adampola – Kraków 1994
• Lew nasz, lew polski – pasza Iskender (Antoni Iliński) – Kraków–Gdańsk 1996
• Boże coś Polskę – Jego Cesarsko–królewska Mość Aleksander I – Kraków 1997
• Adampol – Polonezköy 1842–1992. Historyczne i kulturowe uwarunkowania powstania, przetrwania i zaniku osady polskiej w Turcji – Kraków 1997
• Pan na Gromniku – Zapomniany galicyjski pozytywista Edward Dzwonkowski – Kraków 1999
• Z ziemi tureckiej do Polski. Dzieje polskiego legionu 1877 r. – Gdańsk 2000
• Odaliski, poturczeńcy i uchodźcy. Z dziejów Polaków w Turcji – Kraków 2001
• Sulejman II Wspaniały – Warszawa 2004, wyd. II Warszawa 2015 (styczeń), wyd. III poprawione Warszawa 2015 (czerwiec)
• Słownik Polaków w Imperium Osmańskim i Republice Turcji – Kraków 2005
• Rozfalowana ziemia – Dzieje ruchu szantowego w Polsce – Kraków 2007
• Bohater na nasze czasy? Józef Kuraś, Ogień z Waksmundu – porucznik czasu wojny – Kraków 2007
• Zjechana psyche. Pięć lat życia z młodocianą nimfomanką – Kraków 2009.
• Adampol (Polonezkőy). Dzieje i kulturowe przeobrażenia polskiej osady nad Bosforem (1842–2010) – Kraków 2010
• Z kmieci, komorników i mieszczańskich patrycjuszy. Przewodnik po drabinie genealogicznej przodków – Kraków 2012
• Lehli znaczy Polak. Udział Karola Karskiego (1833–1914) w procesie przeobrażenia IMPERIUM OSMAŃSKIEGO w REPUBLIKĘ TURCJI – Kraków 2012
• Zrozumieć Dursztyn – Kraków 2013
• Osełka masła. Okupacyjny i powojenny wymiar jednej zbrodni – Kraków 2014
• Ten, który był w Turcji – Kraków 2015
• Sulejman II Wspaniały i jego czasy – Warszawa 2015
• Atatürk. Twórca nowoczesnej Turcji – Poznań 2016
• Początki państw. Turcja – Poznań 2017
• Pozwany Jerzy S. Łątka : przyczynek do autobiografii – Kraków 2017.
• Zemsta zza grobu Stanisława Pytla : historia okrutnej zbrodni w Brzozowej – Warszawa 2018.
• Bezkarni zabójcy Basi Binder – Warszawa 2018.

• Polonya – Türkiye [Polska – Turcja] – Ankara 1986, wyd. II 1989
• Lehistan'dan Gelen Şehit [Męczennik z Lechistanu] – Istanbul 1987
• Lehistan'dan Gelen Sefirler [Posłowie z Lechistanu] – Istanbul 1991
• Polonezköy (Adampol) – Cennetten bir Köşe [Adampol – Rajski zakątek] – Istanbul 1992
• Eski fotograflarda Polonezköy (Adampol) [Adampol w starej fotografii] – Istanbul 1992

• J. S. Łątka, Turcja czy może Osmania? Problem z nazwą Imperium Osmańskiego (Devlet–i Âl-i Osman), „Studia Historyczne” 2010 z. 1 (209) s. 118.
• Who is who w Polsce, wyd. III, 2004, t. II, s. 2391;
• Prezentacja delegatów, Zjazd Sprawozdawczo–wyborczy Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich 4–5 czerwca 2011, s. 82;
• Katalog autorów krakowski SAP, Kraków 1988, s. 137–138;
• Kismet – z Jerzym S. Łątka rozmawia Tadeusz Skoczek. Kraków 1996.

• Dr Jerzy Łątka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-10-03] .^{[martwy link]}
• Publikacje Jerzego S. Łątki w katalogu Biblioteki Narodowej
• http://catalog.loc.gov/cgi-bin/Pwebrecon.cgi?DB=local&Search_Arg=Jerzy+S.+%C5%82%C4%85tka&Search_Code=GKEY%5E*&CNT=100&hist=1&type=quick
• http://www.szantymaniak.pl/artykuly/zycze–wszystkim-aby-dlugo-zyli---wywiad-z-jerzym-latka/
• http://labelleindifference.blox.pl/2011/01/warcholenie-i-inne-nieszczescia.html
• http://www1.karlsruhe.de/Kultur/EKT/EKT2004/mehr_polonia.htm
• http://archiwum2008-2014.tarnowskikurierkulturalny.pl/suplement.htm
• http://historia.wp.pl/title,Dr-Jerzy-S-Latka-Turcja-odchodzi-od-dziedzictwa-Kemala-Atatzrka,wid,18430259,wiadomosc.html
• http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/9344702,roksolana-i-kalesony-dla-krola-czyli-tureckie-pasje-jerzego-latki,id,t.html