Historia Bułgarii – obejmuje dzieje państwa i narodu bułgarskiego.
W połowie IV tysiąclecia p.n.e. rozpoczął się napływ na tereny obecnej Bułgarii plemion koczowniczych z Azji Środkowej. W V wieku p.n.e. utworzyły one Królestwo Tracji. Tereny te zdobyli Rzymianie i w połowie I wieku powstała tam rzymska prowincja Mezja, która później stała się miejscem najazdów Hunów i Gotów.
W VI wieku tereny te zaczęły osiedlać pasterskie plemiona słowiańskie, które zostały podbite ok. roku 680 przez Protobułgarów. Bułgaria powstała w 681 roku, założona przez Asparucha. Chan Borys I Michał został ochrzczony przez duchowieństwo greckie w przeddzień Zielonych Świąt 25 maja 866 roku. Otrzymał na cześć Michała III, swojego ojca chrzestnego imię Michał. Powstało potężne państwo ze stolicą w Plisce (od 895 w Presławiu), które trwało w okresie 681–1018. W 915 r. Symeon przyjął tytuł cara. Od 1018 tereny Bułgarii zostały ostatecznie podbite przez Bizancjum, i pozostawały pod władzą Bizantyjczyków do 1185 mimo antybizantyjskich powstań ludowych.
W latach 1186–1398 istniało drugie państwo Bułgarów, po czym jego terytorium stało się częścią państwa osmańskiego.
Niepodległość uzyskana w 1878 jako Księstwo Bułgarii, a w pełni w 1908, po oficjalnym przyłączeniu Rumelii Wschodniej jako Carstwo Bułgarii, zapoczątkowała ścieranie się wpływów niemieckich i rosyjskich. Na skutek wojen bałkańskich (1912–1913) Bułgaria uzyskała mniej terytorium, niż oczekiwała, toteż przystąpiła do I wojny światowej po stronie państw centralnych. W następstwie utraciła część wcześniejszych zdobyczy, najboleśniej odczuwając ambicjonalnie utratę dostępu do Morza Egejskiego.
W II wojnie światowej opowiedziała się (m.in. wraz z Węgrami, Rumunią i Finlandią) po stronie państw Osi. W rezultacie otrzymała niewielkie nabytki we wschodniej części Jugosławii oraz inkorporowała do państwa bułgarskiego greckie terytorium wokół Salonik i grecką Trację Zachodnią, ale bez prefektury Evros. Bułgaria, w przeciwieństwie do innych państw Osi, w 1941 r. nie wzięła udziału w agresji na ZSRR.
Zajęcie w 1944 Bułgarii przez Armię Czerwoną wywołało obalenie monarchii i ustanowienie republiki ludowej w 1946 roku, po czym władzę objęła Bułgarska Partia Komunistyczna (generalni sekretarze: Georgi Dymitrow, Wyłko Czerwenkow, Todor Żiwkow).
Bułgaria była członkiem RWPG i Układu Warszawskiego. Masowe demonstracje w listopadzie i grudniu 1989 wpłynęły na utworzenie demokratycznej republiki parlamentarnej (pierwsze wolne wybory 13 października 1991).
This article uses material from the Wikipedia Polski article Historia Bułgarii, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.