Ewolucja koniowatych – proces ewolucji części nieparzystokopytnych przebiegający od środkowego paleocenu.
W tym czasie u przodków współczesnych koniowatych następowała radiacja, w której wyniku powstało kilkadziesiąt linii ewolucyjnych, z których do czasów współczesnych przetrwał jedynie rodzaj Equus. W jednej z tych linii następowała stopniowa przemiana od niewielkiego (30-50 cm), czteropalczastego i posiadającego krótkie korony zębów trzonowych Hyracotherium – poprzez gatunki pośrednie (Miohippus, Mesohippus, Merychippus, Parahippus) – do jednopalczastego pliohippusa, rozmiarami (120 cm w kłębie), wysokością koron i kształtem ciała przypominającego współczesnego konia.
W tej linii koniowatych doszło zatem do zwiększenia ich rozmiarów, wydłużenia szyi i redukcji palców z czterech do jednego oraz osłonięcia tego palca rogową osłoną, doprowadzając do wykształcenia się kopyta. W pozostałych liniach kierunki przemian ewolucyjnych przebiegały odmiennie, a w wyniku radiacji powstało wiele gatunków koniowatych mających różne cechy żyjących równocześnie, gdyż wzorzec zmian linii prowadzącej do konia nie był jedyny. Jednym z głównych czynników doboru był rodzaj pokarmu i siedliska – wczesne koniowate odżywiały się liśćmi roślin leśnych, a w trakcie ewolucji niektóre zaczęły żerować na otwartych obszarach trawiastych. Na otwartych terenach korzystne okazało się przeniesienie ciężaru ciała na centralny palec i wytworzenie kopyta, a odżywianie twardą tkanką traw sprzyjało utrwaleniu wysokiej korony trzonowców. Cechy te nie zawsze jednak występowały razem, np. Nannipus żyjący w okresie 10-2 mln lat wstecz miał najwyższą koronę trzonowców spośród wszystkich koniowatych (łącznie z koniem współczesnym), jednocześnie posiadając trójpalczaste kończyny i niski wzrost. Podczas gdy w pewnych liniach dochodziło do zwiększenia rozmiarów ciała, w innych następowało karłowacenie.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Ewolucja koniowatych, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.