Borysów (biał. Барысаў, Barysaŭ; ros. Борисов, Borisow) – miasto w centralnej części Białorusi, w obwodzie mińskim, nad rzeką Berezyną, siedziba administracyjna rejonu borysowskiego.
W 2020 liczba mieszkańców wynosiła 140,7 tys.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Powierzchnia | 46 km² | ||||
Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | +375 1777 | ||||
Kod pocztowy | 222120 | ||||
Tablice rejestracyjne | 5 | ||||
Położenie na mapie obwodu mińskiego | |||||
Położenie na mapie Białorusi | |||||
54°14′N 28°30′E/54,233333 28,500000 | |||||
Strona internetowa |
Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym i kulturalnym. W mieście istnieje przemysł drzewny, elektrotechniczny (BATE – właściciel klubu piłki nożnej BATE Borysów), mechaniczny (Borisowskij Zawod Agregatow – producent turbosprężarek, sprężarek, pomp), chemiczny (tworzywa sztuczne, wyroby gumowe, farmaceutyki), szklarski (fabryka szkła kryształowego), wytwórnia pianin „Białoruś” oraz port rzeczny.
Borysów wzmiankowany był w 1102 r. Od 1228 r. położony w księstwie kijowskim, a od końca XIII wieku należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1500 roku podczas wojny z Moskwą na zamku w Borysowie rezydował książę Aleksander Jagiellończyk. W czasie kolejnej wojny z Moskwą, w 1514 roku król Polski Zygmunt I Stary przeprowadził w Borysowie przegląd wojsk przygotowywanych na wyprawę na Moskwę.
W 1563 r. król Zygmunt II August nadał miejscowości prawo miejskie magdeburskie. Od 1563 r. starostwo. Na wyspie rzeki Berezyny znajdował się zamek obronny. W 1642 roku starosta borysowski Adam Kazanowski ufundował przy ul. Mińskiej drewniany kościół katolicki. W czasie IV wojny z Moskwą w 1655 roku zajęty przez wojska moskiewskie i w 1660 roku nieskutecznie przez dwa miesiące był oblegany przez hetmana Stefana Czarnieckiego. Po podpisaniu rozejmu Borysów wrócił do Rzeczypospolitej. W końcu XVII wieku znajdował się w nim, otoczony wałami ziemnymi z dworem wojewody połockiego i podgrodziem, drewniany kościół pw. NMP. Powstała też cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa z klasztorem. U schyłku I Rzeczypospolitej w Borysowie stacjonowały 2 Pułk Przedniej Straży Buławy Wielkiej Litewskiej i 4 Pułk Litewski Przedniej Straży.
Wskutek II rozbioru Polski w 1793 r. włączony do Imperium Rosyjskiego. W 1806 roku ksiądz proboszcz Onufry Gzowski rozpoczął budowę kościoła, który ukończony został w 1823 roku. W dniach 21–22 listopada 1812 miała tu miejsce bitwa pod Borysowem pomiędzy cofającymi się spod Moskwy wojskami Napoleona Bonaparte a wojskami rosyjskimi. Po stronie francuskiej 17 Dywizja Jana Henryka Dąbrowskiego broniła mostu nad Berezyną, który został jednak zniszczony przez Rosjan. W efekcie w dniach 26–29 listopada w pobliżu Borysowa doszło do kolejnej bitwy francusko rosyjskiej, znanej jako bitwa nad Berezyną.
Pod koniec XIX wieku w mieście były tylko 3 murowane budynki i 3 brukowane ulice. W 1909 roku, w czasie wyborów samorządowych, do rady miejskiej zostało wybranych 10 Rosjan, 1 Żyd, 5 przedstawicieli innych narodowości i ani jednego Polaka.
Po I wojnie światowej w latach 1919–1920 pod kontrolą Polski, przynależał administracyjnie do okręgu mińskiego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich, po czym znalazł się we władaniu bolszewików.
Według historyków na terenie Borysowskiej Baterii – ziemnych umocnień z 1812 r., sowieckie organy bezpieczeństwa rozstrzelały w latach 20. i 30. XX w. od 1 do 2 tysięcy osób.
W 1991 r. miasto znalazło się w granicach niepodległej Białorusi.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Borysów, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.