955 Bitwa Nad Rzeką Lech

Ten artykuł dotyczy bitwy w 955 roku. Zobacz też: inne bitwy nad rzeką Lech.

Jedna z najważniejszych bitew w dziejach Europy.

Bitwa na Lechowym Polu

Bitwa nad rzeką Lech w ilustracji Hektora Mülicha (1415-1490), z kroniki Norymbergi z 1457 r. autorstwa Sigmunda Meisterlina (Staatsbibliothek Augsburg)
Czas	10–12 sierpnia 955 roku
Miejsce	opodal Augsburga w Bawarii
Przyczyna	łupieżcze wyprawy Węgrów na kraje Europy Zachodniej
Wynik	decydujące zwycięstwo Niemców
Strony konfliktu
Państwo wschodniofrankijskie Węgry
Dowódcy
Otton I Wielki harka Bulcsú i książę Lél
Siły
ok. 10 tys. ciężkiej jazdy ok. 50 tys. lekkiej jazdy
Straty
ok. 3 tys. ok. 35–40 tys.
Położenie na mapie Bawarii miejsce bitwy
Położenie na mapie Niemiec miejsce bitwy
48°22′N 10°54′E/48,366667 10,900000
Multimedia w Wiki Commons

Po usadowieniu się na obszarze Kotliny Karpackiej w 895 r., Węgrzy w ciągu pierwszej połowy X wieku regularnie najeżdżali Europę Zachodnią, docierając ze swymi łupieżczymi najazdami na terytorium Niemiec, północnych Włoch (Lombardii), a nawet do Hiszpanii i Normandii. Ze szczególną intensywnością najeżdżali tereny Bawarii. Władcy europejscy przez długi czas byli całkowicie bezradni wobec tych powtarzających się napaści. Jedynie w 933 r. w bitwie nad Unstrutą udało się Henrykowi I pokonać Węgrów, ale dopiero bitwa nad rzeką Lech zakończyła pięćdziesięcioletni okres węgierskich inwazji.

W pierwszych dniach lipca 955 roku armia węgierska przekroczyła rzekę Anizę, rozpoczynając kampanię wojenną na terenie Bawarii. Posuwając się w kierunku zachodnim, pod koniec lipca Madziarzy pod wodzą Bulcsú, Lehela i Súra sforsowali rzekę Lech, tym samym rozszerzając zasięg najazdu dodatkowo na Szwabię. Z początkiem sierpnia plądrujące Bawarię i Szwabię zagony ich jazdy zaczęły gromadzić się pod miastem Augsburg nad rzeką Lech. Po koncentracji wszystkich sił Węgrzy oblegli Augsburg i w dniach 8–9 sierpnia prowadzili nieustanne szturmy na miasto, którego obroną kierował biskup Ulryk. Na wieść o zbliżaniu się Niemców od zachodu szlakiem z Ulm, Węgrzy odstąpili wieczorem 9 sierpnia od oblężenia i skierowali wszystkie siły przeciw nadchodzącym wojskom Ottona I.

Do spotkania obu armii doszło wczesnym rankiem 10 sierpnia na południowym zachodzie od Augsburga, na obszarze pomiędzy rzeką Lech i szerokim na 7 km kompleksem leśnym zwanym Rauher Forst. Bitwę zapoczątkowały oddziały madziarskie, zaatakowawszy na zachodnich obrzeżach Rauher Forst tylną kolumnę Niemców złożoną z taborów i czeskich posiłków. Początkowo Węgrzy odnieśli sukces, rozgramiając kolejno Czechów, dwa oddziały szwabskie i grabiąc tabory. Ostatecznie starcie zakończył zwycięsko dla Niemców kontratak konnicy frankijskiej dowodzonej przez księcia Konrada Czerwonego. Po powrocie Franków oraz resztek oddziałów czeskich i szwabskich na wschodnią stronę lasu i połączeniu z resztą sił, Otton rzucił całe wojsko do ataku na zgromadzoną naprzeciwko armię węgierską. W trakcie bitwy walczące wojska przetoczyły się od lasu do rzeki Lech. Bitwa przeciągnęła się do późnego południa i zakończyła zwycięstwem Niemców.

Przez dwa następne dni, do 12 sierpnia, niedobitki Madziarów usiłowały opuścić Bawarię, lecz zostały ostatecznie rozgromione w wielu pomniejszych utarczkach. Podczas odwrotu zginęły tysiące Węgrów, wielu zaś potopiło się w rzece. Rycerze niemieccy zabili setki jeńców. Padło też kilkuset rycerzy Ottona, spośród dostojników zginął m.in. książę Konrad Czerwony. Dowodzący wojskami węgierskimi książę Lehel (Lél) i wojewoda (węg. harka) Bulcsú wpadli w ręce zwycięzców i zostali publicznie powieszeni.

Zwycięstwo Ottona doprowadziło do całkowitego zaprzestania łupieżczych najazdów węgierskich na obszary Europy Zachodniej.

• Robert F. Barkowski: Lechowe Pole 955. Warszawa: Bellona, 2016. ISBN 978-83-11-14231-2.
• Wojny średniowiecznego świata. Techniki walki. Brian Todd Carey, Joshua B. Allfree, John Cairns (red.). Warszawa: Bellona, 2008, s. 77–85. ISBN 978-83-11-11158-5.
• Krzysztof Kowaleski: Otton I na Lechowym Polu 10 sierpnia 955 r., w cyklu: „Batalie i wodzowie wszech czasów” nr 11 (29 marca 2008), dodatek „Rzeczpospolitej”.
• Andrzej Michałek: Słowianie Zachodni. Początki państwowości. Warszawa: Bellona, 2006, s. 124–143. ISBN 978-83-11-10560-7. OCLC 169873070.