Błażowa – miasto w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Błażowa, na Pogórzu Dynowskim, nad rzeką Ryjak (dopływ Strugu).
| Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Lokalny ośrodek handlowo-usługowy i drobnego przemysłu.
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
Rynek | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Aglomeracja | |||
Data założenia | XV wiek | ||
Prawa miejskie | przed 1770 | ||
Burmistrz | Jerzy Kocój | ||
Powierzchnia | 4,23 km² | ||
Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna | (+48) 17 | ||
Kod pocztowy | 36-030 | ||
Tablice rejestracyjne | RZE | ||
Położenie na mapie gminy Błażowa | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego | |||
49°53′00″N 22°05′58″E/49,883333 22,099444 | |||
TERC (TERYT) | 1816024 | ||
SIMC | 0974280 | ||
Urząd miejski pl. Jana Pawła II 136-030 Błażowa | |||
Strona internetowa | |||
BIP |
Błażowa położona jest w ziemi sanockiej. Uzyskała lokację miejską przed 1770 rokiem.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Błażowa. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. rzeszowskiego.
Według danych z 31 grudnia 2021 Błażowa liczyła 2149 mieszkańców.
Początki osady nie są znane – pierwsza wzmianka o Błażowej pochodzi z 1429 roku i zawarta jest w dokumencie dotyczącym lokalizacji pobliskiej wsi Kąkolówka, wydanym w Dynowie przez Piotra Lunaka Kmitę. Nazwa Błażowa (dawniej Błażejowa) wywodzi się od Błaża (Błażeja), zapewne imienia zasadźcy lub pierwszego jej właściciela. Wcześniej jeszcze znana jako Złotowieniec – według legendy miał taką nazwę nadać król Władysław II Jagiełło, gdy przejeżdżał obok osady i spostrzegł, że naokoło rosną złociste łany zboża.
Mikołaj Rzeszowski herbu Doliwa, żyjący w XVI wieku, był właścicielem Błażowej i Rzeszowa. W 1596 r. powstała fundacja stypendialna utworzona przez księdza Tomasza Raskowicza z Pyzdr – proboszcza z Błażowej dla miejscowej młodzieży. W 1624 r. i w 1672 r. najazdy Tatarów spowodowały zniszczenie Błażowej.
Prawa miejskie Błażowa otrzymała przed 1770 rokiem była wtedy własnością prywatną. W latach 1772–1918 miasto znajdowało się w zaborze austriackim.
Na przełomie XIX i XX wieku nastąpił w mieście rozkwit ruchu spółdzielczego. W okresie międzywojennym miały miejsce strajki chłopskie, a w okresie okupacji niemieckiej miasto było ośrodkiem ruchu oporu. Działał tu ksiądz Michał Pilipiec ps. „Ski” (1912 – 8 grudnia 1944) – kapelan AK, m.in. Obwodu Rzeszów. Związany pracą z Futomą i Błażową. Powołana tu została Placówka AK Błażowa z Dynowem, na czele której stanął krypt. „Buk” – Stanisław Jakubczyk ps. „Chrobry”, Podobwód Rzeszów-Południe AK.
Dużą część ludności Błażowej stanowili Żydzi. Początki żydowskiego osadnictwa sięgają XVIII w. W latach dwudziestych XX w. stanowili ok. 18% ludności miasta. W czasie drugiej wojny światowej w Błażowej funkcjonowało getto, zlikwidowane 26 czerwca 1942. Większość błażowskich Żydów została przesiedlona do getta w Rzeszowie, a następnie zamordowana.
4 grudnia 1944 r. do miejscowości tej przyjechali funkcjonariusze UB z Rzeszowa i przeprowadzili aresztowania wśród mieszkańców, głównie żołnierzy AK. Wśród aresztowanych, obok ks. Michała Pilipca, znaleźli się Dominik Sobczyk ps. Trop (sekretarz gminy zbiorowej Błażowa), Stanisław Rybka ps. Szpak (plutonowy, dowódca drużyny I Plutonu AK Błażowa), Józef Bator ps. Żyto (żołnierz AK) oraz szereg innych osób.
W 1950 roku na placu Wolności wzniesiono Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej.
Miasto jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św Marcina oraz dekanatu Błażowa.
W Błażowej działa klub piłkarski Błażowianka Błażowa, założony w 1923 roku. W sezonie 2022/2023 drużyna rozgrywała mecze w klasie okręgowej. W 2010 roku założono klub piłki koszykowej SSK Błażowa, który w 2014 roku przeniesiono do Rzeszowa.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Błażowa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.