Żywica
Żywica – substancja wytwarzana w niektórych roślinach, najczęściej w drzewach, szczególnie iglastych.
Znajduje się w specjalnych przestrzeniach międzykomórkowych lub przewodach żywicznych, a wytwarzana jest przez otaczające je komórki wydzielnicze (żywicorodne). U sosny przewody żywiczne są liczne, długie, biegną wzdłuż pnia i konarów, ponadto połączone są przewodami poprzecznymi, wskutek czego z miejsca uszkodzonego wypływają duże ilości żywicy przez długi czas. Żywica służy do zabezpieczania miejsc będących ranami drzewa. Barwa żywicy zależna jest od gatunku drzewa, z którego została pozyskana (od białej, przezroczystej do szarej).
.jpg)
Skład żywic
Żywice są nierozpuszczalnymi w wodzie, bezpostaciowymi lub częściowo krystalicznymi mieszaninami nielotnych związków organicznych, głównie terpenoidów (kwasy żywiczne i ich pochodne) oraz związków fenolowych (kwasów fenolowych, fenoli).
Rodzaje żywic
Niektóre rodzaje żywic:
- balata – z roślin z rodziny sączyńcowatych,
- bursztyn bałtycki (jantar) – kopalna żywica drzew iglastych,
- damara – z drzew rodzaju damarzyk Shorea,
- gutaperka – z roślin z rodziny sączyńcowatych,
- haszysz – wysuszona żywica z kwiatostanów konopi indyjskich,
- ladanum – z czystka,
- laka – z drzew lakowych,
- mirra – z balsamowca mirry,
- olibanum – z kadzidli,
- sandarak – z drzew rodziny cyprysowatych,
- żywica sosny – z sosny, najczęściej sosny zwyczajnej.
Zastosowanie
Żywicę pozyskuje się z żywych drzew przez tzw. żywicowanie lub ze ściętych drzew, konarów i igliwia. Otrzymana tym drugim sposobem jest jednak gorszej jakości.
Żywice w zależności od rodzaju znajdują bardzo różnorodne zastosowanie. Niektóre wykorzystywane są w farmakologii jako lekarstwa lub składniki do produkcji lekarstw, z niektórych produkuje się naturalną kalafonię, szelak i terpentynę (stosowane m.in. do wyrobu farb i lakierów). W Chinach już 3 tysiące lat temu z żywic wytwarzano lak. Poza tym żywice to surowiec do produkcji narkotyków, kosmetyków, tworzyw sztucznych i wielu innych produktów (np. izolacji podwodnych przewodów elektrycznych).
Na Syberii żywicę tamtejszych gatunków modrzewia (syberyjskiego i dahurskiego) pozyskuje się w celu żucia (сера байкальская, жевательная смолка) i według producentów ma ona własności oczyszczające i dezynfekujące jamę ustną.
Kopalna żywica – bursztyn – ma szerokie zastosowanie w jubilerstwie.
Zobacz też
Przypisy
This article uses material from the Wikipedia Polski article Żywica, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.