Łańcuchówka: Typ wsi

Łańcuchówka (wieś leśno-łanowa) – typ wsi zakładanej w średniowieczu na prawie niemieckim (Waldhufendorf osadnictwo saksońskie) na zalesionych obszarach górskich.

Forma ta była rozpowszechniona w okresie kolonizacji przedkarkonoskiej części Śląska, południowej Małopolski oraz Rusi Halickiej (XII-XV wiek).

Łańcuchówka: Typ wsi
Łańcuchówka – schemat
Łańcuchówka: Typ wsi
Königswalde, wieś leśno-łanowa
Łańcuchówka: Typ wsi
Nowotaniec, wieś leśno-łanowa
Łańcuchówka: Typ wsi
Układ zabudowy wsi w formie tzw. łańcuchówki, XII-XV w.
Łańcuchówka: Typ wsi
Wieś Stebnik, układ zabudowy, mapa katastralna z r. 1852

Zagrody znajdowały się po jednej lub obu stronach drogi, która przebiegała zazwyczaj dnem doliny wzdłuż rzeki bądź strumienia. Każda zagroda zbudowana była na własnym łanie wykarczowanego pola, który odchodził od głównej drogi. W odróżnieniu od owalnic i ulicówek w łańcuchówkach pola nie były dzielone na niwy w systemie trójpolówki. Za polami łan przechodził w należący do tego samego gospodarza płat lasu (stąd druga nazwa wieś leśno-łanowa), który biegł aż do działu wód stanowiącego granicę wsi.

Łańcuchówki upowszechniały się w Polsce od XV wieku. Również w okresie tzw. kolonizacji józefińskiej (XVIII/XIX wieku) osady zakładane są w układzie łańcuchowej zabudowy wsi. Gwarowo osady śródleśne to huby, kąty, majdany. Pozostałości dawnych określeń do dzisiaj widoczne są w nazwach miejscowości.

Przykłady

Hedwiżyn, Kamienica (powiat kłodzki), Kochanów (województwo dolnośląskie), Lesica (województwo dolnośląskie), Rybnica Leśna, Siedlęcin, Sławnikowice (województwo dolnośląskie), Ubocze (województwo dolnośląskie), Steinfels.

Przypisy

Tags:

GóraMałopolskaRuś CzerwonaWieśŁan (miara powierzchni)ŚląskŚredniowiecze

🔥 Trending searches on Wiki Polski:

Wojna koreańskaI wojna światowaŻydziSłońceGrupa WagneraBiałystokMasakra w Columbine High SchoolWielka SobotaDonald TuskJanusz GajosOrder Odrodzenia PolskiMagda GesslerPrezydent Rzeczypospolitej PolskiejKarol ŚwiderskiBreaking BadMichał PazdanFortunaKonfederacja Wolność i NiepodległośćKot domowyMarcin BanotMateusz MatyszkowiczZawisza Czarny z GarbowaLiga Mistrzów UEFAChińska Republika LudowaWojciech KowalczykReprezentacja Albanii w piłce nożnej mężczyznJan III SobieskiWilliam ShakespearePiotr Zieliński (piłkarz)Mikołaj RoznerskiHenryk VIII TudorBiskupin (stanowisko archeologiczne)UranZielona GóraAustraliaGruzjaII wojna światowaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016Anna MoskwaPtaki (film)ArgentynaRzeczpospolita Obojga NarodówDzień MatkiPablo PicassoPrącieAnna Lewandowska (ur. 1988)WielkanocWojewództwo śląskieRyszard Gajewski (aktor)PolacyNikola TeslaDamian SzymańskiOlga TokarczukSzczecinT-55Alfabet polskiPiotr I WielkiKlan (serial telewizyjny)NKWDLista kolorówAndrzej Grabowski (aktor)Atmosfera fizycznaPaństwa członkowskie Unii EuropejskiejMistrzostwa Europy U-19 w piłce nożnej28 marcaKampania wrześniowaElżbieta BawarskaPokolenie XNATORMS TitanicPoznańAndrzej RosiewiczWybory parlamentarne w Polsce w 2019 rokuHadesAudi A4MongoliaNiemiecka Republika Demokratyczna🡆 More