Schutzstaffel

Fondada en abriu de 1925 per assegurar la proteccion personala d'Adolf Hitler, veguèt pauc a pauc son influéncia se renfòrçar e lo nombre de sei missions aumentar. Obtenguèt ansin un ròtle fòrça important dins l'aparelh repressiu nazi (polícia pròpria, gestion dei camps... etc.), dins l'ideologia dau regime (gestion dei Lebensborn), dins leis afaires militars ambé la creacion de la Waffen-SS (unitats militaras d'elèit gropant 900 000 òmes en 1945) e dins leis afaires economics ambé la gestion de pans entiers de l'economia alemanda.

Dirigida per Heinrich Himmler de 1929 a 1945, es venguda lo simbòl principau dau fanatisme e de l'inumanitat dau regime nazi. D'efèct, aguèt lo ròtle principau dins la màger part dei crimes dau Tresen Reich coma l'exterminacion dei judieus europèus (Einsatzgruppen, camps d'exterminacion... etc.), leis execucions de massa de presoniers ò de civius, lei destruccions e lei pilhatges dei territòris ocupats, lei « recèrcas medicalas » sus d'èssers umans... etc.

En 1946, foguèt reconeguda coma organizacion criminala a l'eissida dei Procès de Nuremberg e la recèrca dei SS en fugida venguèt una prioritat de la denazificacion.

• Nazisme.