Belgen: Burgers of ingezetenen van België

Voor de Gallische stammen in Gallia Belgica, zie: Belgae.

Het wordt ook wel gebruikt voor personen van voor de onafhankelijkheid (aangezien ze geboren werden op huidig Belgisch grondgebied).

Belgen Belges (Frans) Belgier (Duits)
Beroemde Belgen
Totale bevolking	In België: 11.584.008 (1-1-2022)
Taal	Nederlands Frans Duits
Portaal    Landen & Volken

Geschiedenis van België Tijdlijn · Bibliografie

..Naar chronologie Prehistorie Brons- en ijzertijd Oude Belgen Romeins België Gallo-Romeinse periode Frankisch België Opkomst van de steden en vorstendommen Middeleeuwen Geschiedenis van de Bourgondische Nederlanden Habsburgse tijd Geschiedenis van de Habsburgse Nederlanden Geschiedenis van de Spaanse Nederlanden Zuidelijke Nederlanden Geschiedenis van de Oostenrijkse Nederlanden Geschiedenis van de Verenigde Nederlandse Staten Franse tijd Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Koninkrijk België Eerste Wereldoorlog Interbellum Tweede Wereldoorlog Eigentijdse geschiedenis

..Naar benaming Belgae Gallia Belgica Germania Inferior Belgica Prima en Belgica Secunda Provincia Belgica Lage Landen Landen van herwaarts over Bourgondische Nederlanden Habsburgse Nederlanden Flandes of Vlaanderen Spaanse Nederlanden Zuidelijke Nederlanden Oostenrijkse Nederlanden Verenigde Nederlandse Staten Pays belgiques of Belgenland Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Koninkrijk België

..Naar gewest Geschiedenis van Vlaanderen Geschiedenis van Wallonië Geschiedenis van Brussel

..Naar onderwerp Constitutionele geschiedenis Economische geschiedenis Fascisme en nationaalsocialisme Kunstgeschiedenis Literaire geschiedenis Maritieme geschiedenis Van de prehistorie tot 1585 Van 1585 tot heden Militaire geschiedenis Rechterlijke macht Sociale geschiedenis Basisgevens van de Belgische staatstructuur

..Naar provincie Antwerpen Henegouwen Limburg Luik Luxemburg Namen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant Waals-Brabant West-Vlaanderen

..Naar voormalige koloniën Koloniën

Portaal   België Portaal   Geschiedenis

'Belgae' is de naam die de Romeinen gaven aan de Keltische en Germaanse bewoners van het huidige België en de aangrenzende gebieden, door hen Belgica genoemd. Na de Grote Volksverhuizing werd nagenoeg de hele Keltische bevolking vermengd met de nieuwe Germaanse bevolking en verviel de oude Romeinse cultuur; alleen in Wallonië hield de Gallo-Romeinse levenswijze nog stand. Hoewel de kerkprovincie Reims (met o.a. de ondergeschikte bisdommen Doornik en Kamerijk) in Rome ook onder de Latijnse naam Belgica bekend bleef, kwam het begrip Belgen eeuwenlang niet meer voor.

De bewoners van Belgica werden vervolgens geregeerd door de Franken (Merovingen en Karolingen). Door het feodaal stelsel vielen deze rijken uiteen in onafhankelijke graafschappen, zoals het graafschap Vlaanderen, het hertogdom Brabant en het graafschap Loon, dat later behoorde tot het prinsbisdom Luik, oorspronkelijk een deel van Germania Inferior. Door huwelijks- en veroveringspolitiek kwamen de graafschappen in de handen van de Bourgondische hertogen en de Spaanse Habsburgers. Nadien volgden de Oostenrijkse Habsburgers, een Franse annexatie en een hereniging met Nederland.

In de periode hiervoor behoorde ook een deel van Nederland (aan de noordkant begrensd door de Rijn) tot Belgica en een groot aantal Nederlanders werd toen dus ook Belgae genoemd. Later heette de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in het Latijn dan ook Belgica Foederata, letterlijk de Belgische Federatie.

Eind achttiende eeuw duikt de benaming 'Belgen' opnieuw op: de Verenigde Nederlandse Staten, die worden uitgeroepen na de Brabantse Omwenteling, worden in het Frans les États belgiques unis genoemd. Ook in de napoleontische tijd werd het woord België gebruikt, nu om het gebied van de Zuidelijke Nederlanden aan te duiden waar de bevolking katholiek was en Frans, Waals of een Nederlands dialect sprak.

Onafhankelijk België

In 1830 scheidden de Belgen zich af van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden om een nieuwe, onafhankelijke staat te gaan vormen, die dan de naam 'België' kreeg.

De Belgen vallen grofweg op te delen in twee bevolkingsgroepen: de Nederlandstalige Vlamingen (naar het vroegere graafschap Vlaanderen, dat echter slechts een deel van het huidige Vlaanderen besloeg) en de Franstalige Walen (naar het Germaanse woord Walh of Weleas, waarmee de Germanen in de oudheid Keltische en Romaanse bevolkingsgroepen aanduidden). Brussel groeide uit tot een tweetalige stad dankzij de gestage verfransing. Het bestaan van Belgen als volk is zo al vaak ter discussie gesteld. Het bekendste citaat hieromtrent is van de Waalse socialist Jules Destrée, die in 1912 aan koning Albert I meldde: "Il y a des Flamands et des Wallons. Il n' y a pas de Belges." ("Er zijn Vlamingen en Walen. Er zijn geen Belgen"). Hij was echter één uitzondering vergeten: een bekend gezegde is namelijk dat de koning de enige overgebleven Belg is. Ook de Duitstalige Belgen worden weleens aangeduid met de term 'de laatste Belgen', omdat zij als laatste aan het land werden toegevoegd (in 1919) en noch tot de Vlaamse Gemeenschap, noch tot de Waalse behoren. Veel Belgen voelen zich echter Vlaming en Belg, of Waal en Belg.

Selectie beroemde Belgen (na 1830)

• Belgen in Luxemburg
• Belgen in Nederland
• België van A tot Z
• Geschiedenis van België
• Geschiedenis van Belgium Austriacum
• Tijdlijn van de Lage Landen
• Zoetwater in de Lage Landen
• De Grootste Belg

• Etymologie - bruxel.org (gearchiveerd)

 

Zie de categorie Belgen van Wiki Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.