Robert Betts Laughlin (* 1.
November">1. November 1950 in Visalia, Kalifornien, USA) is en US-amerikaansch Physiker, de 1998 den Nobelpries för Physik för sien Bidrag to de theoretisch Verkloren van den fraktschonellen Quanten-Hall-Effekt kreeg.
Laughlin hett Physik an de University of California, Berkeley (Bachelor 1972), un – nah den Wehrdeenst 1972 bit 1974 – an dat Massachusetts Institute of Technology in Cambridge studeert, wo he 1979 sien Doktertitel kreeg. Dornah weer he 1979 bit 1981 bi den Bell Laboratories un 1982 bit 2004 an dat Lawrence Livermore National Laboratory.
Siet 1985 is he Associate Professor un siet 1989 Physikperfesser an de Stanford University in Kalifornien, siet 1992 as Anne Bass and Robert M. Bass Professor of Physics.
He forsch ünner annern to den ganztahligen un fraktioneerten Quanten-Hall-Effekt, un sien Bidrag to dat Verkloren van den letzteren broch hüm – un den in‘n Folgenden nömmt beid Experimentalphysikern – den Nobelpries. Daniel Chee Tsui un Horst Ludwig Störmer harrn 1982 den brakentahligen Quanten-Hall-Effekt (FQHE) in tweedimensionalen Elektronensystemen bi düchtig deep Temperaturen un stark Magnetfeldern opdeckt. Laughlin funn de Verkloren för eenige van de unverwacht brakentahligen Quantentallen, de bi den FQHE uptreeden. En nee Aart van Quantenfleetigkeit weer opdeckt wurrn, bestahnd ut en Kondensat van so nömmt Quasideelken mit brakentahlig Ladung, tosommensett ut Elektronen un magnetischen Stroomquanten. Gemeensam mit de beid baven nömmt Kollegen kreeg he 1998 den Nobelpries för Physik. Laughlin sien Erkenntnis gellt as Dörbröök bi dat Verstahn van makroskopisch Quantenphänomene.
1986 kreeg he den Oliver E. Buckley Condensed Matter Prize un wurr Fellow der American Physical Society. Siet 1994 is he Liddmaat van de National Academy of Sciences, Fellow van de American Association for the Advancement of Science un siet 1990 van de American Academy of Arts and Sciences. 1976 bit 1978 harr he en IBM-Stipendium. 1985 kreeg he den Ernest-Orlando-Lawrence-Preis. 2004 bit 2006 weer he Präsident van dat Korea Advanced Institute of Science & Technology in Daejeon in Südkorea.
Sien Schrift Das Verbrechen der Vernunft leefert en indringend Analyse van de Disparitäten van de Wetenssellschopp in’n Wedderstriet van ökonoomsch Interessen, dat Bedürfnis nah Sekerheit un den Minschenrechten.
Laughlin hett neben de theoretische Physik noch twee wiedere Liedenschapen. He tekent gern Karikaturen, to’n Deel um sien Böker mit Biller to versehn, ünner annern ok wiels Fakultätssitzungen, un he komponeert, vör allen Klaveersonaten.
Laughlin vertrett Thesen över Gegenwart un Tokunft van de Physik, de sück düchtig van de begäng wetenschaplich Meenen ünnerscheeden. So is he tonehmend dorvan övertüügt, dat all – un nich blots eenige – van de uns bekannten Naturgesetten ut kollektiv Passeeren dör Emergenz hervörgahn. Disse Upfaaten vertrett he ok bi düchtig sensibel Themen as de Spezielle Relativitätstheorie. Spekulative Theorien veroordeelt he, wiel se sück nich up meetbar Fakten stütten. De Oorknalltheorie is nah sien Meenen bispeelswies „nichts als Marketing“. Sückse Theorien betekent Laughlin als „quasireligiös“, insbesünnere sückse to en „Weltformel“.
De tokünftige Physik würr sück verstärkt mit makroskopischen Phänomenen as de Sülvstorganisatschoon van de Materie befaaten, de nich dör atomare oder subatomare Vörgänge to verkloren weern. Disse Upfaaten führt Laughlin in sien 2007 herutbrocht Book 'Abschied von der Weltformel ut.
This article uses material from the Wikipedia Plattdüütsch article Robert Betts Laughlin, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Der Inhalt ist verfügbar unter CC BY-SA 4.0, sofern nicht anders angegeben. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Plattdüütsch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.