Жалилабад район (азер. Cəlilabad rayonu) — Азербайжанда авай район я.
Яшамиш жезвай чка Жалилабад район
|
Майдан — 1 441 км². Агьалияр — 222 400 кас. Агьалидин чуькьуьнвал — 154,34 кас/км².
Административ юкь — Жалилабад я.
«Жалилабад» лугьудай топоним Жалил хсуси тӀварцӀелай ва «-абад» (инсанар яшамишзавай чка) эхирдилай атайди я. Шегьердиз ва райондиз журналист ва кхьираг Джалил Мамедкули-задедин гьуьрметдай тӀвар гана.
1930-лагьай йисан 8-лагьай августдиз Астрахан-Базар район туькӀуьрна. 1964-лагьай йисан 26-лагьай майдиз ам терг авуна, адан территория Пушкиндин райондихъ гилигна. 1965-лагьай йисан 6-лагьай январдиз ам цӀийик кьилелай туькӀуьр хъувуна. 1967-лагьай йисан 5-лагьай июндиз Астрахан-Базар райондал гила тӀвар эцигна.
Районди Азербайжандин кьиблединни рагъэкъечӀдай пата чка кьунва. Район кефердин патахъ Билясувар райондихъ, рагъэкъечӀдай патахъ Нефтечала райондихъ, кьиблединни рагъэкъечӀдай патахъ Масалли райондихъ, кьибледин патахъ Ярдимли райондихъ, рагъакӀидай патахъ Ирандихъ сергьятдал ала.
Жалилабад районда чӀехи пай арандин рельеф ава. Район Мугъан кьулувилел ва Ленкоран арандал экӀя хьанва. Райондин рагъэкъечӀдай пата гьуьлуьн дережадилай агъада авай чилер ава, кьиблединн рагъакӀидай пата — сувар хьтин рельеф, кукӀварин кьакьанвал — 1000 метрдилай вине туш. Тамар ава (17,2 агъзур гектар).
Районда юкьван гьалдин чими, кьурагьвал авай чуьлдин, зуркъумлухдин климат ава, адетдалди гад кьурагьвал авайди жезва. Январдиз жезвай юкьван температура: 1 ва 3 °С арада, июлдиз: 25—30 °С арада. Юкьван гьалдин къваларин дережа — 400—600 мм. Виридалайни чӀехи вацӀ — Болгарчай я, ам Ирандихъ галаз сергьятдал авахьзава. Райондин территорияда Инчачайдин водохранилище ва Азизбекован тӀварунихъ галай канал ава.
Йисариз килигна Жалилабад райондин агьалийрин дегиш хьунин динамика.
Йис | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2020 |
Агьалияр | 57 395 | ↗ 57 479 | ↗ 84 380 | ↗ 106 304 | ↗ 132 306 | ↗ 169 960 | ↗ 192 320 | ↗ 222 400 |
Им Азербайжандин географиядикай акьалтӀдай тушир макъала. |
This article uses material from the Wikipedia Лезги чІал (Lezgi č’al) article Жалилабад район, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Къене авайбур CC BY-SA 4.0 лицензиядалди гъил агакьдай я (муькуь затl къалурнавачтlа). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Лезги чІал (Lezgi č’al) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.