Хасавюрт

Хасавюрт райондин администрациядин юкь я.

Шегьер Хасавюрт урус. Хасавюрт Герб Уьлкве УрусатУрусат Федерациядин субъект ДагъустанДагъустан Муниципал район Хасавюрт район Шегьердин кьил Сайгидпаша Умаханов Бине кьунва 1846 йисуз Виликан тӀварар Хасав Юрт Статус шегьердин статус 1931 йисуз къачуна Майдан 40 км² Юкьван кьакьанвал 135 м Агьалияр ↗146 394 кас (2021) Къалинвал 3 325 кас/км² Миллетар чеченар (30,3 %), аварар (28,2 %), къумукьар (27,2 %), даргияр (4,13 %), яхулар (3,4 %), урусар (3,3 %) 2002 г. Динар суни - мусурманар, христианар Сятдин чӀул UTC+4 Телефондин код +7 87231 Почтайрин индексар 368000 - 368009 Автомобилдин код 05 Код ОКАТО 82 435 000 Официал сайт http://xacavurt.ru/ Магьачкъала Хасавюрт Хасавюрт Хасавюрт Викигьамбарда

ШегьердайтӀуз Хасавюрт ракьун рекьин станция физва.

Шегьер Дагъустандин юкьванни — рагъакӀидай пата, республикадин кьилин шегьер тир Магьачкъаладилай 25 км кефердинни — рагъакӀидай патахъ чка кьунвайди я.

Шегьердин тӀвар, Костек хуьуьн эгьли тир, къумукьрин князь Хасаван гьуьрметдай эцигнавайди я.

Хасавюртдин бине 1846 йисуз Ярык-су вацӀун эрчӀи кьерел, урус савдагарар «ислягь тушир сувавийрин» — чеченрин паталай вигьинрикай хуьзвай дявевилин къеле хьиз кутунвайди я. 1867 йисуз ам гражданвилин регьбервилик квай слобода тир. 1869 йисуз Хасавюрт округ арадал гъанвай, адак Салатавия ва Аух кутунвай.

1931 йисан 10 августдиз ВЦИК СССР-дин къарардив шегьердин статус ганвай.

Йисариз килигна шегьерда агьалийрин кьадар:

Кизилюрт шегьердин миллетрин состав:

2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматриз килигна, Хасавюрт шегьердин 121 817 кас агьалийрикай:

• чеченар — 30,30 % (36 911 кас)
• аварар — 28,18 % (34 323 кас)
• къумукьар — 27,18 % (33 104 кас)
• даргияр — 4,13 % (5 037 кас)
• яхулар — 3,42 % (4 161 кас)
• урусар — 3,25 % (3 965 кас)
• лезгияр — 2,10 % (2 554 кас)
• муькуьбур — 0,79 % (964 кас)
• вири санлай — 100,00 % (121 817 кас)

• Балюрт
• Свобода
• Заречка
• Совхозный
• Мичурина
• Олимпийское (Нефтекачка)
• Юбилейное
• микрорайон Грозненский
• микрорайон Водник
• Аэродром
• Андийское
• Винсовхозный
• Бамматбекюрт
• Северный
• Хакимова
• микрорайон Восточный
• Ветеран
• Аркабаш
• Южный
• Садовый
• Новый
• Лесные Поляны

Шегьерда, хуьруьн майишатдин хам-мал расунал бинеламиш хьанвай, тӀуьнин продуктар гьасилунин кеспият вилик фенва: консерврин комбинар (емишрин, салан мейвайрин, якӀун консерваяр), якӀун комбинат, некӀедин ва чехирар хкуддай завод. ГьакӀни ципицӀрин бахчахънвал ва нуькӀвер хуьнин хилер вилик фенвайди я..

• Расул Гамзатован тӀварунихъ галай Хасавюрт шегьердин юкьван улубхана.

• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 2.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 3
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 4.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 5.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 7.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 8.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 9.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 10.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 11.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 12.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 13.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 14.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 15.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 16.
• Хасавюрт шегьердин юкьван чирвилер гудай муниципалитетдин мектеб № 17.

Шегьерда кьуд клиса авайди тир. Абурукай сад чи къенин йикъалди амукьнавай, Ордженикидзе куьчедал алай — Гъуцран Дидедин Лишанрин ибадатхана я. Мукьва чӀавалди Кеферпатан Къавкъаздин виридалайни чӀехи провославиядин ибадатхана тир.

Хасавюрта гьакӀни чӀехи мискӀинни авайди я.

• Акаев, Арсен Алиевич — футболист, ФК Анжидин виликан тренер.
• Батиров, Мавлет Алавдинович — ада кьуршахар стилдин кьуршахар кьадайди, кьвебаран олимпиядин чемпион.
• Воробьёв, Михаил Петрович (1896 — 1957 йисар) — советдин дявевилин начальник, инженериядин кьшунрин маршал.
• Захаров, Александр Иванович — советдинни урусатдин шахматист, халкьарин арадин устӀар.
• Исакова, Виктория Евгеньевна — театрдинни кинодин урусатдин актриса.
• Махачев, Гаджи Нухиевич — дагъустандин жемиятдинни, политикадин кархъан, 1998 — 1999 йисара Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председательдин чкадал акъваздай кас, Урусатдин Думадин 3 — ай ва 4 — ай кӀватӀалрин депутат.
• Решульский, Сергей Николаевич — урусатдин политикадин кархъан.
• Сайтиев, Адам Хамидович — ада кьуршахар стилдин кьуршахар кьадайди, олимпиядин чемпион, дуьньядин кьвебаран ва Европадин кьудбаран чемпион.
• Сайтиев, Бувайсар Хамидович — ада кьуршахар стилдин кьуршахар кьадайди, пудбаран олимпиядин чемпион, дуьньядинни Европадин гзафбаран чемпион.
• Сатиев, Нариман Алиевич — тай бокс спортдин жуьредай дуьньядинни Европадин чемпион.
• Устарханов, Камал, Басирович — ада кьуршахар спортдин жуьредай Урусатдин 2003 йисан чемпион, «Золотой Камал» лакӀабдив машгьур я.
• Чиркин, Владимир Валентинович — урусатдин дявевилин начальник, Урусатдин Дявевилин Къуватрин Кьураматдин кьушунрин кьилин командир.
• Юшаев, Замир Тагирович — сюрреалист — чӀугвар.
• Шахин, Рамазан — ада кьуршахар спортдин жуьредай турциядин кьуршахар кьадайди, 2008 йисан олимпиядин чемпион, дуьньядинни Европадин чемпион.

•   Адмиралтействодин район (Санкт-Петербург)
•   Гудермес (Чечня)
•   Наблус (Палестина)