КӀартӀвел чӀалар (тахьайтӀа Кьибледин Къавкъаздин чӀалар; ქართველური ენები) — Кьибледин Къавкъаздин рагъакӀидайни ва юкьва, асул гьисабдалди гилан Гуржистандин территорияда, са кьадардин Туьркияда (Лазистан, Тао-Кларджети) чкӀанвай чӀаларин хзан я.
Абурал гуржиярни абурун субэтносар рахазва.
Кьилин характеристикар: вири кӀартӀвел чӀалариз гуржи алфавит ишлемишзава; вири кӀартӀвел чӀалари чпин сифте кьил дегь пракӀартӀвел чӀалалай къачузва (ам чара хьунин нетижада абур арадал акъатна); кӀартӀвел чӀаларин чӀехи паюниз дегь гуржи ва Гуржи чӀаларай пара къачунвай гафар ава.
Генетикадин алакъаяр дуьздаказ тайинариз хьанач. Виликди мукьвал-мукьвал ам гипотезадал бинеламишнавай къавкъздин тахьайтӀа ибериядинни къавкъаздин (макро)хзандиз кутазвай тир. ГьакӀни кӀартӀвел хзан ностратик макрохзандик акатуникай гипотезани ава
Амма чара-чара специалистри и гипотеза критика авуна, ам лап гьуьжет алайди хьиз гьисабзава. И версиядин нетижаяр пара компаративистри кьабулзавач. Абуру ностратик чӀаларин теория михьиз гъалатӀ тирди тахьайтӀа вини кьил — инанмишвал ийиз тежедайди хьиз гьисабзава.
ГьакӀни КӀартӀвел чӀаларик Гуржистандин дегь эдебиатдинни диндин чӀал — дегь гуржи чӀал акатзава.
Са вахтара Гуржистандин чувудрин чӀал (чувудринни гуржи чӀал) кьетӀен кӀартӀвел чӀал хьиз хкудзава. Адаз Гуржистанда киврули, Израилда ивр. גרוזינית יהודית (грузинит йехудит) тахьайтӀа ивр. גאורגית יהודית (георгит йехудит) лугьузва. Лингвистрин чӀехи паюни ам ивритдайни арамей чӀаларай пара гафар къачунвай гуржи чӀалан нугъат хьиз гьисабзава. Абуру чувудрин алфавит ишлемишзава.
Гилан вахтунин кӀартӀвел чӀаларикай анжах гуржи чӀалаз кхьина ава. XIX виш йисалай гатӀумна специалистри лаз (Германиядани Туьркияда латин алфавитдин бинедал) ва мегрел (Гуржистанда гуржи алфавитдин бинедал, виликра кириллицадинни бинедал) чӀалариз кхьинар кардик кутаз алахъунар ийизва.
This article uses material from the Wikipedia Лезги чІал (Lezgi č’al) article КӀартӀвел чӀалар, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Къене авайбур CC BY-SA 4.0 лицензиядалди гъил агакьдай я (муькуь затl къалурнавачтlа). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Лезги чІал (Lezgi č’al) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.