Hermann Möller (* 13.
Täkst aw mooringer frasch |
Januaar 1850 önj Hjerpsted bai Tuner önj Nordslaswik, Dånmark; † 5. Oktoober 1923 önj Kopenhuuwen) wus en dånschen histoorischen linguist.
Ål 1851 wörd Hermann san taatje preester aw dåt nordfrasch ailönj Sal än sü liird hi uk dåt salring frasch. Dan foon 1861 bit 1864 boogeden ja aw e håli Uulönj än hiird hi nuch wi ouder frasch. Sü wörd hi ål jung spräkefergliker.
Eefter sin uniwersitäätsstuudium begand hi 1872 ma en nordfrasch spräkeliir, weerfor hi uk dåt üüljfrasch än dåt üüljänglisch studiire moost. Deerbai fün hi üt, dåt dåt nordfrasch eentlik aw tou spräke tubääggungt: 1. dåt frasch foon e fååstewål, da hålie än dåt üülj Nordströnj, dåt früne as tu dåt Ååst- än Weestfrasche, än 2. jü spräke foon da ailönje Sal, Fäär, Oomrem än Hålilönj, jü foole näre frün as tu dåt angelsaksisch än dåt änglisch.
Sin doktoorwjarde füng hi 1875 önj Leipzig ouer en unersäking önj e palatoolra, weer hi uk da ferschääle bespräk twasche änglisch än frasch aw jü iinj sid än läich- än huuchtjüsch aw e ouder sid.
Uk eeftert bliiw hi aw e sid bai sin oudere unersäkinge ma dåt frasch tugungs. Sü räisede hi 1881 eefter Neuwangerooge bai Varel önj Oldenburg, dan eefter Saaterlönj, weer hi ma heelp foon en tjüsch uurdebök en grut saterfrasch uurdelist tuhuupstald. Eeftert köm hi uk nuch eefter Weestfraschlönj, weer hi da dialäkte studiird.
Möller as forålem bekånd wörden for sin unersäkinge tu dåt unermöören foon e teese foon en geneetisch frünschap twasche da indogermaansche spräke än da semiitische spräke.
Ouers sin teorii, resultoot foon lungiirig feekmoonsch årbe, füng niinj ålgemiin gödjkanen foon e linguistisch feekwrål än wårt diling (2008) nuch mån sälten nååmd. Jü wörd ouers tu jü tid foon en tål foon fäärende linguiste ås gülti aksäptiird, sü t.b. Holger Pedersen (1924) än Louis Hjelmslev. Eefter Hjelmslev (1970:79) wörd „en uurfrünschap twasche indogermaansch än hamiito-semiitisch in detail foon di dånsch linguist Hermann Möller wisd, uner benjüting foon jü metoode doon da elemäntfunksjoone“.
Möllers årbe wörd foon Albert Cuny (1924, 1943, 1946) önj Frånkrik än önj e junger tid foon da amerikaanische liirde Saul Levin (1971, 1995, 2002) fortseet. Dåt as twiwelluus aw Möllers årbe tubäägtufäären, dåt Holger Pedersen hamito-semiitisch önj sin önjnümen nostratisch spräkefamiili önjslüütj, en klasifikasjoon, jü bai füliende nostrasiste (t.b. Vladislav Illich-Svitych än Allan Bomhard) baibehülen wörd. Jü hamiitisch famiili wörd foon Joseph Greenberg (1963) ås üngülti fersman, di önj füli deerfoon uk di noome „hamiito-semiitisch“ ouflaand än döör dåt diling gebrüklik „afro-asiaatisch“ erseet.
Möllers magnum opus wus dåt Vergleichende indogermanisch-semitische Wörterbuch foon 1911. Hi as uk for sin färsjoon foon e laryngoolteorii bekånd, jü hi önj Die semitisch-vorindogermanischen laryngalen Konsonanten (1917) deerstald.
This article uses material from the Wikipedia Nordfrasch article Hermann Möller, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Det sidj as tu fun oner CC BY-SA 4.0 , wan diar niks ööders stäänt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nordfrasch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.