کاروانسرای افضل: اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران
کاروانسرای افضل یا سرای افضل مجموعه‌ای مربوط به دوره قاجار و یکی از میراث جهانی ایران است.
این کاروانسرا در شوشتر، خیابان طالقانی، کوچه سنگ‌فرش واقع شده و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۹۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این کاروانسرا در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ (۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳) در چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO)، با پرونده چندین کاروانسرای ایران به عنوان بیست و هفتمین میراث فرهنگی ملموس ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این کاروانسرا چهاردهمین میراث جهانی در شهر تاریخی شوشتر است.
| میراث جهانی یونسکو | |
|---|---|
 نمای غربی کاروانسرای افضل | |
| مکان |  ایران، استان خوزستان |
| معیار ثبت | فرهنگی: (ii), (iii) |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۶۸ |
| تاریخ ثبت | ۲۰۲۳ (طی نشست چهل و پنجم) |
| اطلاعات ثبت ملی | |
| شماره ثبت ملی | ۷۹۴۰ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ |
| دیرینگی | دوره قاجار |
| کاروانسرای افضل | |
|---|---|
| نام | کاروانسرای افضل |
| کشور | ایران |
| استان | استان خوزستان |
| شهرستان | شوشتر |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | کاروانسرا، سرای |
| دیرینگی | دوره قاجار |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
| بانی اثر | خاندان افضل |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۷۹۴۰ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ |
این بنا توسط خاندان افضل در کنار محله قدیمی دُلدُل ساخته شده‌است. خاندان افضل که از خانواده‌های معروف و قدیمی شوشتر هستند اغلب به شغل تجارت مشغول بوده‌اند.
ویژگی بنا
بنا در چهار طبقه ساخته شده‌است که شامل طبقات هم کف، اول، شبستان (زیرزمین) و شوادان می‌باشد. در سکوی دور حیاط تزئینات آجری به صورت فخرومدین کار شده‌است. در دیگر بخش‌های بنا سایر نقوش آجری و طرح‌های خوون چینی خفته و راسته و حصیری، اجرا شده‌است. در کف سازی حیاط قاب آجری به کار رفته و همچنین نیم ستونهایی که در آن مصالح آن از سنگ و ملات سیمان و گچ به کار رفته‌است. معماران این بنا از معماران برجسته شوشتر به نام فردی‌نژاد و معماریان بوده‌اند.
کاربری نمایشگاه صنایع دستی
در حال حاضر این کاروانسرا محل دائمی نمایشگاه صنایع دستی است و در غرفه‌های مختلف آن کارگاه‌های صنایع دستی برپا می‌شود. کاروانسرای افضل بزرگ‌ترین مرکز تولید صنایع دستی استان خوزستان به‌شمار می‌رود و صنعتگرانی در رشته‌های مختلف هنری در آن فعالیت دارند.
ثبت در فهرست میراث جهانی
در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، کاروانسرای افضل به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.
نگارخانه
-
غرفه‌های تولید و فروش صنایع دستی در سرای افضل -
بافندگی سنتی در غرفه‌های تولید و فروش صنایع دستی در سرای افضل -
نمای بیرونی ضلع غربی سرای افضل
.jpg)
جستارهای وابسته
منابع
This article uses material from the Wikipedia فارسی article کاروانسرای افضل, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.