کاتالین کاریکو (مجاری: Karikó Katalin؛ زادهٔ ۱۵ ژانویهٔ ۱۹۵۵ در سولنوک) بیوشیمیدان مجار با تخصص در ساز و کارهای واسطهٔ آرانای و برنده جایزه نوبل ۲۰۲۳ در فیزیولوژی و پزشکی به همراه درو وایسمن است.
پژوهشهای وی در زمینهٔ توسعهٔ امآرانایِ درونکشتگاهی-رونویسی برای درمانهای پروتئینی بودهاست. کاریکو در ۲۰۰۶–۲۰۱۳ یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل شرکت RNARx بود. پس از آن در شرکت داروسازی بیوانتک سمت معاون مدیر را داشت و در ۲۰۱۹ به سمت مدیر ارشد ارتقا پیدا کرد. وی همچنین استاد معین دانشگاه پنسیلوانیا است.
کاتالین کاریکو | |
---|---|
زادهٔ | ۱۷ ژانویهٔ ۱۹۵۵ (۶۹ سال) سولنوک، مجارستان |
محل تحصیل | دانشگاه سگد |
شناختهشده برای | فناوری آرانای پیامرسان در ایمنیشناسی و درمان |
همسر(ها) | Béla Francia |
فرزندان | ژوژانا فرانتسیا |
جایزه(ها) | Rosenstiel Award (۲۰۲۰) جایزه سچنیی (۲۰۲۱) Wilhelm Exner Medal (۲۰۲۱) Semmelweis Prize (۲۰۲۱) Vilcek Prize for Excellence (۲۰۲۲) جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی (۲۰۲۳) |
پیشینه علمی | |
شاخه(ها) | بیوشیمی؛ فناوری آرانای |
محل کار | دانشگاه سگد دانشگاه تمپل دانشگاه پنسیلوانیا بیوانتک |
فعالیتهای علمی کاریکو شامل تحقیقات علمی در زمینهٔ فعالسازیِ ایمنیِ واسطهٔ آرانای است و با همکاری درو وایسمن منجر به کشف مودآرانای شد. مودآرانای از ایمنیزایی آرانای جلوگیری میکند؛ این فناوری در بیوانتک و مدرنا مجوز تولید واکسن کووید گرفت. در ۲۰۲۰، فناوری کاریکو و وایسمان در واکسن کووید بهطور مشترک توسط فایزر و بیوانتک بهکار برده شد. کاریکو و همکارش وایسمن، بهطور مشترک برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی سال ۲۰۲۳ شدند.
ریچارد داوکینز و همچنین دریک روسی، زیستشناس یاخته بنیادی، که به تأسیس مدرنا کمک کرده، خواستار اعطای جایزهٔ نوبل به این دو نفر شدهبودند.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article کاتالین کاریکو, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.