سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی: فقیه و روحانی ایرانی

وی کتابخانه‌ای را از خود در قم به جا گذاشته‌است. او شوهر خاله محمد فاضل لنکرانی از مراجع تقلید قم بود.

سیّد شهاب‌الدّین مرعشی نجفی
اطلاعات شخصی
زاده	۳۱ تیر ۱۲۷۶
درگذشته	۷ شهریور ۱۳۶۹ (۹۳ سال)
قومیت	ایرانی
منطقه	قم
مذهب	شیعه دوازده‌امامی
پیشه	فقه و اصول

او در سال ۱۳۱۵ (قمری) در نجف به دنیا آمد. پدرش سید شمس الدین محمود مرعشی از فقهای دوران خود بود. وی از نسل نواب میرزا سیدعلی فرزند علاءالدین سید حسین معروف به خلیفه سلطان است. سید شهاب الدین پس از فراگیری مقدمات علوم اسلامی، در نجف، در درس خارج فقه و اصول آقا ضیاء عراقی، احمد کاشف الغطا و میرزا حسین فقیه سبزواری شرکت کرد و در مشهد ازشیخ عبدالکریم حائری یزدی فقه و اصول را فرا گرفت و به درجه اجتهاد نائل گردید. او در طول زندگی با سید محمدتقی غضنفری خوانساری جلسات دینی داشت.

او در ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد نایل آمد. مرعشی نجفی در نجف، کاظمین، کربلا، سامرا، قم، تهران و کرمانشاه تحصیل کرد و در درس استادانی چون میرزا ابوالحسن طباطبائی بروجردی، میرزا حسین فقیه سبزواری، مرتضی طالقانی، عبدالکریم حائری یزدی، میرزا حسین علوی سبزواری، سید محمدعلی شهرستانی و محمدعلی شاه آبادی و سید محمد کاظم موسوی آهوقلندری خرم‌آبادی حضور یافت. مراجع تقلید که به او اجازه اجتهاد دادند عبارتند از: آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ عبدالکریم حایری یزدی و حسن علامی کرمانشاهی (از شاگردان آخوند خراسانی).

 

 

وی دارای حدود ۴۰۰ شیخ روایی است که محمد حسین کاشف الغطا؛ سید محسن حکیم؛ موسی بن جعفر کرمانشاهی، سید محمدعلی شهرستانی،سید ابوالحسن اصفهانی؛ شیخ عباس قمی و یحیی حمیدالدین و علامه ادیب سید محمد کاظم موسوی آهوقلندری خرم‌آبادی از آن‌ها هستند.

تأسیس مدارس علمیه یکی از فعالیت‌های وی بوده که مدرسه مهدیه، مدرسه شهابیه از جمله آنهاست. مرعشی نجفی هرگز نتوانست به زیارت کعبه برود زیرا به گفته خودش استطاعت و تمکن مالی سفر حج را نداشته‌است چون درآمد خود را صرف خرید کتاب می‌کرد.

کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های کشور و در ردیف کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه آستان قدس رضوی است. این کتابخانه هم‌اکنون بیش از ۲۵۰۰۰۰ جلد کتاب چاپی و ۲۵۰۰۰ جلد کتاب خطی دارد. او در طول عمرش بیش از یکصد و چهل و هشت کتاب رساله و مقاله به رشته تحریر درآورد که شمار بسیاری از آن‌ها هنوز به چاپ نرسیده‌اند.

کتاب «مشجرات آل رسول‌الله الاکرام» یا «مشجرات الهاشمیین» و «ملحقات الاحقاق» از مهم‌ترین آثار چاپ شده مرعشی نجفی است. او بر ای نوشتن برخی کتب خود به کشورهای مختلفی سفر کرد و با دانشمندان و علمای ادیان مختلف به گفتگو نشست.

مرعشی نجفی قبل از انقلاب بارها به اقدامات محمدرضا شاه مخالفت می‌ورزید. بعد از انقلاب نیز در قضایای سیاسی از جمله کشته شدن شهدای محراب ، به روح‌الله خمینی تلگراف می‌زد. البته اکبر هاشمی رفسنجانی معتقد بود وی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۶۴ در کنار سید محمدکاظم شریعتمداری و سید صادق روحانی یکی از سه مرجع تقلیدی بود که از شرکت در انتخابات خودداری کرد. دلیل این اقدام در رسانه‌های بین‌المللی آن زمان اعتراض به رد صلاحیت مهدی بازرگان برای شرکت در انتخابات اعلام شده‌بود.^{[پیوند مرده]} در حالی که سید محمود مرعشی (فرزند مرعشی) این ادعا را به دور از حقیقت می‌داند.

سید شهاب الدین مرعشی نجفی دارای فرزندان بسیاری است. فرزندان پسر وی:

1. سید محمود مرعشی نجفی که ریاست کتابخانه پدر را در ۲۵ سال اخیر بر عهده داشته و دارای آثار نوشتاری متعددی است.
2. سید جواد مرعشی نجفی از روحانیون حوزه علمیه قم که در ۳۱ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ درگذشت.
3. سید امیر مرعشی نجفی از روحانیون حوزه علمیه است.

• سنگربانان اسلام (تألیف سید هادی غضنفری سال نشر ۱۳۷۲ قم)
• «بنیانگذار کتابخانه». کتابخانه بزرگ آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۷.

• کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی
• فهرست آثار منتشرشده