آزادی اندیشه

این با مفهوم آزادی بیان متفاوت است و نباید با آن یکی انگاشته شود.

آزادی اندیشه، مبنا و منشأ آزادی‌های دیگر محسوب می‌شود - و از این رو با دیگر آزادی‌ها ارتباط نزدیکی دارد - از جمله آزادی مذهب، آزادی بیان و آزادی ابراز عقیده. هر فردی با گسترش دانش، مفاهیم، نظریه‌ها و ارزیابی آنها در محیط معین تلاش می‌کند از مهارت شناختی برخوردار شود. این مهارت شناختی احساس رضایت می‌دهد و جایگزین احساس درماندگی در فرد می‌شود. دانش و اندیشه‌های جدید علاوه بر آسان‌کردن نفس انسان، امید به آینده را نیز به همراه دارد. اگر چه ضرورت آزادی اندیشه برای وجود بسیاری از آزادی‌های دیگر بدیهی است، اما برای عمل کردن به آنها الزامی نیست. درک و فهم آزادی یا یک حق، به تنهایی شمول و قانونی بودن آن را حفاظت نمی‌کند، زیرا صرفاً یک تذکر فلسفی نیست. این یک مفهوم بسیار مهم در دنیای غرب محسوب می‌شود و البته لازم است که قانون اساسی از این آزادی‌ها محافظت کند.

غیرممکن است که به صورت قطعی بدانیم که فردی دیگر به چه چیزی فکر می‌کند، و این سرکوب را دشوار می‌کند. این مفهوم در سراسر کتاب مقدس، به‌طور کامل در نوشته‌های پولس تارسوس آمده است (به عنوان مثال، "چرا باید آزادی من توسط وجدان دیگری مورد قضاوت قرار گیرد؟") (۱ قرنتیان ۱۰:۲۹)

 

هرچند فیلسوفان یونانی افلاطون و سقراط دربارهٔ آزادی اندیشه به حداقل پرداخته بودند، اما فرمان‌های پادشاه آشوکا (قرن سوم قبل از میلاد) به عنوان اولین فرمان احترام به آزادی وجدان خوانده شده است. در سنت اروپایی، گذشته از فرمان تحمل دینی توسط کنستانتین اول در میلان در سال ۳۱۳، برخی فلاسفه همچون تمیستیوس، میشل دو مونتنی، باروچ اسپینوزا، جان لاک، ولتر، الکساندر وینت و جان استوارت میل و متخصصان الهیات راجر ویلیامز و ساموئل رادرفورد طرفداران اصلی ایده آزادی وجدان (یا "آزادی روح" به تعبیر راجر ویلیامز) در نظر گرفته شده‌اند.

به موجب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هرگونه تفتیش عقاید ممنوع است، اما این آزادی همواره در حکومت جمهوری اسلامی نادیده گرفته می‌شود.

• اندیشه آزاد
• آزادی فکری
• بزه فکری
• آزادی ادیان