Valòn Ünificä

Al Valòn ünificä (Rifondou Walon e in Francés Wallon Unifié o Orthographe Wallonne Commune) all'è 'na növa tipulugìa urtugräfica d'la Lengua valona, una lengua rumanza ch'as parla in Bélgi e in d'una quäl part ad'la Franza e dal Lussembûrgh.

All'è 'na tipulugia ch'la s'mëtt in cuntrapusisiòn al Sistema Feller.

Storia

Al Sistema Feller all'era un furmä urtugràfic funètic ch'al cambiva da ragiòn a l'ätra a scunda dal dialëtt e d'i patois ch'ass cumpagnava. All'è mìa 'na lengua ünificä, parchè tütt i parlan sëimpar al sò Valòn tradisiunäl.

Al Valòn ünificä al sa bàsa ins'i diasistemi, lëtri o insèma ad lëtri ch'i pödan vìss prununciä diferëint a scònda d'la ragiòn.

Esempi gràfic ad'la lengua

Scritüra	Liegi	Namur-Charleroi
xh	H	ch
jh	H	j
ea	ê	ia
ae	ê	a

Vus curelä

• Franza
• Bélgi
• Valòn

Note

Bibliugrafia parsiäl

• Lucien Mahin; Eviè nonne
• Laurent Hendschel; So l'anuti
• Yannick Bauthière; tradüsiòn ad Gaston Libiestreye (Gaston Lagaffe) n° 10

Culegamëint estéran

• Sitt dal valòn ünificä
• Gramatica valona ad Lurëins Lorint Hendschel (insà licëinsa GNU)