Χριστιανικά Τατουάζ Στη Βοσνία Και Ερζεγοβίνη

Είναι επίσης γνωστό με το όνομα sicanje (σίτσανιε) στα Σερβοκροάτικα. Αυτό το έθιμο παρέμεινε στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη μέχρι το τέλος του Β ' Παγκοσμίου Πολέμου, και το πιο κοινό βασικό μοτίβο ήταν ο σταυρός και όλοι οι άλλοι συνδυασμοί και τα σχήματα, που προήλθαν από τον σταυρό. Σε ορισμένες περιοχές, εμφανίζονται συγκεκριμένα τοπικά ονόματα, όπως στίγμα και χρίσμα. Τα τατουάζ των ανδρών ήταν σπάνια. Οι Βόσνιες Καθολικές Κροάτισσες κάνουν τατουάζ σε διάφορα μέρη του σώματός τους. Αυτό παρατηρείται ακόμα και σήμερα σε κάποια μέρη της κεντρικής Βοσνίας αλλά επίσης και σε Βόσνιες γυναίκες, που ζουν εξόριστες στο Ζάγκρεμπ.

Το έθιμο αναπτύχθηκε στη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, για να προστατευθούν οι Χριστιανοί από το βίαιο εξισλαμισμό και την απαγωγή των μικρών παιδιών από τους Οθωμανούς. Ωστόσο οι απαρχές του εθίμου μπορούν να βρεθούν στους αρχαίους Ιλλυρίους, στους Κέλτες και στους Θράκες.Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο οι Θράκες θεωρούσαν κακόγουστη και κακή συνήθεια το τατουάζ. Το τατουάζ δεν είναι σλαβικό έθιμο. Αναφέρεται από πολλούς αρχαίους ιστορικούς ως χαρακτηριστικό των αρχαίων βαλκανικών φυλών. Ο ιστορικός Στράβωνας αναφέρει ότι στον 1ο αιώνα π.Χ. ότι πολλοί κάτοικοι της περιοχής έκαναν τατουάζ στο σώμα τους. Γυναίκες από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και γυναίκες βλάχικης καταγωγής από την Ελλάδα,χρησιμοποιούσαν επίσης τατουάζ. Επίσης, γυναίκες με τατουάζ υπήρχαν σε περιοχές της βόρειας Αλβανίας, όπου υπάρχουν αρκετοί Καθολικοί Χριστιανοί. Ο αρχαιολόγος Τσίρο Τρουχέλκα (Ćiro Truhelka) έκανε μία έρευνα σχετικά με τα είδη τατουάζ, που επικρατούσαν στην περιοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και ήταν πρωτοπόρος στην καταγραφή και απεικόνισή τους.Τα τατουάζ τα έκαναν σε διάφορα σημεία του σώματός τους, όπως στα χέρια, το στήθος, το μέτωπο, στον καρπό του χεριού, κ.α. Συνήθως τα τατουάζ γίνονταν κατά τη διάρκεια μεγάλων χριστιανικών εορτών (π.χ. το Πάσχα, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, τη Μεγάλη Παρασκευή, την παραμονή της γιορτής του Αγίου Ιωσήφ στις 19 Μαρτίου). Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν ότι όσον αφορά τη χρήση του τατουάζ οι Βόσνιοι Καθολικοί επηρεάστηκαν από την αίρεση των Βογομίλων.

 

Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα σύμβολα και σχήματα στα τατουάζ, που έκαναν οι Χριστιανοί στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη:

• Σταυρός: Το σχήμα του σταυρού σε διάφορα μεγέθη και παραλλαγές τοποθετείται συνήθως στο μέτωπο ανάμεσα στα φρύδια, στα χέρια, στα δάχτυλα και στο στήθος. Ο σταυρός μπορεί να είναι εντελώς απλός ή πάρα πολύ περίπλοκος.
• Κύκλος και φράχτης: Ο κύκλος άλλοτε σχηματίζεται με συνεχή γραμμή και άλλοτε με κουκίδες. Πολλές φορές μέσα στον κύκλο υπάρχει ένας σταυρός ή ένα αστέρι. Ο κύκλος είναι συχνά διπλός και ένας μεγαλύτερος περιλαμβάνει έναν μικρότερο. Ο κύκλος είναι διακοσμημένος με διαφορετικό τρόπο στην περιφέρεια, με μια σειρά από τελείες, απλές γραμμές, μικρές γραμμές αποτελούμενες από κλαδιά από έλατα ή μούρα, κρεμασμένα σε μίσχους. Συχνά εμφανίζεται και το ημικύκλιο με διάφορες παραλλαγές. Ο φράχτης είχε διάφορες μορφές και σχήματα. Η μέση του φράχτη είναι διακοσμημένη με σταυρό ή κάποιο άλλο μοτίβο.Το μοτίβο του φράχτη είναι χαρακτηριστικό, που απαντάται αποκλειστικά στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και δεν μπορεί να βρεθεί σε καμία άλλη βαλκανική χώρα.
• Βραχιόλι: Στον καρπό του χεριού δημιουργείται μία σειρά από παράλληλες γραμμές διακοσμημένες με παύλες και άλλα διακοσμητικά στοιχεία. Καλύπτει ένα πλάτος 10 εκατοστών επαναλαμβάνοντας αυθαίρετα πολλά παρόμοια στολίδια, τα οποία συχνά γίνονται μια τεμαχισμένη, καλαίσθητη στυλιζαρισμένη κορδέλα κάτω από τον αγκώνα. Στην κάτω πλευρά του καρπού φυσικά είναι πάντα ανοιχτό, γιατί θα ήταν επικίνδυνο να γίνει τατουάζ πάνω από τις φλέβες.
• Άλλα διακοσμητικά σύμβολα: Υπάρχουν αρκετά άλλα μοτίβα, που χρησιμοποιούνται ως διακοσμητικά στοιχεία, όπως κλαδιά φυτών, δρεπάνια, άστρα, η σελήνη, ο ήλιος, κ.α.

Στις 20 Μαρτίου 2004, το Κροατικό Ταχυδρομείο Μόσταρ εξέδωσε γραμματόσημο με τίτλο "Παραδοσιακό Τατουάζ των Κροατών Γυναικών στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη" .

• https://www.volkskundemuseum.at/jart/prj3/volkskundemuseum/data/publikation/1524345940479/1524345940479.pdf
• Τατουάζ Καθολικών στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη συγγραφέας: Ćiro Truhelka, (1 Απριλίου 1894), http://www.infobiro.ba/article/512149 (γλώσσα: Κροατικά).
• The History Of The Traditional Croatian Tattoos And Forms They Contain άρθρο στην ιστοσελίδα https://tattooartfromtheheart.com/