Λύπη

Προέρχεται από την αναντιστοιχία που παρατηρείται μεταξύ πραγματικότητας και επιδιώξεων του ατόμου. Το άτομο λυπάται, επειδή αισθάνεται ότι η φορά των πραγμάτων δε δικαιώνει τις υλικές, πνευματικές ή ψυχικές προσδοκίες του. Δεν είναι ενιαία ως συναίσθημα και έχει κάποιες διαβαθμίσεις. Μπορεί να πάρει το χαρακτήρα παροδικής δυσαρέσκειας, μονιμότερης θλίψης ή και επίμονης μελαγχολίας.

Μερικοί την θεωρούν ως φαινόμενο στείρο και αρνητικό ή ως άγονη απαισιοδοξία. Απομακρύνει το άτομο από το κοινωνικό του περιβάλλον, ενώ ακόμη προκαλεί τη χαλαρότητα στη δράση, την αβουλία, την παθητικότητα. Άλλοι πιστεύουν ότι είναι θετικό συναίσθημα γιατί οδηγεί στην ωρίμανση του ατόμου μέσω της συνειδητοποίησης κάποιων πραγμάτων. Για παράδειγμα ο Αισχύλος έγραψε ότι "Είναι ωφέλιμο να γίνεσαι σοφός κάτω από την επίδραση της λύπης". Και ο Νοβάλις έγραψε συμπλήρωσε για την οδύνη "Ο άνθρωπος πρέπει να είναι υπερήφανος για την οδύνη. Κάθε οδύνη είναι μια υπενθύμιση της ανώτερης ουσίας μας". Η λέξη λύπη όταν ενώνεται με τη χαρά δημιουργεί τη χαρμολύπη. Η λύπη λοιπόν εναλλάσσεται με τη χαρά και προκαλεί πλήθος ψυχικών διακυμάνσεων. Η λύπη στα παιδιά και ειδικά στο χώρο του σχολείου προκαλεί απομόνωση στους μαθητές που τη βιώνουν και απαιτεί την άμεση παρέμβαση της σχολικής κοινότητας ώστε να βοηθηθεί ο μαθητής που βιώνει το συναίσθημα αυτό. Η καταγραφή των συναισθηματικών διακυμάνσεων θα βοηθήσει στην συναισθηματική ενδυνάμωση του παιδιού σε συνεργασία με το γονεϊκό περιβάλλον .

• «Λεξικό εννοιών», Αργύρης Ματακιάς, Εκδόσεις Πελεκάνος