Φατίμα Μερνίσι

Η Μερνίσι γεννήθηκε σε μια μεσοαστική οικογένεια στο Φεζ το 1940. Έλαβε την πρωτοβάθμια εκπαίδευση της σε ένα σχολείο που ίδρυσε το εθνικιστικό κίνημα, και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε ένα παρθεναγωγείο που χρηματοδοτούνταν από το γαλλικό προτεκτοράτο. Το 1957, σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Σορβόννη και στο Πανεπιστήμιο Brandeis, όπου έλαβε το διδακτορικό της. Επέστρεψε για να εργαστεί στο Πανεπιστήμιο Μοχάμεντ Ε´ και δίδαξε στο Faculté des Lettres μεταξύ του 1974 και του 1981 σε θέματα όπως η μεθοδολογία, η κοινωνιολογία της οικογένειας και ψυχοκοινωνιολογία. Είχε γίνει γνωστή διεθνώς κυρίως ως μουσουλμάνα φεμινίστρια.

Ως μουσουλμάνα φεμινίστρια, τη Μερνίσι την απασχολούσε κυρίως το Ισλάμ και οι ρόλοι των γυναικών σ' αυτό, αναλύοντας την ιστορική εξέλιξη της ισλαμικής σκέψης και τις σύγχρονες εκδήλωσης της. Μέσα από μια λεπτομερή διερεύνηση της φύσης της διαδοχής του Μωάμεθ, που έθετε υπό αμφισβήτηση την εγκυρότητα ορισμένων από τις χαντίθ (ομιλίες και παραδόσεις που αποδίδονται σ' αυτόν), και ως εκ τούτου την υποταγή των γυναικών που βλέπει στο Ισλάμ, αλλά όχι κατ' ανάγκη στο Κοράνι. Έγραψε εκτενώς για τη ζωή μέσα σε χαρέμια, το φύλο, και τη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα. Συνέβαλε με το άρθρο "Η κόρη του εμπόρου και ο γιος του σουλτάνου" στην ανθολογία του 1984, Η Αδελφότητα είναι Παγκόσμια: Η Ανθολογία του Διεθνούς Κινήματος Γυναικών, υπό την επιμέλεια του Ρόμπιν Μόργκαν.

Ως κοινωνιολόγος η Μερνίσι είχε κάνει επιτόπια έρευνα κυρίως στο Μαρόκο. Σε αρκετές περιπτώσεις, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 διηύθυνε συνεντεύξεις, προκειμένου να χαρτογραφήσει τις επικρατούσες συνήθειες στις γυναίκες και την εργασία. Έχει κάνει κοινωνιολογική έρευνα για την UNESCO και την ΔΟΕ, καθώς και για τις αρχές του Μαρόκου. Στα τέλη του 1970 και στη δεκαετία του 1980 η Μερνίσι αρθρογραφούσε σε περιοδικά και άλλες εκδόσεις για τις γυναίκες στο Μαρόκο και τις γυναίκες και το Ισλάμ από μια σύγχρονη όσο και από ιστορική σκοπιά.

Το 2003, η Μερνίσι τιμήθηκε με το Βραβείο Πριγκίπισσα των Αστουριών μαζί με τη Σούζαν Σόνταγκ.

Η Μερνίσι ήταν καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μοχάμεντ Ε' του Ραμπάτ και ερευνήτρια στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επιστημονικής Έρευνας, στην ίδια πόλη.. Πέθανε στο Ραμπάτ στις 30 Νοεμβρίου 2015.

Φατίμα Μερνίσι, Όνειρα φυγής: Ιστορίες από τη ζωή σ’ ένα χαρέμι, μετάφραση: Σάντυ Παρίση, Εκδόσεις Λιβάνης - Το Κλειδί, 1996, ISBN 978-960-237-120-6

Fatema Mernissi (αγγλικά)