Ποταμός Ραζντάν

Ο Ραζντάν (αρμενικά: Հրազդան, με λατινικούς χαρακτήρες Hrazdan) είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Αρμενίας. Πηγάζει στο βορειοδυτικό άκρο της λίμνης Σεβάν και ρέει νότια, διαμέσου της επαρχίας Κότιακ και της πρωτεύουσας της Αρμενίας, του Ερεβάν. Η λίμνη με τη σειρά της τροφοδοτείται από πολλά ρέματα. Στη πεδιάδα του Αραράτ, στα σύνορα με την Τουρκία, ο Ραζντάν συμβάλει με τον Αράξη. Ο ποταμός έχει μήκος 141 χιλιόμετρα. Το νερό του ποταμού χρησιμοποιείται για την άρδευση καλλιεργειών, την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας από μια σειρά σταθμών.

Ραζντάν
Πηγές	λίμνη Σεβάν
Εκβολές	Αράξης
Χώρες Λεκάνης	Αρμενία
Μήκος	141 χλμ.
Υψόμετρο Πηγών	1.900 m
Υψόμετρο Εκβολών	826 m
Μέση εκροή	17,9 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
Λεκάνη απορροής	2.560 χλμ²
Παραπόταμοι	Getar River, Akunk, Ara river, Bjni, Galar, Dalar, Tsaghkadzor, Saralanj, Uraget, Marmarik, Akhta και Alapars
wikidata (π • σ • ε )

Ο ποταμός αποκαλούταν Ιλνταρούνι στα ουραρτιανά. Στα τουρκικά, το όνομα του ποταμού είναι Zangu (αρμενικά: Զանգու), Zanga, Zangi ή Zengy.

Ο ποταμός Ραζντάν δημιουργείται από το νερό που εκρέει από τη λίμνη Σεβάν, τη μεγαλύτερη λίμνη της Αρμενίας, σε υψόμετρο 1.900 μέτρων. Ο ποταμός σχηματίζεται στο βορειοδυτικό άκρο της λίμνης και στη συνέχεια ρέει προς τα νότια, διασχίζοντας ένα βαθύ φαράγγι και φτάνει στη δυτική πλευρά του Ερεβάν, της πρωτεύουσας της Αρμενία, και στη συνέχεια συμβάλλει με τον Αράξη νότια της πόλης. Οι γεωλογικοί σχηματισμοί κατά μήκος του ποταμού αποτελούνται από ροές λάβας (κυρίως βασαλτικές) οι οποίες δημιουργήθηκαν από τρία ηφαίστεια στην οροσειρά Γκέκγακμ. Το ανώτερο στρώμα βασάλτη έχει ηλικία περίπου 200.000 ετών. Υπάρχουν πολλές πόλεις και χωριά κτισμένες στις όχθες του ποταμού είναι οι Σεβάν, Ραζντάν, Τσαρεντσαβάν, Αρζνί, Ερεβάν και Μασία, με συνολικό πληθυσμό περίπου 1.130.000.

Η λεκάνη απορροής του ποταμού έχει εμβαδόν 2.566 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η ετήσια βροχόπτωση στην περιοχή είναι 257 χιλιοστά, με μέγιστο τα 43 χιλιοστά, το Μάιο, και ελάχιστον 8 χιλιοστά, τον Αύγουστο. Η μέση θερμοκρασία στην περιοχή ποικίλει από -3 °C τον Ιανουάριο μέχρι +26 °C τον Ιουλίου, ενώ οι ακραίες τιμές είναι από -15 °C μέχρι +44 °C. Η ετησία ροή του ποταμού είναι 733 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Η πανίδα που απαντάται στο ποτάμι περιλαμβάνει 33 είδη χειρονομίδων και 23 ειδών σιμουλιδών (οικογένειες διπτέρων). Στο ποτάμι έχουν βρεθεί 2 είδη τροχοφόρων, 13 είδη κλαδοκεράνιων και 10 είδη κωπηπόδων. Το είδος ψαριού που απαντάται στον ποταμό είναι η πέστροφα του Σεβάν (Salmo ischchan), ενώ έχουν αναφερθεί και καραβίδες.

Τα νερά του ποταμού έχουν χρησιμοποιηθεί για άρδευση τον 19ο αιώνα και από τις αρχές του 20ού αιώνα. Η άρδευση έλαβε χώρα στην κοιλάδα του Αραράτ, όπου δημιουργήθηκαν 80.000 εκτάρια αρδεύσιμης γης. Η αξιοποίηση της υδροηλεκτρικής ενέργειας έγινε με την κατασκευή εφτά εργοστασίων, γνωστών ως «καταρράκτης Σεβάν-Ραζντάν», σε μήκος 70 χιλιομέτρων με συνολική δυνατότητα παραγωγής 560 MW. Είναι η μεγαλύτερη διάταξη παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας στην Αρμενία. Κατασκευάστηκε ανάμεσα στο 1930 και το 1962. Παρόλα αυτά, δίνεται προτεραιότητα στη χρήση των νερών για ύδρευση και αυτό καθορίζει την απελευθέρωση νερών από τη λίμνη, και οι σταθμοί λειτουργούν ανάλογα.

• Holding, Deirdre (1 Σεπτεμβρίου 2014). Armenia: with Nagorno Karabagh. Bradt Travel Guides. ISBN 978-1-84162-555-3.