Πάπας Ανίκητος

Πάπας Άγιος Ανίκητος
Από	140
Έως	166
Προκάτοχος	Πίος Α΄
Διάδοχος	Σωτήρ
Αγιοποίηση
Εορτασμός	20 Απριλίου (πρότερα 17 Απριλίου) (Καθολική Εκκλησία) 17 Απριλίου (Ορθόδοξη Εκκλησία)
Τιμάται από	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία (Ιερομάρτυρας)
Σύμβολα	παπική τιάρα, κλάδος φοίνικα (δυτικός συμβολισμός)

Έγινε επίσκοπος Ρώμης περί το 154 (οι κατάλογοι του Βατικανού αναφέρουν το 150 ή 157 ως το 153 ή το 168). Αναφέρεται ότι περί το 160 τον επισκέφτηκε ο επίσκοπος Σμύρνης Πολύκαρπος και μεταξύ τους συζητήθηκε για πρώτη φορά το θέμα του εορτασμού του Πάσχα, καθώς η μεν Εκκλησία της Ρώμης το γιόρταζε πάντοτε ημέρα Κυριακή (ημέρα της Αναστάσεως), η δε Εκκλησία της Σμύρνης την 14η μέρα του μήνα Νισάν, ώστε να συμπίπτει με το εβραϊκό Πάσχα. Δεν συμφωνήθηκε μεταξύ τους ενιαίος εορτασμός, και το ζήτημα επανήλθε αργότερα, με μεγαλύτερη σφοδρότητα.

Επί της επισκοπείας του ανεγέρθηκαν «τρόπαια» (memoria) στον τόπο ταφής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ένα εκ των οποίων ίσως είναι ο περίφημος «κόκκινος τοίχος» κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη. Εναντιώθηκε στο γνωστικισμό και άλλες αιρέσεις και, σύμφωνα με το Liber Pontificalis, απαγόρευσε στους ιερείς να έχουν μακριά κόμη (ίσως επειδή μακριά μαλλιά είχαν οι γνωστικιστές).

Αναφέρεται ότι ο Ανίκητος μαρτύρησε, χωρίς να έχουν διασωθεί λεπτομέρειες για ακριβή ημερομηνία και τρόπο μαρτυρίου. Πάντως, η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία τον έχουν ανακηρύξει άγιο και τιμούν τη μνήμη του στις 17 Απριλίου.