Η Ιερά Μητρόπολις Ρόδου είναι μια εκκλησιαστική επαρχία της Δωδεκανήσου, που υπάγεται απευθείας στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Στην παρούσα της μορφή καλύπτει μόνο το νησί της Ρόδου, επί του οποίου λειτουργούν 63 ενορίες, 7 παρεκκλήσια και 9 μονές.
Ιερά Μητρόπολις Ρόδου | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Ίδρυση | 1ος αι. |
Ιδρυτής | Απόστολος Παύλος |
Xώρα | Ελλάδα |
Έδρα | Ρόδος |
Υπαγωγή | Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως |
Ενορίες | 63 |
Ναοί | 70 |
Μονές | 9 |
Μητροπολιτικός ναός | Ιερός Ναός Εισοδίων της Θεοτόκου |
Ιστοσελίδα | www.imr.gr |
Ιεραρχία | |
Μητροπολίτης | Κύριλλος Β΄ |
Βοηθός Επίσκοπος | Ολύμπου Κύριλλος |
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος | Πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Χαλκιάς |
Ιεροκήρυκες | 2
|
Εφημέριοι | 102 |
Διάκονοι | 3 |
Ο εκάστοτε Μητροπολίτης Ρόδου φέρει τον τίτλο «Υπέρτιμος και Έξαρχος πασών των Κυκλάδων Νήσων». Από το 2004 Μητροπολίτης Ρόδου είναι ο Κύριλλος Κογεράκης.
Ιδρυτής της Χριστιανικής Εκκλησίας στη Ρόδο θεωρείται ο Απόστολος Παύλος, καθώς αναφέρεται πως στην γ΄ αποστολική περιοδεία του πέρασε από τη Ρόδο κατά το ταξίδι της επιστροφής στα Ιεροσόλυμα. Κατά την παράδοση, στη Ρόδο κήρυξε και έκανε θαύματα και ο συνοδοιπόρος του Αποστόλου Παύλου, ο Σίλας. Η παράδοση θέλει τον Πρόχορο πρώτο επίσκοπο της Ρόδου τον 1ο αι., ωστόσο δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ιδρύθηκε Επισκοπή στη Ρόδο.
Στα τέλη του 3ου αι. (περίπου το 293), οι μεταρρυθμίσεις του αυτοκράτορα Διοκλητιανού ορίζουν τη Ρόδο πρωτεύουσα της επαρχίας των Νήσων (ή επαρχίας Κυκλάδων). Ο τερματισμός των διωγμών κατά των Χριστιανών και η επικράτηση του Μεγάλου Κωνσταντίνου στον ρωμαϊκό εμφύλιο, έδωσαν την ευκαιρία στον Χριστιανισμό να γίνει η αδιαμφισβήτητη επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Έτσι οι εκκλησιαστικές επαρχίες οργανώθηκαν επί των υφιστάμενων κρατικών επαρχιών. Υπολογίζεται πως στο τέλος του 4ου με αρχές του 5ου αι. η Επισκοπή της Ρόδου αναβαθμίστηκε σε Μητρόπολη.
Στο πέρασμα των αιώνων υπήρξαν μεγάλες αλλαγές όσον αφορά το πλήθος των Επισκοπών που υπάγονταν στη Μητρόπολη της Ρόδου. Από τις αρχές του 7ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 9ου ήταν 11 Επισκοπές. Γύρω στα μέσα του 9ου αιώνα αυξήθηκαν σε 13 με την ίδρυση των Επισκοπών Νισύρας και Αστυπαλίας. Κατά τις αρχές του 10ου αιώνα το πλήθος τους ελαττώθηκε σε 10 με την κατάργηση των Επισκοπών Νισύρας και Αστυπαλίας και την υπαγωγή της Επισκοπής Άνδρου υπό τον Μητροπολίτη Αθηνών. Στα μέσα του ιδίου αιώνα αυξήθηκαν και πάλι σε 13, γιατί επανεμφανίστηκαν οι Επισκοπές Νισύρας και Αστυπαλίας και προστέθηκε η Επισκοπή Ικαρίας. Μεταξύ των ετών 972-976 ο αριθμός τους έφτασε τις 14 με την προσθήκη της Επισκοπής Τραχείας.
Η περίοδος της Ιπποτοκρατίας ήταν δύσκολη για τη Μητρόπολη Ρόδου. Οι Ιωαννίτες Ιππότες εκδίωξαν τον Ορθόδοξο Μητροπολίτη Ρόδου και τη θέση του πήρε Καθολικός Αρχιεπίσκοπος. Στα χρόνια που ακολούθησαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο χειροτονούσε Μητροπολίτες, αλλά αυτοί παρέμεναν εκτός Ρόδου, αφού δεν τους επιτρεπόταν να εγκατασταθούν στην έδρα τους. Εν τη απουσία του Μητροπολίτη, η διοίκηση ασκούταν από ένα συμβούλιο που αποτελούταν από κληρικούς και προκρίτους του νησιού.
Με σκοπό τη διαφύλαξη του φρονήματος των Ορθοδόξων νησιωτών, το Πατριαρχείο εφάρμοσε την «κατ' επίδοσιν» ποιμαντορία των επαρχιών που κατέλαβαν οι Ιππότες. Έτσι, το 1369 η Ρόδος και η Κως αποδόθηκαν στον Μητροπολίτη Σίδης. Ομοίως, το 1378 ο Πατριάρχης Νείλος «... ενέκρινε ίνα ο Μύρων Μητροπολίτης κρατών επιδόσεως τας Μητροπόλεις Ρόδου και Κώου». Και αργότερα, ο Μητροπολίτης Πέργης και Αττάλειας έλαβε τις Μητροπόλεις Ρόδου και Κώου, ενώ ο Μητροπολίτης Μύρων έλαβε τη σχολάζουσα Αρχιεπισκοπή Καρπάθου.
Η Οθωμανική απειλή ανάγκασε τους Ιππότες να επιτρέπουν τελικά την εγκατάσταση Ορθοδόξου Μητροπολίτη. Μάλιστα, ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ Α΄ συμμετείχε στη σύνοδο της Φλωρεντίας, όπου οι Ορθόδοξοι αποδέχθηκαν την «ένωση» με την Καθολική Εκκλησία, όμως, κατά την επιστροφή του στη Ρόδο, ο Λατίνος Αρχιεπίσκοπος του απαγόρευσε να αποβιβασθεί. Η «ένωση» προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Ορθόδοξου πληθυσμού της Ρόδου και οι Ιππότες αναγκάστηκαν να τους καταστείλουν βίαια.
Η περίοδος της Τουρκοκρατίας ξεκίνησε το 1523 και ο πρώτος Μητροπολίτης της περιόδου αυτής, ο Ευθύμιος, απαγχονίστηκε μετά από λίγα χρόνια, ως συνωμότης σε μια προσπάθεια επανάστασης. Ωστόσο, ακολούθησε μια περίοδος ηρεμίας, μέχρι την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, όταν υπήρξαν διώξεις και κατάργηση πολλών προνομίων. Το 1835, ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ ομαλοποίησε την κατάσταση εκδίδοντας φιρμάνι που επανέφερε τα προνόμια · μέχρι την έλευση των Νεοτούρκων και την εκ νέου κατάργησή τους.
Το 1912 ξεκίνησε η περίοδος της Ιταλοκρατίας και στην αρχή οι Ιταλοί δε δημιούργησαν προβλήματα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Όμως, μετά την επικράτηση του φασισμού ακολούθησαν πιο επιθετική πολιτική. Θέλοντας να εξιταλίσουν τα Δωδεκάνησα, προσπάθησαν να αποκόψουν τις σχέσεις των νησιωτών με την Ελλάδα. Προς αυτή την κατεύθυνση δημιούργησαν το λεγόμενο «ζήτημα του αυτοκεφάλου». Οι Ιταλοί δε δίστασαν να βάλλουν και κατά της ελληνικής γλώσσας, αλλά ο εμβληματικός Μητροπολίτης Απόστολος Α΄ αναβίωσε το «κρυφό σχολειό», χρησιμοποιώντας την κατήχηση ως πρόσχημα για να διδάξει στα παιδιά τα Ελληνικά, μέσα από τα βιβλία της Εκκλησίας.
Η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου το 1948 σηματοδότησε μια νέα περίοδο για τη Μητρόπολη της Ρόδου, καθώς μετά από 600 περίπου χρόνια μπόρεσε να επικεντρωθεί στο αμιγώς πνευματικό έργο της, χωρίς καταπίεση και παρεμβάσεις από ξένους κατακτητές.
Το 2004, σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί η θρησκευτική διοίκηση των νησιών, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε την απόσπαση από τη δικαιοδοσία της Μητρόπολης Ρόδου των νησιών Σύμη, Χάλκη, Τήλος και Καστελλόριζο, που υπάχθηκαν στη νέα Μητρόπολη Σύμης, Τήλου, Χάλκης και Καστελλορίζου, καθώς επίσης και της Νισύρου που προσαρτήθηκε στη Μητρόπολη Κώου.
Όνομα | Χρονική Περίοδος | Σχόλια |
---|---|---|
Πρόχορος (Ψευδοπρόχορος) | 1ος αιώνας | |
Ευφράνωρ | 2ος αιώνας | |
Φωτεινός | 284 – 305 | |
Ευφρόσυνος (Ευφράντωρ) | 305 – 325; | μετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο |
Ελλάνικος ή Ελλανόδικος | ~ 431 | μετείχε στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο |
Ιωάννης Α΄ | 449 – 454 | |
Αγαπητός | 455 – 459 | |
Εσσαΐας (Ησαΐας) | 513 – 528 | |
Θεοδόσιος Α΄ | ~ 553 | μετείχε στην Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο |
Ισίδωρος | ~ 680/1 | μετείχε στην Στ΄ Οικουμενική Σύνοδο |
Γεώργιος | 8ος-9ος αιώνας | |
Λέων Α΄ | 783 – 801 | μετείχε στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο |
Θεοφάνης | 814 – 832 | |
Νείλος Α΄ | ~ 833 | |
Μιχαήλ | 858 | α΄ θητεία |
Λεόντιος | 858 – 868 | α΄ θητεία |
Μιχαήλ | 868 – 879 | β΄ θητεία |
Λεόντιος | 879 | β΄ θητεία |
Θεόδωρος | 997 – ; | |
Συμεών | περί τα μέσα του 10ου αιώνα | |
Ιωάννης Β΄ | 1070 – 1101 | |
Νικηφόρος | 1147 – 1156 | |
Ιωάννης Γ΄ | 1166 | |
Λέων Β΄ | 1166 – ; | |
Γεώργιος | ~ 1256 | |
Θεόδουλος | 1256 – 1274 | |
Ιωάννης Δ΄ | 1350 – 1355 | |
Νείλος Β΄ (Διασσωριανός) | 1355 – 1369 | |
- | 1369 | κατ' επίδοσιν στον Μητροπολίτη Σίδης |
- | 1385 | κατ' επίδοσιν στον Μητροπολίτη Μύρων |
- | 1387 | κατ' επίδοσιν στον Μητροπολίτη Πέργης και Αττάλειας |
- | 1393 | κατ' επίδοσιν στον Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως |
Ανδρέας | 1432 – 1437 | ο Χίος |
Ναθαναήλ Α΄ | 1437 – 1439 | συμμετείχε στη Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας |
Μακάριος | 1450 – 1455 | |
Νείλος Γ΄ | Αύγουστος 1455 – 1470 | |
Μητροφάνης Α΄ | 1471 – 1498 | |
Μητροφάνης Β΄ | 1498 – 1511 | |
Ιερεμίας Α΄ | 1511 – 1522 | |
Κλήμης | 1522 – 1523 | ο τελευταίος Μητροπολίτης της Ιπποτοκρατίας |
Ευθύμιος | 1524 – 1525; | απαγχονίστηκε από τους Τούρκους ως συνομώτης |
Θεοδόσιος Β΄ | 1541 – 1548 | |
Νίκανδρος | 1581; | |
Κάλλιστος | 1576 – 1594 | |
Παΐσιος Α΄ | 1597 – Δεκέμβριος 1603 | καθαιρέθηκε |
Ιερεμίας Β΄ | 1603 – Μάρτιος 1604 | παραιτήθηκε |
Φιλόθεος Β΄ | 24 Μαρτίου 1604 – 1610 | |
Ιγνάτιος Β΄ | 1610 – 1612 | |
Φιλόθεος Β΄ | ; – 1625 † | |
Παχώμιος | Δεκέμβριος 1625 – 1637 | καθαιρέθηκε |
Μελέτιος Α΄ | 14 Αυγούστου 1637 – 1639 | |
Παΐσιος Β΄ | ; – 18 Σεπτεμβρίου 1639 | κατόπιν Γάνου και Χώρας |
Μελέτιος Β΄ | 1643 – ; | α΄ θητεία |
Γρηγόριος | ; – Νοέμβριος 1647 | |
Μελέτιος Β΄ | Νοέμβριος 1647 – 1651 | β΄ θητεία |
Γρηγόριος | 1651 – 1652 | |
Ναθαναήλ Β΄ | 1652 – 1655 | |
Ιωακείμ Α΄ | Δεκέμβριος 1655 – 1676 | από Θεσσαλονίκης |
Παρθένιος | 1676 – 1691 | |
Κωνστάντιος | Μάρτιος 1692 – 1702 | ο Μυτιληναίος, Μέγας Πρωτοσύγκελλος του Πατριαρχείου |
Ιγνάτιος Β΄ | 1702 – 1722 | |
Νεόφυτος | 1722 – 1733 | ο Χίος |
Ιερεμίας Γ΄ | 1733 – 1758 † | ο Πάτμιος |
Καλλίνικος | Δεκέμβριος 1758 – Οκτώβριος 1792 † | ο Βερροιαίος |
Αγάπιος | 10 Οκτωβρίου 1792 – Απρίλιος 1829 | ο Θηραίος, παραιτήθηκε «διά το άκρον αυτού γήρας και σωματικήν ασθένειαν» |
Παΐσιος Γ΄ (Καμπάνης) | 18 Απριλίου 1829 – 23 Μαΐου 1831 | ο Άνδριος, α΄ θητεία, επαύθη |
Μεθόδιος (Σαπουντζάκης) | 23 Μαΐου 1831 – 19 Μαΐου 1832 | εκ Κρήτης, από Βεροίας, κατόπιν Καρπάθου |
Παΐσιος Γ΄ (Καμπάνης) | 19 Μαΐου 1832 – Μάρτιος 1836 | β΄ θητεία, κατόπιν Μεσημβρίας |
Καλλίνικος | Μάρτιος 1836 – Αύγουστος 1839 | ο Κρης, από πρώην Βάρνης, επαύθη, μετέπειτα Κρήτης |
Ιάκωβος (Λιναρδάκης) | Αύγουστος 1839 – 30 Ιανουαρίου 1856 | ο Πάτμιος, παραιτήθηκε |
Ιγνάτιος Γ΄ (Βασιλιεάδης ή Βασίλιεφ) | 6 Φεβρουαρίου 1856 – 25 Φεβρουαρίου 1861 | ο Αδριανουπολίτης, μετέπειτα Κεστεντηλίου |
Κύριλλος Α΄ (Παπαδάκης) | 25 Φεβρουαρίου 1861 – 26 Οκτωβρίου 1861 † | ο Κρης |
Δωρόθεος (Πράσινος) | 11 Ιανουαρίου 1862 – 3 Απριλίου 1865 † | ο Βυζάντιος |
Συνέσιος | 15 Απριλίου 1865 – 12 Φεβρουαρίου 1876 | επαύθη |
Γερμανός (Καβακόπουλος) | 19 Φεβρουαρίου 1876 – 8 Φεβρουαρίου 1888 | από Κώου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Γρηγόριος ο Λέσβιος | 17 Μαρτίου 1888 – 15 Ιουλίου 1893 | από Τραπεζούντος, επαύθη, κατόπιν Σερβίων |
Κωνσταντίνος (Αλεξανδρίδης) | 1 Ιουνίου 1893 – 18 Ιανουαρίου 1900 | ο Αδριανουπολίτης, κατόπιν Κυζίκου |
Ιερόθεος (Δημητριάδης) | 3 Φεβρουαρίου 1900 – 15 Αυγούστου 1900 † | εκ Νισύρου, από Βιζύης |
Ιωακείμ Β΄ (Βαλασιάδης) | 7 Σεπτεμβρίου 1900 – 13 Μαρτίου 1910 | από Μαρωνείας, κατόπιν Πρεβέζης |
Γεράσιμος (Τανταλίδης) | 13 Μαρτίου 1910 – 26 Ιανουαρίου 1912 | ο τελευταίος Μητροπολίτης της Τουρκοκρατίας |
Βενιαμίν (Κυριακού) | 30 Ιανουαρίου 1912 – 11 Ιουνίου 1913 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Απόστολος Α΄ (Τρύφωνος) | 16 Ιουνίου 1913 – 4 Ιουνίου 1946 | εκ Κριθιάς της θρακικής χερσονήσου, παραιτήθηκε |
Τιμόθεος (Ευαγγελινίδης) | 16 Ιανουαρίου 1947 – 5 Οκτωβρίου 1949 † | εκ Μυτιλήνης |
Σπυρίδων (Συνοδινός) | 25 Ιανουαρίου 1951 – 29 Απριλίου 1988 † | εκ Κεφαλληνίας |
Απόστολος Β΄ (Διμέλης) | 5 Μαΐου 1988 – 20 Απριλίου 2004 | εξ Αρχαγγέλου Ρόδου, παραιτήθηκε |
Κύριλλος Β΄ (Κογεράκης) | 20 Απριλίου 2004 – σήμερα | εκ Κρήτης |
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Ιερά Μητρόπολις Ρόδου, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.