67°38′17″W / 54.36194°S 67.63806°W / -54.36194; -67.63806
Η Τιέρα δελ Φουέγο (ισπανικά: Tierra del Fuego, Γη του Πυρός, ισπανική προφορά: ˈtjera ðel ˈfweɣo), επίσημα η επαρχία της Γης του Πυρός, της Ανταρκτικής και των Νήσων του Νότιου Ατλαντικού (ισπανικά: Provincia de Tierra del Fuego, Antártida e Islas del Atlántico Sur), είναι η νοτιότερη, μικρότερη και λιγότερο πυκνοκατοικημένη επαρχία της Αργεντινής. Πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η Ουσουάια, ενώ ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2022 είναι 190.641 κάτοικοι.
Επαρχία Γης του Πυρός, Ανταρκτικής και Νήσων του Νότιου Ατλαντικού | |||
---|---|---|---|
| |||
Χώρα | Αργεντινή | ||
Διοικητική υπαγωγή | Αργεντινή | ||
Πρωτεύουσα | Ουσουάια | ||
Διοίκηση | |||
• κυβερνήτης της Τιέρα δελ Φουέγο | Γουστάβο Μελέγια (από 2015) | ||
Έκταση | 21.571 km² | ||
Υψόμετρο | 144 μέτρα | ||
Πληθυσμός | 160.720 (2016) | ||
Γεωγραφικές συντεταγμένες | |||
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
δεδομένα ( ) |
Το έδαφος της σημερινής επαρχίας κατοικείται από ιθαγενείς για περισσότερα από 12.000 χρόνια, από τότε που μετανάστευσαν νότια της ηπειρωτικής χώρας. Ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε στην περιοχή ήταν ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος. Ακόμη και μετά την ανεξαρτησία της Αργεντινής, η περιοχή αυτή παρέμεινε υπό τον έλεγχο των ιθαγενών μέχρι την εθνική εκστρατεία που είναι γνωστή ως Κατάκτηση της Ερήμου στη δεκαετία του 1870, μετά την οποία η Αργεντινή οργάνωσε την περιοχή αυτή το 1885 ως επικράτειά της. Ακολούθησε ευρωπαϊκή μετανάστευση λόγω της έξαρσης του χρυσού και της ταχείας επέκτασης της προβατοτροφίας σε μεγάλα ράντζα στην περιοχή. Η Γη του Πυρός είναι η πιο πρόσφατη περιοχή της Αργεντινής που απέκτησε καθεστώς επαρχίας, κάτι που συνέβη το 1990.
Η νεότερη από τις επαρχίες της Αργεντινής κατοικήθηκε για πρώτη φορά πριν από περίπου 12.000 χρόνια. Όταν έφτασαν οι πρώτοι Ευρωπαίοι, συνάντησαν έναν πληθυσμό περίπου 10.000 ιθαγενών που ανήκαν σε τέσσερις φυλές: Γιαμάνα, Αλακαλούφ (σήμερα γνωστοί με το ψευδώνυμο Καβεσκάρ), Σελκ'νάμ (Όνα) και Μανεκ'ένκ (Χάους). Μέσα σε πενήντα χρόνια από την ανακάλυψη, παρέμειναν μόνο περίπου 350 ιθαγενείς λόγω των υψηλών θανάτων από τις ενδημικές ασθένειες που μετέφεραν οι Ευρωπαίοι, όπως η ευλογιά και η ιλαρά, καθώς οι ιθαγενείς δεν είχαν ανοσία σε αυτές τις νέες ασθένειες. Επιπλέον, στα τέλη του 19ου αιώνα, κτηνοτρόφοι και έποικοι διέπραξαν γενοκτονία κατά των Σελκ'νάμ. Η πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η Ουσουάια, από μια λέξη των ιθαγενών που σημαίνει «κόλπος στην άκρη».
Ισπανοί, Ολλανδοί, Βρετανοί και Γάλλοι εξερευνητές επιχείρησαν στο νησί της Γης του Πυρός και στις κοντινές θάλασσες. Ο Γκάμπριελ ντε Καστίγια πέρασε από εκεί πριν εξερευνήσει τα νησιά της Ανταρκτικής. Στις αρχές της δεκαετίας του 1830, ο κυβερνήτης Ρόμπερτ Φιτζρόι και ο Κάρολος Δαρβίνος εξερεύνησαν την περιοχή αυτή και άλλα μέρη της Παταγονίας με το HMS Beagle.
Το 1828 η Αργεντινή ίδρυσε μια σωφρονιστική αποικία στο Πουέρτο Λουίς στα νησιά Φώκλαντ. Το 1833 οι Βρετανοί έστειλαν μια ναυτική ομάδα κρούσης για να ζητήσουν από τον εκπρόσωπο της Αργεντινής στα νησιά, τον Χοσέ Μαρία Πινέδο, και τις αργεντίνικες δυνάμεις να εγκαταλείψουν τα νησιά και επανέφεραν την κυριαρχία τους εκεί.
Τη δεκαετία του 1880 η κυβέρνηση της Αργεντινής ενδιαφέρθηκε πιο ενεργά για τη Γη του Πυρός. Το 1881, ο μεσημβρινός 68°36'38 Δ καθορίστηκε ως το όριο μεταξύ του τμήματος της Χιλής και του τμήματος της Αργεντινής του νησιού. Το 1884 δημιουργήθηκε η κυβέρνηση της Γης του Πυρός και ιδρύθηκε μια υπονομαρχία στην Ουσουάια.
Το νότιο τμήμα της διώρυγας Μπιγκλ αποτέλεσε αντικείμενο σύγκρουσης μεταξύ των δύο κρατών, τα οποία ανταγωνίζονταν για τον έλεγχο τριών μικρών νησιών, του Πίκτον, του Λένοξ και του Νουέβα. Τελικά, το 1977, αυτά αποδόθηκαν στη Χιλή με απόφαση του διαμεσολαβούντος βρετανικού στέμματος, η οποία αναθεωρήθηκε από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ και επικυρώθηκε με συνθήκη το 1985.
Το κυνήγι του χρυσού ξεκίνησε στη Γη του Πυρός γύρω στο 1883. Πολλοί Κροάτες από τις Δαλματικές ακτές έφτασαν σε αναζήτηση χρυσού. Επιπλέον, η έξαρση του χρυσού ενέπνευσε νέες τεχνολογίες και καινοτομίες, όπως ο τηλέγραφος. Αν και μέχρι το 1910 ο χρυσός είχε εξαντληθεί, οι περισσότεροι από τους πρωτεργάτες έμειναν. Οι κακόφημες βόρειες πεδιάδες αποδείχθηκαν ιδανική περιοχή για την εκτροφή προβάτων και αναπτύχθηκαν τεράστια αγροκτήματα. Κροάτες, Σκωτσέζοι, Βάσκοι, Ιταλοί, Γαλικιανοί και Χιλιανοί μετανάστες έφθασαν για να εργαστούν στα κτήματα, με την ελπίδα να αγοράσουν τελικά τη δική τους γη και τα δικά τους ζώα.
Με τη δημιουργία της Gobernación Marítima de Tierra del Fuego το 1943, άρχισε η κατασκευή ναυτικών βάσεων στην Ουσουάια και το Ρίο Γκράντε. Κατασκευάστηκαν επίσης ένα αεροδρόμιο και άλλες υποδομές. Τα έργα αυτά προσέλκυσαν μετανάστες από άλλες χώρες καθώς και από άλλα μέρη της Αργεντινής.
Μόλις το 1990 ανακηρύχθηκε επαρχία η "Εθνική Επικράτεια της Γης του Πυρός, της Ανταρκτικής και των Νήσων του Νότιου Ατλαντικού". Ο πρώτος κυβερνήτης της διορίστηκε δύο χρόνια αργότερα.
Υπάρχουν χαμηλά βουνά και αμμώδεις παραλίες στο βόρειο τμήμα του νησιού, που ανεβαίνουν προς τα νότια. Ο βορράς μοιάζει κάπως με τη στέπα της επαρχίας Σάντα Κρους. Στο μέσο του νησιού, το άκρο του ορεινού συστήματος των Άνδεων γίνεται επίπεδο, και η υψηλότερη κορυφή του, το όρος Κορνού, ανέρχεται στα 1.490 μέτρα. Υπάρχουν πολλά μικρά ποτάμια (ο Γκράντε, ο Μονέτα, ο Όνα, ο Λασιφάσαχ, κ.λπ.), και ως αποτέλεσμα της χαμηλής θερμοκρασίας υπάρχουν πολλοί μικροί παγετώνες που εκβάλλουν στη θάλασσα.
Λόγω του γεωγραφικού του πλάτους, το νησί έχει ψυχρό ωκεάνιο κλίμα. Οι επιρροές από τον περιβάλλοντα ωκεανό και οι επικρατούντες δυτικοί άνεμοι έχουν ως αποτέλεσμα το κλίμα να είναι ομοιόμορφο σε όλη την επαρχία. Οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες είναι χαμηλές, με μέσες θερμοκρασίες το χειμώνα κοντά στους 0 °C και το καλοκαίρι γύρω στους 10 °C. Οι ισχυροί δυτικοί άνεμοι από τον Ειρηνικό Ωκεανό μειώνουν την αίσθηση της θερμοκρασίας. Στο ακραίο νότιο τμήμα της διώρυγας Μπιγκλ, η οποία περιβάλλεται από βουνά που υψώνονται πάνω από 100 μέτρα, οι άνεμοι μπορεί να ξεπεράσουν τα 100 χλμ/ώρα. Το νησί καταγράφει κατά μέσο όρο περίπου 700 χιλιοστά βροχόπτωσης ετησίως, η οποία κατανέμεται αρκετά ομοιόμορφα καθ' όλη τη διάρκεια του έτους με ένα μικρό ανώτατο όριο το φθινόπωρο. Οι χιονοπτώσεις είναι άφθονες σε όλο το νησί. Μεγάλο μέρος αυτού του νησιού μπορεί να ταξινομηθεί στην οικοπεριοχή των υποπολικών δασών του Μαγγελάνου.
Η επαρχία χωρίζεται σε πέντε νομούς (ισπανικά: departamentos), από τα οποίά μόνο τα τρία πρώτα βρίσκονται υπό τον ουσιαστικό έλεγχο της Αργεντινής:
Η μεταποίηση, παρά την απομακρυσμένη θέση της επαρχίας, συνεισφέρει περίπου το 20% της παραγωγής, εν μέρει λόγω των γενναιόδωρων φορολογικών κινήτρων προς την τοπική βιομηχανία, μια πολιτική που το Μπουένος Άιρες έχει ακολουθήσει για να ενθαρρύνει τη μετανάστευση σε λιγότερο πυκνοκατοικημένες περιοχές. Ορισμένα μεγάλα εργοστάσια άνοιξαν στη νήσο της Γης του Πυρός για να επωφεληθούν από τα φορολογικά οφέλη που νομοθετήθηκαν το 1972, κυρίως κατασκευαστές οικιακών συσκευών και ηλεκτρονικών ειδών.
Η εκτροφή προβάτων είναι η κύρια πηγή του μέτριου γεωργικού εισοδήματος της επαρχίας (5% της παραγωγής). Παρέχει μαλλί, αρνί και δέρματα σε όλη την επαρχία και στην ευρύτερη αγορά της Αργεντινής, της οποίας η προτίμηση για τα προϊόντα αυτά αυξάνεται έντονα.
Όπως και στην Παταγονία στα βόρεια, η εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι σημαντική για την οικονομία της Γης του Πυρός, καθώς παράγει πάνω από το 20% της συνολικής παραγωγής. Οι ερευνητικές προσπάθειες συνεχίζονται. Η κυβέρνηση των Νήσων Φώκλαντ έχει εκδώσει άδειες εξερεύνησης εντός των υδάτων της. Αυτός ο ανταγωνισμός έχει προκαλέσει οργή στην Αργεντινή. Η δραστηριότητα έχει επίσης εισβάλει σε μέρος της προσοδοφόρας βιομηχανίας αλιείας καβουριών και γαρίδων της περιοχής.
Ο τουρισμός αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στο νησί. Η περιοχή προσφέρει βουνά, παγετώνες, δάση, γρήγορα ποτάμια, καταρράκτες, χιονοδρομικά κέντρα (το σημαντικότερο είναι το Cerro Castor) και θάλασσα, όλα σε μικρές αποστάσεις.
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Επαρχία Τιέρα δελ Φουέγο (Αργεντινή), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.