Γουίλιαμ Γκλάντστοουν: Βρετανός πολιτικός
Ο Ουίλλιαμ Γιούαρτ Γκλάντστοουν (William Ewart Gladstone, 29 Δεκεμβρίου 1809 – 19 Μαΐου 1898, στην παλαιά ελληνική βιβλιογραφία ως Ουίλλιαμ Γλάδστων) ήταν διαπρεπής Άγγλος πολιτικός του Φιλελεύθερου Κόμματος που διετέλεσε Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου.
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Διακρίθηκε για τη ρητορική του δεινότητα και τον φιλελληνισμό του. Ήταν επίσης εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας και μέλος της Βασιλικής Στατιστικής Εταιρείας.
.jpg)
Το 1834 έγινε δεύτερος Λόρδος Θησαυροφύλακας και το 1835 Υφυπουργός Αποικιών, οπότε τάχθηκε επανειλημμένα υπέρ της κατάργησης της δουλείας στις αποικίες. Το 1862, ως Υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Πάλμερστον, ψήφισε υπέρ της ενώσεως των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα. Το 1867 διαδέχθηκε τον Λόρδο Ράσσελ στην αρχηγία του κόμματος των Φιλελευθέρων και το 1868 σχημάτισε την πρώτη υπό την προεδρία του κυβέρνηση, οπότε και κατάφερε να ψηφιστεί νόμος για τον χωρισμό της εκκλησίας από το κράτος.
Παραιτήθηκε το 1873 κατόπιν απορρίψεως ενός νομοσχεδίου του και δεν έπαψε να παρακολουθεί τα πολιτικά γεγονότα, επιτιθέμενος με δριμύτητα κατά της φιλοτουρκικής πολιτικής του Μπέντζαμιν Ντισραέλι. Κατά τη διάρκεια των εκλογών του 1880, με πλειοψηφία κέρδισε τις εκλογές και έγινε για δεύτερη φορά πρωθυπουργός. Έτσι πέτυχε να σταλεί στο Βερολίνο για τη συνδιάσκεψη, η οποία τελικά θα έδινε τη Θεσσαλία στην Ελλάδα, το 1881.
Το 1886 σχημάτισε την τρίτη του κυβέρνηση με πρόγραμμα τη χορήγηση πλήρους αυτονομίας στην Ιρλανδία. Επειδή η Βουλή καταψήφισε το σχετικό νομοσχέδιο, έγιναν εκλογές το 1892, οι οποίες τον έφεραν για τέταρτη φορά στη θέση του πρωθυπουργού. Το νομοσχέδιο του ψηφίστηκε από την Βουλή, αλλά απορρίφθηκε από την Βουλή των Λόρδων. Τελικά, ο Γκλάντστοουν παραιτήθηκε οριστικά από την πολιτική το 1893, οπότε και ασχολήθηκε με τη μετάφραση των Ωδών του Ορατίου και άλλων συγγραφέων.
Γλάδστων και Ελλάδα
Στην νεότερη ελληνική ιστορία ο Ουίλλιαμ Γκλάντστοουν συνέδεσε το όνομά του τόσο με την ένωση των Ιονίων νήσων με την Ελλάδα όσο και με το Κυπριακό ζήτημα. Ειδικότερα επί του τελευταίου ένα χρόνο πριν πεθάνει (1897) έκανε την ακόλουθη εξομολόγηση:
- "Αναλογίζομαι - έγραφε - τι ικανοποίηση θα αισθανόμουν αν είχα την τύχη πριν από το τέρμα της μικρής μου ζωής να δω τον πληθυσμό αυτής της Ελληνικής Νήσου (της Κύπρου) να ενσωματωθεί ύστερα από φιλικό διακανονισμό με τους αδελφούς του, του Βασιλείου της Ελλάδος".
Σημαντική είναι η απόφασή του να συνεχίσουν τα Ελληνικά σχολεία της Κύπρου να διδάσκουν στην Ελληνική γλώσσα, σε αντίθεση με εισήγηση που του έκαναν όταν ήταν υπουργός αποικιών, λέγοντας ότι δεν αξίζει να κάνουμε στους Έλληνες ό,τι κάναμε σε άλλους λαούς, δηλαδή να τους επιβάλουμε τη γλώσσα μας.
Ο Γκλάντστοουν ήταν από τους πρώτους μείζονες Βρετανούς πολιτικούς που υιοθέτησε την πολιτική άποψη ότι η Βρετανία μπορούσε να παρεμβαίνει για την προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μάλιστα να δικάζει τους υπεύθυνους για τις διώξεις. Η πολιτική αυτή βασιζόταν σε διεθνείς συνθήκες όπως η Συνθήκη των Παρισίων του 1856 με την οποία έληξε ο Κριμαϊκός Πόλεμος. Θαύμαζε την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία σαν έναν ενωτικό εθνικό και θρησκευτικό οργανισμό και εμπνεόταν από την Επανάσταση του 1821. Μετά τη σφαγή χιλιάδων Βουλγάρων χριστιανών από τους Τούρκους τον Μάιο του 1876, ο Γκλάντστοουν κάλεσε τη βρετανική κυβέρνηση να αναλάβει ενεργό ρόλο σαν προστάτης και δικαστής. Οι θέσεις του έγιναν γνωστές μέσω ενός φυλλαδίου με τον τίτλο "Bulgarian Horrors and the Question of the East" (Βουλγαρική φρίκη και το Ανατολικό Ζήτημα). Η εκστρατεία του Γκλάντστοουν υπέρ των Ορθοδόξων της Τουρκίας προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον σε κύκλους της Βρετανίας, περιλαμβανομένων των Αγγλικανικών Εκκλησιών, και σχηματίστηκαν διάφορες οργανώσεις για την υποστήριξη Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας.
Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον μεγάλο φιλέλληνα, στήθηκε, από πανελλήνιο έρανο, ο ανδριάντας του στην είσοδο του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κατάλογος πολιτικών αξιωμάτων
- Βουλευτής 1832-1845, 1847-1895
- Υφυπουργός Πολέμου και Αποικιών 1835
- Υφυπουργός Εμπορείου 1841-1843
- Υπουργός Εμπορείου 1843-1845
- Υπουργός Πολέμου και Αποικιών 1845-1846
- Μέγας Θησαυροφύλακας 1852-1855
- Κυβερνήτης των Ιονίων Νήσων 1859
- Μέγας Θησαυροφύλακας 1859-1866
- Ηγέτης της Συμπολίτευσης στη Βουλή των Κοινοτήτων 1865-1866
- Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου 1868-1874
- Μέγας Θησαυροφύλακας 1873-1874
- Μέγας Θησαυροφύλακας 1880-1881
- Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου 1880-1885
- Ηγέτης της Συμπολίτευσης στη Βουλή των Κοινοτήτων 1880-1885
- Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου 1886
- Ηγέτης της Συμπολίτευσης στη Βουλή των Κοινοτήτων 1886
- Μέγας Σφραγιδοφύλακας 1886
- Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου 1892-1894
- Ηγέτης της Συμπολίτευσης στη Βουλή των Κοινοτήτων 1892-1894
- Μέγας Σφραγιδοφύλακας 1892-1894
Παραπομπές
Πηγές
- Επίτομο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου
 | Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα/μία πολιτικό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Γουίλιαμ Γκλάντστοουν, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.