Ацтексем (астексем) (тăван ячĕ mēxihcah ) — вăта Мексикăри индей халăхĕ.
Йышĕ 1,5 млн çынран ытла. Ацтексен тĕнчи (XIV—XVI ĕмĕрсем) халаплăхпа тата культурипе пуян шутланать. Ацтек империн тĕп хули Теночтитлан пулнă, вăл Тескоко (Тешкоко) (исп.Texcoco) çинче вырнаçнă, халĕ унăн вырăнĕнче Мехико ларать.
Ацтексен йăхĕ Мехико айлăмне çурçĕртен килнĕ — халĕ унта АПШ çĕрĕсем. Çав вăхăтрах айлăмри пĕтĕм территоринче вырăнти йăхсем пурăннă, вĕсем пĕри те килнисене кунта кĕртесшĕн пулман.
Пуçтарăнса канашланă хыççăн, вырăнти йăхсен çулпуçĕсем килнисене Тескоко кӳлĕ çинчи çы н пурăнман утрава пама сăмах татнă.
Утрав çинче çĕлен нумай пулнă – унта пурăнма йывăр килнĕ.
Утрава çитсе çĕленсене курсан, ацтексем савăнса кайнă, мĕншĕн тесен вĕсем çĕленпе апатланнă. Ăмăрткайăк хăйĕн чĕрнисемпе çĕлене аркатнине курсан ацтексен кăмăлĕ çĕкленнĕ.
1325 çулта утрав çинче ацтексен тĕп хули — Теночтитлан — çĕкленет.
Халапсемпе йăласем
Тĕп статья: Ацтексен халаплăхĕ
Импери
Вуламалли
Ацтек çăлкуçĕсем
Пресвитер Хуан; Антонио Перес; фрай Педро де лос Риос (глоссы).Кодекс Теллериано-Ременсис. www.bloknot.info. — Украина, Киев, 2010. Перевод с испанского - А.Скромницкий, В.Талах. Тĕрĕсленĕ 16 Ҫурла уйӑхӗн 2010.
Анонимный автор.Кодекс Мендоса.. www.bloknot.info (2010-12-01). — Украина, Киев, 2010. Перевод с испанского - А.Скромницкий, В.Талах. Тĕрĕсленĕ 1 Раштав уйӑхӗн 2010.
This article uses material from the Wikipedia Чăваш article Ацтексем, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Урăххине кăтартман пулсан ку материал CC BY-SA 4.0 лицензипе килĕшӳллĕн сарăлать. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Чăваш (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.