Геапалітыка

γη (Зямля) ды стар.-грэц. πολιτική — дзяржаўны/супольны лад, дзяржаўныя/супольныя справы) — навука аб кантраляваньні тэрыторыяў, аб заканамернасьцях разьмеркаваньня і пераразьмеркаваньня сфэраў уплыву (цэнтраў сілы) розных дзяржаваў ды міждзяржаўных аб'яднаньняў. Геапалітыка, як грамадзка-геаграфічная навука, зьяўляецца часткай палітычнае геаграфіі.

Сучасная геапалітыка разьдзяляецца на традыцыйную, новую (ці геаэканоміку) й найноўшую (ці геафілязофію). Галоўнымі галінамі традыцыйнае геапалітыкі зьяўляюцца вайскова-палітычная моц дзяржавы й дамінуючая роля геаграфічных фактараў у захопе чужых тэрыторыяў. Паводле меркаваньня Карла Гаўсгофэра, традыцыйная геапалітыка зьяўляецца «геаграфічным розумам» дзяржавы. Галоўная галіна геаэканомікі, у адрозьненьне ад геапалітыкі — эканамічная моц дзяржавы. У найноўшай геапалітыцы над палітыкай ды эканомікай дамінуе «сіла духу» краіны. Паводле меркаваньня У. Дзергачова, яна спрыяе пераадоленьню традыцыйнага геаграфічнага і эканамічнага дэтэрмінізму, пашырэньню базісных фактараў, якія вызначаюць паводзіны дзяржаваў у міжнародных адносінах.