Үгербалыҡ: йыланбалыҡтар ғаиләһендәге балыҡ

Евразия йылғаларында ьереклек итә.

Үгербалыҡ
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Клада:  Балыҡтар Супер-класс:  Һөйәкле балыҡтар Класс:  Нурҡанатлы балыҡтар Суб-класс:  Яңы ҡанатлылар Инфра-класс:  Һөйәкле балыҡтар Отряд өҫтө:  Элопсоидные Отряд:  Угреобразные Аҫ отряд:  Anguilloidei Ғаилә:  Үгербалыҡтар Ырыу:  Үгер Вид:  Үгербалыҡ
Халыҡ-ара фәнни исеме
Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758)
Ареал
Һаҡлау статусы
Критик хәлдәге төр IUCN 3.1 Critically Endangered : 60344
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   161128 NCBI   7936

Оҙонлоғо 30-70 см, ауырлығы 500-800 г. Кәүҙәһе ян-яҡтан ҡыҫылған, һирәк кенә түңәрәкләнгән, циклоид һымаҡ тәңкәләр менән ҡапланған. Йылға йыланбалығының төҫө уның йәшенә бәйле. Һырты ҡара йәшел йәки ҡоңғорт ҡара, ҡорһағы аҡ йәки һарғылт, йәшерәктәренең ян-яҡтары һары, енси яҡтан өлгергәнәрендә металл һымаҡ ялтырауыҡлы, көмеш һымаҡ аҡ. Арҡа йөҙгөсө ҡойроҡтоҡо менән ҡушылмаған. Оҙон ауыҙлы. Һаңаҡ ҡыуышлығының осонда йотҡолоҡ тештәре бар. Ваҡ балыҡтар, ыуылдырыҡ, баҡалар һәм умыртҡаһыҙҙар менән туҡлана.

Йылға йыланбалығы бөтөн ғүмерен тейәрлек сөсө һыуҙарҙа үткәрә, үрсеү өсөн Үҙәк Америка ярҙары быйына китә, 300-400 м тирәнлектә ыуылдырыҡ сәсә. Ул диңгеҙҙә туҡланмай. Ыуылдырыҡ сәскәндән һуң, олы балыҡтар үлә. Уылдырыҡтан сығыу менән личинкаларҙы ағым эләктереп ала һәм уларҙы Гольфстрим ағымы Европа ярҙарына илтә. Кәүҙәһе үтә күренмәле. Оҙон юлдың ахырында (2,5—3 йыл) йәш балыҡ олоһона оҡшаш рәүеш ала. Енси өлгөрөү башланғанға ҡәҙәр, 6—10 йыл сөсө һыуҙа йәшәй.

• Татар энциклопедияһы. Ҡазан, 2008 2013 йыл 7 декабрь архивланған.  (тат.)