Мәммәд Әмин Ахунд Ғәджи Молла Әләкбәр оғлы Рәсүлзадә (әзерб. Məmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə; 19 (31) ғинуар 1884, Рәсәй империяһы, Баҡы губернаһы, Новхана ауылы — 6 март 1955, Анкара, Төркиә) — әзербайжан дәүләт, сәйәси һәм йәмәғәт эшмәкәре, журналисы һәм драматургы, 1918 йылда Әзербайжан милли советы рәйесе, әзербайжан эмиграцияһы ағзаһы.
«Ғүммәт» социал-демократик ойошмаһы ағзаһы һәм «Мусават» партияһы лидеры. Уның «Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz!» (Бер тапҡыр күтәрелгән байраҡ мәңгелеккә төшмәҫ!») тигән һүҙҙәре Әзербайжанда XX быуат милли хәрәкәтенең лозунгыһы була.
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин | |
әзерб. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə | |
Зат | ир-ат |
---|---|
Гражданлыҡ | Рәсәй империяһы Әзербайжан Демократик Республикаһы[d] Төркиә |
Тыуған көнө | 31 ғинуар 1884 |
Тыуған урыны | Новханы[d], Бакинский уезд[d], Баҡы губернаһы[d], Рәсәй империяһы |
Вафат булған көнө | 6 март 1955 (71 йәш) |
Вафат булған урыны | Анкара, Төркиә |
Үлем төрө | тәбиғи үлем[d] |
Үлем сәбәбе | Шәкәр диабеты |
Ерләнгән урыны | кладбище Джебеджи Асри[d] |
Хәләл ефете | Умбульбану Расулзаде[d] |
Яҙма әҫәрҙәр теле | Әзербайжан теле, Төрөк теле, фарсы теле һәм урыҫ теле |
Һөнәр төрө | сәйәсмән, яҙыусы, журналист, тәржемәсе |
Биләгән вазифаһы | Бөтә Рәсәй Ойоштороу йыйылышы ағзаһы[d] |
Сәйәси фирҡә ағзаһы | Мусават (Партия равенства)[d] һәм Гуммет[d] |
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы | Mahammad Amin Rasulzade |
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Викимилектә |
Мамед Эмин Расулзаде родился 31 января 1884 года в посёлке Новханы близ Баку в семье муллы. Начальное образование получил у отца, являвшегося ахундом села. Несмотря на свою религиозность, отец Мамед Эмина отдал его в светскую «русско-мусульманскую» школу, директором которой был Султан Меджид Ганизаде. Окончив школу, Мамед Эмин продолжил учёбу в Бакинском техническом училище. В 1902 году Мамед Эмин создал среди учащихся мусульманскую молодёжную организацию «Мусават» («Равенство»). В 1903 году вышла его первая статья о чистоте родного языка в газете «Шарги-Рус» («Русский Восток») — второй в Российской империи газете после крымскотатарского «Терджимана», издававшейся на тюркском языке. В 1903 году создает «Кружок молодых азербайджанцев-революционеров». Мамед Эмин так описывал цели своей организации:
«Способствовать зарождению национального самосознания у молодежи, развивать тюркский язык в русскоязычных школах, читать произведения местных писателей, заучивать стихи, направленные против царизма, время от времени распространять заявления, отпечатанные типографским методом, быть в среде рабочих и системно внушать им мысли о свободе и революции».
Внук Мамеда Эмина Расулзаде, Раис Расулзаде, проживает в Баку.
Мамед Эмин Расулзаде Викиөҙөмтәлә | |
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Викимилектә |
Ҡалып:Депутаты Всероссийского учредительного собрания от Закавказского избирательного округа Ҡалып:Политическая деятельность в Азербайджане до 1920-го года
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Рәсүлзадә Мәммәд Әмин, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.