Рәсүлзадә Мәммәд Әмин

Мәммәд Әмин Ахунд Ғәджи Молла Әләкбәр оғлы Рәсүлзадә (әзерб. Məmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə; 19 (31) ғинуар 1884, Рәсәй империяһы, Баҡы губернаһы, Новхана ауылы — 6 март 1955, Анкара, Төркиә) — әзербайжан дәүләт, сәйәси һәм йәмәғәт эшмәкәре, журналисы һәм драматургы, 1918 йылда Әзербайжан милли советы рәйесе, әзербайжан эмиграцияһы ағзаһы.

«Ғүммәт» социал-демократик ойошмаһы ағзаһы һәм «Мусават» партияһы лидеры. Уның «Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz!» (Бер тапҡыр күтәрелгән байраҡ мәңгелеккә төшмәҫ!») тигән һүҙҙәре Әзербайжанда XX быуат милли хәрәкәтенең лозунгыһы була.

Рәсүлзадә Мәммәд Әмин
әзерб. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
Рәсем
Ҡултамға
Зат ир-ат
Гражданлыҡ Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Рәсәй империяһы
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Әзербайжан Демократик Республикаһы[d]
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Төркиә
Тыуған көнө 31 ғинуар 1884({{padleft:1884|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:31|2|0}})
Тыуған урыны Новханы[d], Бакинский уезд[d], Баҡы губернаһы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 6 март 1955({{padleft:1955|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:6|2|0}}) (71 йәш)
Вафат булған урыны Анкара, Төркиә
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе Шәкәр диабеты
Ерләнгән урыны кладбище Джебеджи Асри[d]
Хәләл ефете Умбульбану Расулзаде[d]
Яҙма әҫәрҙәр теле Әзербайжан теле, Төрөк теле, фарсы теле һәм урыҫ теле
Һөнәр төрө сәйәсмән, яҙыусы, журналист, тәржемәсе
Биләгән вазифаһы Бөтә Рәсәй Ойоштороу йыйылышы ағзаһы[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Мусават (Партия равенства)[d] һәм Гуммет[d]
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы Mahammad Amin Rasulzade
Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Рәсүлзадә Мәммәд Әмин Викимилектә

Биографияһы

Йәшлек йылдары

Мамед Эмин Расулзаде родился 31 января 1884 года в посёлке Новханы близ Баку в семье муллы. Начальное образование получил у отца, являвшегося ахундом села. Несмотря на свою религиозность, отец Мамед Эмина отдал его в светскую «русско-мусульманскую» школу, директором которой был Султан Меджид Ганизаде. Окончив школу, Мамед Эмин продолжил учёбу в Бакинском техническом училище. В 1902 году Мамед Эмин создал среди учащихся мусульманскую молодёжную организацию «Мусават» («Равенство»). В 1903 году вышла его первая статья о чистоте родного языка в газете «Шарги-Рус» («Русский Восток») — второй в Российской империи газете после крымскотатарского «Терджимана», издававшейся на тюркском языке. В 1903 году создает «Кружок молодых азербайджанцев-революционеров». Мамед Эмин так описывал цели своей организации:

«Способствовать зарождению национального самосознания у молодежи, развивать тюркский язык в русскоязычных школах, читать произведения местных писателей, заучивать стихи, направленные против царизма, время от времени распространять заявления, отпечатанные типографским методом, быть в среде рабочих и системно внушать им мысли о свободе и революции».

Сәйәси тормошо

Әзербайжан Демократик Республикаһында

Рәсүлзадә Мәммәд Әмин 
Дом в Баку, в котором жил Мамед Эмин Расулзаде

Эмиграцияһы

Рәсүлзадә Мәммәд Әмин 
Расулзаде в Финляндии, в городе Хювинкяа, 1922 год. Слева направо: Абдуллах Баттал Таймас, Мустафа Салах, Мамед Эмин Расулзаде, Лютфи Исхаги

Внук Мамеда Эмина Расулзаде, Раис Расулзаде, проживает в Баку.

М. Э. Рәсүлзадә әҫәрҙәре

Рәсүлзадә Мәммәд Әмин 
Издания сочинения Расулзаде в Музее истории Азербайджана в Баку
  • Книга переводов «Образцы русской литературы» (Стамбул, 1912)
  • Переводы из М. Горького, избранные части романа «Мать», рассказ «Хан и его сын» (Баку, 1914)
  • «Два взгляда на государственное устройство (два вида правительства)» (Баку, 1917)
  • «Народовластие» (Баку, 1917)
  • «Какое нам полезно правительство?» (Баку, 1917)
  • «Мусават» в формировании Азербайджана» (Баку, 1920)
  • «Азербайджанская республика» (Стамбул, 1923)
  • «Сиявуш нашего века» (Стамбул, 1923)
  • «Идея независимости и молодежь» (Стамбул, 1925)
  • «Политическая ситуация в России» (Стамбул, 1926)
  • «Крах революционного социализма и будущее демократии» (Стамбул, 1928)
  • «Нация и большевизм» (Стамбул, 1928)
  • «О пантуранизме. В связи с Кавказской проблемой» (Париж, 1930)
  • «Азербайджан и его независимость» (Париж, 1930)
  • «Современная литература Азербайджана» (Берлин, 1936)
  • «Проблема Азербайджана» (Берлин, 1938)
  • «Азербайджан в борьбе за независимость» (Варшава, 1938)
  • Традиции азербайджанской культуры (Анкара, 1949)
  • «Современная литература Азербайджана» (Анкара, 1950)
  • «Современная история Азербайджана» (Анкара, 1951)
  • «Азербайджанский поэт Низами» (Анкара, 1951)

Хәтер

Иҫкәрмәләр

Һылтанмалар

Ҡалып:Депутаты Всероссийского учредительного собрания от Закавказского избирательного округа Ҡалып:Политическая деятельность в Азербайджане до 1920-го года

Tags:

Рәсүлзадә Мәммәд Әмин БиографияһыРәсүлзадә Мәммәд Әмин М. Э. Рәсүлзадә әҫәрҙәреРәсүлзадә Мәммәд Әмин ХәтерРәсүлзадә Мәммәд Әмин ИҫкәрмәләрРәсүлзадә Мәммәд Әмин ҺылтанмаларРәсүлзадә Мәммәд Әмин1884 йыл1955 йыл31 ғинуар6 мартАнкараРәсәй империяһыТөркиәӘзербайжан Милли СоветыӘзербайжан теле

🔥 Trending searches on Wiki Башҡорт:

Мөхәммәттең ғазауаттарыЭякуляцияВестминстер аббатлығыСунь Ятсен23 мартЕвроҠылыҡСәхәрWinny Puhh (рок-төркөм)Алжир2007 йылБашҡортостан мәҙәниәтеЕнси актБалыҡтарҒәлиәкбәрСелтик ПаркАлександр IВольтерИке ҡабырсаҡлы моллюскыларЭлектрон ҡултамғаЯбай һөйләмБахрейнИнтернетБашҡорт-мишәр ғәскәреВинсент Ван ГогЗволлеСиреналарВыру (этнос)Магнит (тау)Дуҫлыҡ ордены (Рәсәй)КурдистанПермь крайыМейесБиктимерова Лилиә Рафаил ҡыҙыБерлинҠытай тарихыОтто фон БисмаркСингапурҠытай Халыҡ РеспубликаһыҠобағошов Өлфәт Миниәхмәт улыПсихологияЛиванСырТел (лингвистика)ЦинхайТырҡышДәүләтбәков Артур Хәсән улыРим цифрҙарыСанскритЖирафСояТөркмәнстанЦиклоптар1940 йылӘл-Фатиха сүрәһеУглеродБиофизикаИстанбулӨлкән ЭддаБашҡортостан РеспубликаһыИстанбул (провинция)ПакистанМиссисипи (мәғәнәләр)ҠыйкисеүGoogleКоньяЯҡшығолов Сафуан Суфиян улыӘшә (ҡала)Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһыXXI быуатМөхәммәт (Пәйғәмбәр)Назарбаев Нурсолтан Әбеш улы🡆 More