Wevala ke Echmiatsin ( armenavon Մայր Տաճար Սուրբ Էջմիածին, Surp Mayr Tajar Echmiatsin ), tir alkaf debak tigis koe Armavir winka poke Yerevan vatalte Xayastana.
Sedme lo aptacik to taneafa wevala kolnayana koe savsafa Armena isen wetce tela losavsafa wevala ke tamava fereon zo torigir. Taneafa uja titi IV-eafa decemda wali 301 is 303 sedme prostewa gan Grigor Tuafiasik tilik ke Armena zo kolnayar , moi ikatcura va kristeva wetce sokalka gan Trdat III gazik. Moe zolkevafa dopewa zo vanmadayar, lecason va deweldura va kristeva gu zolkeva. Idja ke noelafa kolna bak 483-484 gan Vahan Mamikonian kadimi kidarapa va wevala gan persafa tolgenira zo vegeduyur. Mali zabdura kali toleafu acku ke V-eafa decemda, Echmiatsin tiyir aveg ke armenafa ujeba. Beka wevala va zolonuca me di drasuyur, pune remi konaka decemda zo iskedapayar. Bak 1441 wetce alkokilaf aveg zo dimempayar aze batinde dun yordayar. Banvielu Surp Mayr Tajar ke Echmiatsin tir ristulaf aveg ke armenafa ujeba. Bak 1604 gan Abbas gazik ke Persa zo elakeyer, viele senteja is jola mu wevala ke Warzafa Julfa koe Isfahan zo solbureyed enide lotira ke armenikeem va vo di zo uspewayar. Banvielu konaka ikavegedura zo askiyid. Yon keyelt bak toleafu acku ke XVII-eafa decemda zo loplekuyud azen tanoye ujaxe artvarone wevala zo kolnayar. Batugale ina vas martig ke konake amidafe sare ke armenafa vegeduropa ruldar. Yordara ke wevala remi sovietafe sare zo irutayar voxen warzafa malblira bal toleafu acku ke XX-eafa decemda orkon gu volruptesa Xayastana dilizer. Wevala is ujeem ke Echmiatsin is Zvartnots rawopaf debak, don dere Surp Hripsime uja is Surp Gayane uja, wetce arayaf debak ke tamavafa gadakiewega ke UNESCO bak 2000 belcon zo bendeyed. IzvaKoe Armenafa izva sutelayana bak V-eafa decemda, Agathangelos izvopik va vunda remplekuyur da Grigor Tuafiasik va Kristos corayar, i va lorik titfis va kelt az tazes va sid kan moavafa myelga num nedis va xo ta kolnara va wevala. Sugdala ke Echmiatsin trogarn tis grupen ikayolt ke Vagarshapat widava tir vey antaf blianik dye vuesteson va corara ke Armenikaf Grekik. Viele Trdat III gazik va kristeva wetce sokalka ke armenafa gazaxo bak 301-e ilana vanikatcuyur, pune kolnara va wevala tozuweyer dye lize Grigor al zo corayar. Xe bak anyusteaksat ke 303 zo tenukeyer aze vere zo tutumtayar. Azon uja pu Theotokos zo tarizayar aze gu Echmiatsin darpeon adre zo yoltayar. Gu taneafa uja ik tamefa uja ik yunkena gan afi dere zo duvur, vuestenon da inafa envara me tiyir enga ke vegeduropik vols keltafa cora. Wevala va taneafa arpuma moni 360-e ugalayar viele Shapur II persaf nafalik do ervoliapa va Armena tolgeniyir aze va xe gu dopewa ke Zarathustra alka lagartazukayar. Moi mallakira ka tolgenisik, Nerses alkokilik va wevala volmiv dimempayar. Aveg ke armenafa ujeba bak 484 ko Dvin vanpitis idja ke armenafa gaderopafa blira zo arbureyer. Soe nekev divsokera, Echmiatsin va swavidja ke patecta dun kaatoeyer. Moni tena ke V-eafa decemda Vahan Mamikonian dirgas okilik ke armenaf winkeem benplekuyur da uja banugale rawafa gu warzafa wevala dem zovdom ton ellasafa gamda di zo ikaplekuyur. Bak VII-eafa decemda, Sebeos tujradik pwadeyer da benplekunon gan Gomidas alkokilik, kolna bak 618 gire zo dimempayar. Bana intafa vimava gu bata raporafa daykesa moe balemoy zegodaf swalot kagluyayan gu divefa rebava kan kojok zo ikaplekuyur. Kaiki jontika avegarura, armenaf ujikeem bak 1441 va dimfira va aveg ko Echmiatsin gorar. Munesteyenon gan Arakel ke Tabriz izvopik, bak 1627 alkokilugalon gu Movses III dimempasa kobaverapa zo bokayad. Sfelt arti tolda zo dimempayar. Biot bokayan bak 1654 arti tolda ok barda bal okilugal ke Philippos I ( 1633-1655 ) zo tenukeyer.
Bak 1720 jafayanon gan Asdvadzadur alkokilik, Naghash Hovnatanian lingesik va koak ke wevala gu lenopa kaatoesa va ronekafa matela kotrafa dem raltada is windoxa is wiltkiraf pumkikam toz yunkeyer. Wali 1781 is 1786 tane veynazbeikye va grabom ke veygadikye dimdesayar. Dimempasa kobara bak 1837 dere zo skuyud. Azon rawopafa joxara bak toleafu acku ke XIX-eafa decemda, va lan atcom ke Urartu sare is yoni savsafi bitcki is rebavaf lingeks is teyxo ke dopewa valeve muxelk ke refa ronefa vrepta koafizayad. VegeduropaWevala tir dem baroyo kolanixo. Telo dalafo tir telo ke biot solve toloyo aro gentimon lentroneon isu geroneon tigid. Savsafo balemeafo kolanixo gentimon roneon tigiyir voxe batugale kake rebava. Lan kojok ke bano zo rowir. Tuvel ke Trdat III vegeduyun bak IV-eafa decemda is van bermapa ke alkokilik vatalte wevala tigir. Wevala is alkatavexe is aryone tucpastafe xe koe balemgentimafa matelapa tigid. Konak xatckar atcom lente wevala tid. Tciamafa senteja koe xe zo vided, don bata tumtaca :
Dere rupecWevala is ujeem ke Echmiatsin is Zvartnots rawopaf debak :
|
|
This article uses material from the Wikipedia Kotava article Surp Mayr Tajar (Echmiatsin), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Le contenu est disponible sous licence CC BY-SA 4.0 sauf mention contraire. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kotava (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.