سەدەی سی (پ.ز)

لی سی (نزیکەی ٢٨٠ پ. ز – ئەیلوول یان تشرینی یەکەمی ٢٠٨ پ. ز) خۆشنووس و فەیلەسوف و سیاسەتمەدار و نووسەری چینی بنەماڵەی چین بوو. لە ٢٤٦ بۆ ٢٠٨ پێش زایین...

نەزانراوە، بەڵام بەپێی ئەو بەڵگانەی بە بەردەستمانایە لە نێوان ساڵی "٤٢٣–٤٢٩" (پ. ز) لە دای بوە، ئەفلاتوون زۆربەی زۆری ژیانی لە ئەسینا بەسەر بردووە، لەو سەردەمەی...

لەنێوان ھەزای پ.ز. بۆ حەوت سەدەی پ.ز. دەرکەوت‌و گرنگی خۆی ھەبوو. ژیارێکی ھاوشێوەش دەرکەوت کە ژیاری ھالشان بوو، لەنێوان سەدەی ھەشتی پ. ز بۆ پێنجی پ.ز. دابوو کە...

(٤٠٠–٣٠٠)پ. ز چینییەکان دروستکردنی کۆلارەیان دۆزییەوە کە جۆرێکە لەجۆرەکانی فڕۆکەی چارۆگەدار، پاش ماوەیەک ئەم کۆلارانە بەکارھاتن بۆ ھەڵگرتنی مرۆڤ. لە سەدەی سێیەمی...

چادرگای ڕاوکەران کە چەکی سادەی بەردینیان بەکار ھێناوە. سوێدیەکان لە ٤٠٠٠ پ. ز کشتوکاڵ و بەخێوکردنی ئاژەڵیان زانیوە، جگە لە درووستکردنی کێڵ بۆ سەر گۆڕەکان...

ناوەڕاستی سەدەی دووەمی پێش زایین کە کەوتە دەست میھردادی یەکەمی ئەشکانی. لە ماوەی چوار سەدەی سەردەمی ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی (٢٤٧ پێش زایین تا ٢٢٦ ز) ناوچەکە...

ھیتییەکان بۆ یەکەم جار ئەم ناوچانەیان ئاوەدان کردووەتەوە، لە ساڵەکانی ٢٠٠٠ پ. ز ھیتییەکان دەستیان بە کۆچکردن کرد لە ئەورووپا و ناوەڕاستی ئاسیاوە بۆ بەرزایییەکانی...

مێژوویییەکانی (تۆمارەکانی بامبۆ، تۆماری مێژوویی شیجی) بەگوێرەی ڕوونکردنەوەکانی لیو سی شانشینی شانگ لە ١٧٧٦ی پێش زاین تا ١١٢٢ی پێش زاین شانشینەکە لەژیاندا بووە،...

زۆر لە نێو جوگرافیای ئێراندا دەژین. ژمارەی دانیشتووانی ئێران لە درێژایی سەدەی بیستەمدا بە شێوازێکی بەتەوژم زۆر بوو؛ بە شێوەیەک کە دانیشتووانی ١٩ ملیۆن...

دەوروبەری دەریاچەی وان بوونیان هەبوو وەک زمانی شانشینی ئورارتوو لە سەدەی ٩ ی زاینییەوە تا سەدەی شەشەم بوونی هەبووە هاتیان لە دەقە نەریتییەکانی هیتیتاقی کراوەتەوە،...

گەشەسەندنی زۆری بەخۆوە بینی بەجۆرێک لە سەدەی یەکەمی بەر لە زایین ژمارەی دانیشتووانی پتر لە ٣٠٠٠٠ کەس بووە. لە ساڵی ١٦٨ی پ. ز. پەیڕەوی سیستەمی پاشایەتیی دیموکراتییان...

لەسەر ئەم بنچینەیە، مافەکانی مرۆڤ لە دوا نیوەی سەدەی بیستەمەوە بەشێوەی نوێ و ھۆکاری نوێوە دانرا. لە سەدەی حەڤدەھەمدا، فەیلەسوفێکی ئینگلیز بەناوی جۆن لۆک،...

کتێبەکانی پەنگوین ١٩٦٢، ھونەری فارسی: بنەماڵەی پارتەکان و ساسانییەکان، ٢٤٩ پ. ز - ٦٥١ زایینی ١٩٦٣، پێرێسیا پرۆتۆ ئێرانییەکان، مادەکان، ئەخامەنییەکان گالیمەرد،...

بۆ پێشکەشکرانی ڕادیۆ، بە توندی لەگەڵ ئەوەیە کە دەنگی /تس/ بەکاربێت لەجێی /ز/، کەواتە مۆتسارت نەک مۆزارت لاندۆن ١٩٩٠, p. ١٧١ harvnb error: no target: CITEREFلاندۆن١٩٩٠...

چادرگای ڕاوکەران کە چەکی سادەی بەردینیان بەکار ھێناوە. سوێدییەکان لە ٤٠٠٠ پ. ز کشتوکاڵ و بەخێوکردنی ئاژەڵیان زانیوە، جگە لە درووستکردنی کێڵ بۆسەر گۆڕەکان...

قۆناغی 16 ئیتالیا کەوتە بەرامبەر هەڵبژاردەی نەمسا کە بە پلەی دووەمی کۆمەڵەی سی سەرکەوتووبوو بۆ ئەم قۆناغە .یارییەکە لە یاریگای وێمبلی لە شاری لەندەن بە ئامادەبوونی...

ئەفلاتوونیزم دەکەن. دەوروبەری ساڵی 311ی پێش زایین و ئەو کاتەی ئەپیکور لە تەمەنی سی ساڵاندا بوو لە میتیلنە دەستی بە وانەوتنەوە کردووە. هەر لەو سەردەمەدا زینۆ،...