Obejmuje bezżuchwowce krągłouste (Cyclostomata) oraz mające szczęki ryby właściwe (Pisces).
Ryby stanowią najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupę współcześnie żyjących kręgowców (ponad połowę). Różnią się od siebie pod względem budowy zewnętrznej i wewnętrznej, ubarwienia oraz przystosowania do warunków środowiska. Ponad 32 tysiące współcześnie żyjących gatunków opisano naukowo, a co roku naukowcy opisują 100–150 nowych gatunków morskich i nieco więcej słodkowodnych. Szacuje się, że nie odkryto jeszcze co najmniej 5000 gatunków, głównie ryb głębinowych ze strefy klimatu tropikalnego. W Polsce występuje około 120 gatunków.
Wszystkie typy zbiorników wodnych na Ziemi z wyjątkiem zbiorników o skrajnie trudnych warunkach. Ryby występują we wszystkich strefach oceanów. Największym bogactwem gatunków ryb wyróżnia się strefa otwartej toni wodnej, liczne gatunki występują również w strefie dennej.
Wśród ryb rozwinęły się różnorodne strategie rozrodcze. Jednym z elementów z tym związanych jest miejsce składania ikry. Z tego względu wyróżniane są ekologiczne grupy rozrodcze:
ryby litofilne – składają ikrę na twardym, piaszczysto-kamienistym podłożu, w miejscach płytkich o dobrze natlenionej wodzie,
ryby speleofilne – ryby litofilne ukrywające ikrę pod kamieniami,
ryby fitofilne – składają ikrę na częściach roślin w wodach stojących,
ryby psammofilne – składają ikrę przy brzegach pokrytych roślinnością, na częściach roślin lub na podłożu (np. żwirze lub piasku),
ryby pelagofilne – których ikra swobodnie unosi się w wodzie, w strefie pelagialnej,
ryby pelagolitofilne – składają ikrę na twardym podłożu, ale ta jest zabierana przez nurt wody i unoszona nad dnem,
ryby ochraniające ikrę – składają ikrę do gniazd, zagłębień, szczelin skalnych, muszli mięczaków lub inkubują w pysku jednego z rodziców, pilnują jej, a niektóre opiekują się również potomstwem.
Ryby przetwarzają bezużyteczne – z punktu widzenia człowieka – rośliny i zwierzęta wodne na wartościowe dla niego mięso. Są wykorzystywane na całym świecie w celach konsumpcyjnych, przemysłowych oraz rekreacyjno-poznawczych:
konsumpcja (pożywienie) – od najdawniejszych czasów ryby są jednym z podstawowych składników pożywienia człowieka. Rybie mięso jest łatwo przyswajalne i wartościowe pod względem odżywczym. Zawiera wysokiej jakości białko, jod, fosfor, potas, wapń oraz witaminy A i D.
akwarystyka – stanowią obiekt badań naukowców (laboratoria, ośrodki naukowe), są prezentowane w akwariach publicznych, hodowane w akwariach prywatnych. Istnieje wiele firm wyspecjalizowanych w poławianiu, hodowli i dystrybucji ryb akwariowych.
wędkarstwo – popularny na całym świecie rodzaj hobby i sportu polegający na łowieniu ryb przy pomocy wędki.
są bioindykatorami czystości wód (np. pstrąg potokowy i sieja).
Zagrożenia
Odmienne środowiska, w jakich żyją ludzie i ryby nie zmniejszają faktu, że wzajemnie mogą być dla siebie zagrożeniem.
Zagrożenia dla człowieka:
niebezpieczeństwo pogryzienia – wiele gatunków dużych, drapieżnych ryb (rekiny, barrakudy) jest zdolnych do zaatakowania człowieka, który z ich punktu widzenia naruszył ich terytorium (np. podczas kąpieli),
niebezpieczeństwo zatrucia – mięso ryb jest uważane za smaczne i zdrowe, jednak istnieją gatunki, a nawet całe rodziny ryb, których mięso jest dla człowieka śmiertelnie trujące (takifugu, rozdymkokształtne). Inne natomiast są wyposażone w kolce połączone z gruczołem jadowym (skorpenokształtne).
zatrucie środowiska – ograniczanie obszaru występowania gatunków poprzez pogarszanie parametrów wody.
Systematyka
Ryby stanowią takson parafiletyczny, ponieważ każdy klad obejmujący ryby obejmuje również czworonogi (Tetrapoda), które nie są rybami. Z tego powodu tradycyjnie rozumiane ryby (Pisces) nie są już traktowane jako jednostka taksonomiczna.
Obecnie zwierzęta zaliczane do ryb dzielone są na gromady:
This article uses material from the Wikipedia Polski article Ryby, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.