Crua-Earraí Ríomhaire

Crua-earraí ríomhaire

I gcodarsnacht leis sin, is é bogearraí an tacar treoracha is féidir le crua-earraí a stóráil agus a rith. Tugtar crua-earraí mar sin toisc go bhfuil sé “crua” nó docht maidir le hathruithe, ach tá bogearraí “bog” toisc go bhfuil sé furasta iad a athrú.

De ghnáth, treoraíonn na bogearraí crua-earraí chun aon ordú nó treoir a fhorghníomhú. Is éard atá i meascán de chrua-earraí agus bogearraí córas ríomhaireachta inúsáidte, cé go bhfuil córais eile ann nach bhfuil ach crua-earraí ann.

Déanann crua-earraí ríomhaire ceann de thrí thasc; próiseáil, ionchur, agus aschur.

Is é atá ann i ríomhaire pearsanta tipiciúil ná cás nó fráma i gcruth deisce nó túir agus na páirteanna seo a leanas:

 

• Máthairchlár nó clár córais le sliotáin do chártaí forlíontacha agus páirteanna coinneála ina measc:
  • Láraonad próiseála (LAP nó CPU an giorrúchán as Béarla)
  • Cuimhne randamrochtana (RAM) - le haghaidh rith ríomhchlár agus stóráil sonraí gearrthréimhseach, chun rochtain ar an diosca crua, a bhíonn níos moille, a sheachaint. Is féidir le níos mó RAM an ríomhaire pearsanta a dhéanamh níos tapúla. Bíonn an RAM inbhainte i gcoitinne ó shliotáin ar an máthairchlár.
  • Bunchóras ionchurtha/aschurtha (BIOS) nó Comhéadan Dochtearraí Inbhreisithe (EFI) i gcórais níos nua-aimseartha
  • Busanna :
    • Idirnasc Comhpháirteanna Forimeallach nó PCI
    • PCI Express nó PCI-E
    • Bus Uilíoch Srathach nó USB
    • HyperTransport
    • Comheadán Coitianta Córas nó CSI (á tuar i 2008)
    • Port Grafaice Luathaithe nó AGP (á tharraingt siar de réir a chéile)
    • Ailtireacht Thionscalchaighdeánach nó ISA (as dáta)
    • Ailtireacht Bhreisithe Thionscalchaighdeánach nó EISA (as dáta)
• Soláthar cumhachta - cás ina bhfuil claochladán, rialú voltais, agus (de ghnáth) gaothrán fuaraithe
• Rialaitheoirí stórais IDE, SATA, SCSI nó saghas éigin eile, a rialaíonn diosca crua, diosca bog, CD-ROM agus tiomántáin eile; suíonn na rialaitheoirí go díreach ar an máthairchlár nó ar chárta forlíontach
• Cárta grafaice a thairgíonn aschur don aonad fístaispeána
• Rialaitheoirí bus ríomhaire (port comhuaineach, port srathach, USB, FireWire) chun an ríomhaire a cheangail le gléasanna seachtracha forimeallacha ar nós printéirí nó scanóirí.
• Saghas éigin stóras inbhainte do ríomhaire nó scríbhneoir meáin:
  • Dlúthdhiosca - an saghas meáin inbhainte is coitianta, saor ach sobhriste.
    • Tiomántán CD-ROM
    • Scríbhneoir CDanna
  • DVD
    • Tiomántán DVD
    • Scríbhneoir DVDanna
    • Tiomántán DVD-RAM
  • Tiomántán diosca bhoig
  • Tiomántán Zip
  • Tiomántán USB Flash
  • Téipthiomáint - go príomha do chúltaca agus stóras fad-tréimseach.
• Stóras Inmheánach - coinníonn sonraí istigh sa ríomhaire le húsáid níos déanaí.
  • Diosca crua - le haghaidh stóráil sonraí meán-tréimhseach.
  • Rialaitheoir eagar diosca
• cárta fuaime - aistríonn comharthaí ón chlár córais go leibhéil voltais analógacha, agus ag a bhfuil teirminéil le plugáil isteach i gcallairí.
• Líonrú - ceanglaíonn an ríomhaire leis an Idirlíon agus/nó ríomhairí eile.
  • Móideam - le haghaidh nasc diailithe
  • Cárta líonra - le haghaidh nasc idirlín DSL/Cábla, agus/nó ceangail le ríomhairí eile.
• Aonaid fhorimeallacha eile

Chomh maith le seo, is féidir comhpháirteanna seachtracha an chórais ríomhaireachta a liostáil faoi chrua-earraí. Tá na samplaí seo a leanas caighdeánach nó an-choiteann.

 

• Gléasanna ionchur nó aschur
  • Gléasanna le haghaidh ionchur téacs
    • Méarchlár
  • Gléasanna pointeála
    • Luch
    • Rianliathróid
  • Gléasanna le haghaidh cluichí ríomhaire
    • Luamhán stiúrtha
    • Pillín cluiche
    • Rialaitheoir cluiche
  • Gléasanna le haghaidh ionchur íomhá nó físe
    • Scanóir íomhánna
    • Ceamara gréasáin
  • Gléasanna le haghaidh ionchur fuaime
    • Micreafón
• Gléasanna ionchur nó aschur
  • Gléasanna aschur íomhánna nó físe
    • Printéir - gléas forimeallach a thairgíonn cruachóip. (scairdphrintéir nó printéir léasair)
    • Monatóir a fhaigheann comharthaí agus a thaispeánann iad. (feadán ga-chatóideach - CRT - nó taispeáint leachtchriostail - LCD)
  • Gléasanna le haghaidh aschur fuaime
    • Callairí - gléas a aistríonn comharthaí fuaime analógacha go creathanna aeir le haghaidh fuaim a chruthú.
    • Cluasáin - gléas atá cosúil le gnáth-luamhán gutháin ach a chuirtear ar an gceann chun na lámha a shaorú.