Δικηγόρος

Στην Ελλάδα ο νόμος τον χαρακτηρίζει «άμισθο δημόσιο λειτουργό». Η ικανότητα εκπροσώπησης πολιτών ενώπιον των δικαστηρίων ονομάζεται ικανότητα προς το δικολογείν. Μπορεί να είναι είτε ελεύθερος επαγγελματίας είτε έμμισθος (σχέση έμμισθης εντολής) είτε και τα δύο. Οι δικηγόροι ανήκουν σε επαγγελματικούς συλλόγους, τους «δικηγορικούς συλλόγους» οι οποίοι είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.).

Απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκτήσει κάποιος την ιδιότητα του δικηγόρου, είναι να εγγραφεί στα μητρώα ενός δικηγορικού συλλόγου. Στην ελληνική έννομη τάξη, η εγγραφή απαιτεί κατοχή πτυχίου τμήματος Νομικής ελληνικού Α.Ε.Ι. ή ομοταγούς ιδρύματος της αλλοδαπής, 18μηνη πρακτική άσκηση και εξετάσεις ενώπιον της αρμόδιας εξεταστικής επιτροπής του κατά τόπο Εφετείου. Στην Ελλάδα υπάρχει δικηγορικός σύλλογος στην περιφέρεια κάθε Πρωτοδικείου.

Δεν μπορούν όλοι οι δικηγόροι να παρίστανται ενώπιον όλων των δικαστηρίων. Στην Ελλάδα οι νεοδιοριζόμενοι δικηγόροι έχουν ικανότητα παράστασης μόνο ενώπιον των Ειρηνοδικείων και των Πρωτοδικείων και ονομάζονται «δικηγόροι παρά Πρωτοδίκαις». Μετά την πάροδο τεσσάρων ετών μπορούν να προαχθούν σε «δικηγόρους παρ' Εφέταις», οπότε δύνανται να παρίστανται και ενώπιον Εφετείων, και εν συνεχεία, μετά την πάροδο τετραετίας ως δικηγόροι παρ' Εφέταις ή δεκαετίας ως δικηγόροι παρά Πρωτοδίκαις, μπορούν να προαχθούν σε «δικηγόρους παρ' Αρείω Πάγω», οπότε υπ' αυτή την ιδιότητα μπορούν να παρίστανται στα ανώτατα δικαστήρια της χώρας (Άρειο Πάγο, Συμβούλιο της Επικρατείας και Ελεγκτικό Συνέδριο).

Θεμελιώδη σημασία για το επάγγελμα-λειτούργημα του δικηγόρου στην Ελλάδα έχει ο κώδικας δικηγόρων. Μέχρι πρόσφατα ίσχυε το νομοθετικό διάταγμα 3026/1954 περί του κώδικος των δικηγόρων που είχε υποστεί αλλεπάλληλες τροποποιήσεις. Από τις 27 Σεπτεμβρίου 2013 ισχύει ο ν. 4194/2013 Κώδικας Δικηγόρων (ΦΕΚ Α 208/27-9-2013).