Исаак (Ицхок, Айзек) Башевис-Зингер (идиш יצחק באַשעװיס — Ицхок Башевис (һүҙмә — һүҙ «Шева ҡыҙы» - әсәһенең исеме), һуңыраҡ идиш יצחק באַשעוויס-זינגער — Исхок Башевис-Зингер ысын фамилияһы Зингер, ингл. Isaac Bashevis Singer; 21 ноябрь 1902 йыл, Леончин, Поляк Батшалығы, Рәсәй империяһы — 24 июль 1991 йыл, Майами, Флорида штаты, АҠШ) — америкалы йәһүд яҙыусыһы.
Идиш телендә яҙған, Нью-Йоркта йәшәгән һәм эшләгән. Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаты (1978 йыл).
1902 йылда Варшава янындағы бәләкәй генә Леончин[pl] ауылында тыуған, атаһы Пинхус-Мендл Зингер хәсид полкының раввины булған. Уның әсәһе Башейва Зильберман да раввин ғаиләһенән сыҡҡан. Өлкән ағаһы — Исроэл-Иешуа Зингер апаһы Хинда Эстер Крейтман[en] (1891—1954) кеүек үк яҙыусы булып киткән. Малай йолалы хедерҙа уҡый; китап уҡыу менән ныҡ мауыға. 1920 йылда Зингер иешивуға уҡырға инә әммә бер нисә айҙан уҡыуын ташлай.
1923 йылда Зингер Варшаваға килә, унда оҙаҡ ваҡыт ҡала. Тәүҙә ағаһы Исроэл-Иешуа Зингер нәшер иткән йәһүд әҙәби журналында корректор булып эшләй. Был ваҡытта философияға, физиологияға, психологияға, тәбиғи һәм оккульт фәндәренә лә уның ҡыҙыҡһыныуы уяна. Тап ошо осорҙа тәүге тапҡыр проза яҙа башлай.
1925 йылда «Литеририше блетер» («Литературные листки») журналында уның «В старости»тигән тәүге хикәйәһе донъя күрә. Әҫәр Це псевдонимы аҫтында баҫыла. Шунан Һуң Зингер ҡыҫҡа хикәйәләр яҙа башлай. Шуның менән бергә ул идиш теленә яҙыусы Кнут Гамсун, Томас Манн, Эрих Мария Ремарк әҫәрҙәрен тәржемә итә.
Күпмелер ваҡыт раввиндың коммунистик ҡарашта булған ҡыҙы Рахиль (Рона) Шапиро менән мөнәсәбәттә тора: уның тураһында Башевис-Зингер үҙенең автобиографияһында «минең тибым түгел, бер ҡасан да булмаясаҡ та» тип яҙа. 1929 йылда уларҙың берҙән-бер улы Исраэль «Гиги» Замир, буласаҡ израиль журналисы тыуа. Һуңынан ул атаһының ҡайһы бер әҫәрҙәрен иврит теленә тәржемә итә һәм хатта АҠШ-та атаһы менән осраша.
1933 йылда Башевис-Зингер «Глобус» әҙәби журналының мөхәррире урынбаҫары була. Ошо уҡ журналда 1934 йылда уның «Сатана В Горае» тигән беренсе романы өлөшләтә баҫылып сыға (роман тулыһынса 1943 йылда баҫыла).
1935 йылда АҠШ-ҡа күсеп килә. Башевис-Зингерҙың өлкән ағаһы Исроэл-Иешуа уны «Форвертс» («Вперёд») көндәлек йәһүд гәзитенә эшкә урынлаштыра. Унда Исаак Башевис-Зингер 20 йыл эшләй. Ул Варшавский, Сегал һәм Башевис псевдонимдары аҫтында яңылыҡтар, фельетондар, мәҡәләләр һәм хикәйәләр яҙа.
1937 йылда «Мессианствующий грешник» романын баҫтырып сығара. 1940 йылда Зингер үҙе кеүек үк эмигрант булған Альме Вассерманға өйләнә. Өс йылдан һуң ул америка гражданлығын ала. 1944 йылда яҙыусы, өлкән ағаһының үлеме арҡаһында, ижади көрсөккә дусар була. Икенсе донъя һуғышы йылдарында раввин булып киткән икенсе ағаһы, Мойше (1906-1946), ҡатыны һәм әсәһе менән Джамбулда эвакуацияла була һәм шунда вафат була. 1945 йылда Башевис-Зингер «Семья Мускат» романын яҙа башлай.
1964 йылда яҙыусы Милли сәнғәт һәм мәҙәниәт институтының беренсе почетлы ағзаһы була, ә 1969 йылда балалар әҙәбиәте буйынса Милли китап премияһына лайыҡ була.
1978 йылда Исаак Башевис-Зингер «тамырҙары менән поляк-йәһүд мәҙәни традицияларына инеп китеп, мәңгелек мәсьәләләрҙе күтәргән хисле хикәйәләү сәнғәте өсөн» әҙәбиәт буйынса Нобель премияһына лайыҡ була
1989 йылда Америка ПЕН/Фолкнер әҙәби премияһын ала.
1991 йылдың 24 июлендә вафат була, Нью-Джерси штатының Берген округы зыяратында ерләнгән.
Туғаны — британ тәржемәсеһе һәм әҙәби тәнҡитсе Моррис Крейтман (псевдонимы Martin Lea и Maurice Carr; 1914—2003).
Башевис-Зингерҙың рус теленә тәржемәләренең күбеһендә уларҙың идиш телендәге төп нөсхәнән түгел, ә инглиз теленән башҡарылыуы сәбәпле хаталар күп, тигән фекер бар.
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Исаак Башевис-Зингер, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.