شالوم اليخيم

اديب ييدى روسى من أهم واكبر كتاب اللغه الييدى. الف روايات و قصص و مسرحيات كتيره استوحى منها فيلم غنائى انتجته هوليوود بعنوان "كمانجى على السطوح" (Fiddler on the Roof)، اللى إتعرض لأول مره سنة 1964.

شالوم اليخيم
(بالييديش: שלום עליכם)
،  و
معلومات شخصيه
اسم الولاده	(بالروسى: Шолом Нохумович Рабинович)
الميلاد	18 فبراير 1859
الوفاة	13 مايو 1916 (57 سنة)  نيويورك
سبب الوفاة	سل
مواطنه	الامبراطوريه الروسيه امريكا
مشكله صحيه	سل
الحياه العمليه
المهنه	كاتب مسرحيات ،  وكاتب
اللغه الام	ييدى
اللغات المحكيه او المكتوبه	روسى ،  وييدى ،  والعبريه
التوقيع
المواقع
الموقع	الموقع الرسمى (انجليزى )
IMDB	صفحته على IMDB
تعديل مصدري - تعديل

اتولد شولوم فى برياسلاف جنب كييف وبدا الكتابه و هو لسه صغير و اشتغل مدرس لغه روسيه خصوصى و هو عنده سبعتاشر سنه. واشتغل حاخام حكومى فى لوبين.

 

اول كتابات شالوم اليخيم كات بالروسى و العبري. العبرى كات اللغه اللى بيكتب بيها غالبية اليهود فى روسيا أياميها، وبعدين ابتدى يكتب بالييدى بس، لإن الييدى كات اللغة اللى بيتكلم بيها الناس وبيتعاملوا بيها حواليه فى المجتمع اللى كان عايش فيه. الموسوعه اليهوديه (1901 -1906) صنفت شالوم اليخيم على اساس إنه روائى عبري. لكن العبرى و الييدى لهم جذور مختلفه.

شالوم اليخيم من سنة 1883 لما نشر اول حكاياته ولغاية وفاته سنة 1916 كتب اكتر من 40 مجلد فيها روايات و قصص قصيره و مسرحيات ومذكرات ادبيه وخلافه. اتجوز ست غنيه واتغنى و استخدم جزء من ثروته لتشجيع ادباء اللغه الييديه، و حرر فى 1888-1889 دوريه سنويه اسمها "المكتبه الشعبيه الييديه" (Die Yidische Folksbibliotek). كتابات شالوم دخلت قلوب الناس لإن لغته ومواضيعه كان بتخاطب الناس من كل الطبقات و من كل المستويات الفكريه باللغه والكلام اللى بينطقوه فى الشوارع و فى بيوتهم، وبقى فى حياته ممثل حقيقى للادب اليهودي. اترجمت رواياته فى حتت كتيره وبقى معروف، وفى امريكا سموه " مارك توين اليهودى " .

فى سنة 1905 خد عيلته وراح على سويسرا وبقى يتنقل فى اوروبا وامريكا عشان يلقى محاضرات. وظهرت ترجمه انجليزيه لشويه روايات من رواياته كان من ضمنها "الاطفال اليهود"، و "البلد القديم"، و "مغامرات ابن موتيل مغنى الكنيس". وفى سنة 1914، قبل ما يتوفى بسنتين هاجر على امريكا مع يهود كتير بعد ما حسوا ان العيشه فى اوروبا مبقلهاش امان، زائد الإشاعات اللى كات منتشره أياميها بإن امريكا بلد دهبيه، الفلوس فيها مرميه فى شوارعها وعايزه اللى يلمها. وشالوم اليخيم كان كتب عن امريكا على ايد ما يروحها ويشوفها. وفى قصته "يهود صغار بشعر احمر" (1900) استخدم إستعباد اليهود فى مصر كرمز لأمريكا واتكلم بمراره عن النصابين والمستغلين اللى كانو بيغرروا باليهود المهاجرين على امريكا. وبعد ما هاجر امريكا سنة 1914كتب قصص عن تجربته هناك وصور شخصيات يهوديه مهاجره و ردود أفعالها فى امريكا. وركز على المهاجرين اللى كانو بينتقدوا عيالهم لإنهم إتأقلموا بسرعه فى امريكا و إتأمركوا ونسوا ثقافتهم الاصليه بسرعه، مع إنهم هما نفسهم كانو بيكتبوا جوابات بالييدى بس بكلام و إسلوب متأمرك لدرجة إن اللى بيستلموها الناحيه التانيه ما كانوش بيفهموها بسهوله. شالوم اليخيم ما إتأقلمش على العيشه فى ارض الميعاد امريكا وحس بغربه بعد ما لقى نفسه عايش فى مجتمع متعدد الثقافات والأجناس وبعيد عن مجتمعه اليهودى المقفول اللى إتعود عليه. بس قدر ببراعه اول ما وصل امريكا ولمدة سنتين إنه يألف قصص بنفس روح الطرافه بتاعته بخلفيه امريكانيه، ودى حاجه ماقدرش يعملها كتاب يهود كتار عاشوا فى امريكا مده أطول منه بكتير. شالوم اليخيم كان اول مؤلف يكتب للاطفال باللغه الييدى، واقتبست من قصصه للاطفال حكايات اتعرضت على مسرح الفن الييدى فى نيو يورك.

كتب شالوم اليخيم، مع انه كان اتوفى من سنين، اتحرقت فى المانيا ايام هتلر والنازى اللى كات عقولهم منغلقه وكانوا بيعادوا اليهود والثقافات التانية. وده كان زى ما هو نفسه اتوقع و كان بيقول إن مفيش مستقبل لليهود اللى عايشين فى مجتمعات بتعاديهم.

 

شالوم اليخيم هاجر على امريكا سنة 1914 وبعدها بسنتين اتوفى فى نيو يورك و هو عنده سبعه وخمسين سنه بعد ما عيى بالسل، بعد ما لعب دور كبير فى تعريف الناس بالادب الييدى، وظهر بعده كتاب كبار بيستخدموا اللغه دى زى ايزاك سينجر اللى خد جايزة نوبل فى الادب سنة 1978 كاكبر تتويج للغه والثقافه الييدى اللى اخلص لهم شالوم اليخيم.

• الحياة حلم للحكيم، ولعبه للعبيط، و كوميديا للغنى، و تراجيديا للفقير.
• النميمه تليفون طبيعى.
• مهما كان الموضوع مؤسف لازم تستمر فى الحياه لحد لو اتسبب ده فى موتك.

• Leviant. Curt: Sholom Aleichem, Some laughter, some tears, Paperback Liberary, New York 1968
• The New Encyclopædia Britannica, Micropædia,H.H. Berton Publisher,1973-1974
• The New Encyclopædia Britannica, Macropædia,H.H. Berton Publisher,1973-1974

 

فيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:

شالوم اليخيم